Kriz sürecinde 15 aylık daralmanın ardından geçen ekim ayında artıya geçen toplam sanayi üretiminden yeniden olumsuz haber geldi. Sanayi üretimi, kasımda, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,2 düştü. Düşüş, bir önceki aya göre ise yüzde 8,6 oldu. Analistler, dalgalı seyrini sürdüren sanayi üretiminin aralıktan itibaren çift haneli artışlara sahne olabileceğini belirtiyor.

Gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) verilerinin öncü göstergesi olan ve büyümeye yüzde 25 etki eden toplam sanayi üretimi yeniden geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK), 2009'un Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre 2,2, bir önceki ay olan ekime göre ise yüzde 8,6 daraldığını açıkladı.

Analistler, dalgalı seyrini sürdüren sanayi üretiminin aralıktan itibaren çift haneli artışlara sahne olabileceğini, ancak yine de 'önemli bölümü' baz etkisi kaynaklı artışların ekonomide yavaş toparlanma senaryolarına uyumlu olduğunu ifade ediyor. Fortis Ekonomik Araştırmalar tarafından yayımlanan notta, "Düşüşte, çalışma günü sayısının, bayram tatili sebebiyle geçen seneye göre daha az olması etkili oldu...

Kısa vadeli eğilimler açısından önemli olan mevsim ve takvim etkilerden arındırılmış endeks ise önceki aya göre yüzde 0,2'lik çok sınırlı bir artış gösterdi. Ekimde yüzde 3,2'lik güçlü bir artış gösteren endeksin kasımda daha durağan seyretmesi, bizim yavaş toparlanma senaryomuzla da uyumlu." denildi. Endeksin Mart 2008-Mart 2009 arasında toplam yüzde 22,7 düşüş gösterdiğine işaret edilen Fortis raporunda, şu değerlendirme yapıldı: "Endeks, bu tarihten beri yüzde 9,2 güçlenmiş ve sonuç olarak krizde yaşanan kayıpların yarısından azını geri alabilmiştir... Kasım ayı verisi, olumsuz bir görünüm vermemekte, ancak yavaş toparlanma senaryomuzla uyumlu gözükmektedir."

Uzmanlar, dün açıklanan Otomotiv Sanayii Derneği verilerinin otomotiv üretiminde aralık ayında yıllık bazda 'yüzde 100'lere ulaşan sert yükselişe' işaret etmesi, 2008 Aralık ayının zayıf baz etkisi ve 2009 Aralık'ta çalışma günü sayısının daha fazla olması sebebiyle aralıkta sanayi üretiminde çift haneli sert yükseliş görülebileceğine dikkat çekti. Unicorn Capital Başekonomisti Özlem Bayraktar "Aralık ayında ağırlıklı olarak düşük baz etkisiyle yüzde 10-15 arasında bir sanayi üretim artışı görmeyi bekliyoruz." dedi. TÜİK verilerine göre, toplam sanayi üretim endeksi 2009 Eylül ayında yüzde 8,9, Ağustos'ta yüzde 6,3, Temmuz'da yüzde 9,0, Haziran'da yüzde 10,3, Mayıs'ta yüzde 17,3, Nisan'da yüzde 18,5, Mart'ta yüzde 20,8, Şubat'ta yüzde 23,8, Ocak ayında ise yüzde 21,3 azalmıştı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, kasım'a bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 0,6 artarken; elektrik, gaz ve su sektörü endeksi yüzde 1,1 arttı. İmalat sanayi sektörü endeksi ise aynı dönemde yüzde 2,8 azaldı. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre, kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek azalış yüzde 7,2 ile dayanıklı tüketim malları imalatında görüldü. Dayanıksız tüketim malı imalatı yüzde 4, enerji yüzde 2,1, ara malı imalatı yüzde 1,1 azalırken, sermaye malı imalatı yüzde 1 arttı.

Zikzaklar olabilir, önemli olan yükseliş trendi

TÜİK'in açıkladığı sanayi üretimi rakamlarına değinen Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, kasım ayında sanayi üretiminde görülen yüzde 2,2 düşüşün, hem çalışma günleri ile hem de mevsimsellikle ilgili olduğunu vurguladı. Ergün, "Zaten kasımda ihracat rakamlarının da düşüklüğü, bize sanayi üretiminde bir miktar düşme olacağını gösteriyordu. Ama mevsimsel etkilerden arındırıldığında yüzde 5,8 oranında bir büyüme olduğunu görüyoruz." dedi. Ergün, ekim ayında aynı günlerde çalışılmış olsaydı ya da bir önceki yılın kasım ayı ile aynı gün sayısında çalışılmış olsaydı, sanayi üretiminde yüzde 5,8'lik bir artışın söz konusu olacağına dikkat çekerek, aylık bazda değerlendirildiğinde ise yüzde 0,5'e yakın bir artışın söz konusu olacağını belirtti. "Dolayısıyla aylık zikzaklardan ziyade, trende bakmak lazım." diyen Sanayi Bakanı, marttan bu yana trendin yukarı döndüğünü, sanayi üretiminde, ihracatta ve kapasite kullanım oranındaki artışın 2010 yılı boyunca devam edeceğini bildirdi.

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=937906&title=sanayi-uretimi-kasimda-dustu-aralikta-hizli-yukselis-bekleniyor