Ticaret ve sanayi odaları, ticaret odaları, sanayi odaları ve deniz ticaret odalarının 5174 sayılı “Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu”nda sayılan gelirlerinden biri de, bu odaların üyeleri tarafından ödenen yıllık ve munzam aidatlardır.

Söz konusu Kanunun 24. maddesi uyarınca yıllık aidat tutarları, Birlik tarafından hazırlanan Yönetmelikte gösterilen usullere göre belirlenen dereceler üzerinden ve tarifelere göre tespit edilmektedir. 25. maddede ise munzam aidat tutarlarının, gerçek kişi tacir ve sanayicilerin bir önceki yıla ilişkin gelir vergisi beyannamelerinde gösterdikleri ticarî kazanç toplamı üzerinden, tüzel kişi tacir ve sanayicilerin ise yine bir önceki yıla ilişkin kurumlar vergisi beyannamelerinde gösterdikleri ticari bilanço karı üzerinden binde beş oranında hesaplanacağı hüküm altına alınmıştır.

Yine aynı maddelerde,

· Üyenin zarar etmiş olması halinde munzam aidat ödenmeyeceği,

· Birden fazla odaya kayıtlı bulunanların munzam aidatının, üye tarafından ilgili odalara eşit olarak paylaştırılmak suretiyle ödeneceği,

· Çalışma alanları içinde birden fazla şubesi bulunan üyelerin munzam aidatının, bunların bütün şubelerinden elde ettikleri gelir veya kurumlar vergisine matrah teşkil eden ticarî kazanç veya ticarî bilanço kârı üzerinden hesaplanacağı,

· Bağımsız bilançosu yapılan kurum ve müessese şubeleri ile fabrikalarının munzam aidatının, şube veya fabrikanın bulunduğu yerin odasına ödeneceği,

· Bir tüzel kişiliğin merkez, şube ve fabrikalarının değişik yerlerde olması, fakat bilançolarının merkezde tutulması halinde, munzam aidatın merkez tarafından mahalli odaya ödeneceği, ancak, bu odanın tahsil ettiği munzam aidatı diğer odalar arasında, izleyen takvim yılının ilk üç ayı içinde eşit olarak paylaştıracağı,

· Bu gibi durumlarda, bir müessesenin şubeleri ve fabrikaları ile birlikte ödeyeceği munzam aidatın tutarının, o yıl için belirlenmiş bulunan yıllık aidat tavanının yirmi katını geçemeyeceği, belirtilmiştir.

Yukarıda yer verilen 24 ve 25. maddelerde ayrıca yıllık ve munzam aidatların ne zaman ödenmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır. Buna göre söz konusu aidatların her ikisinin de her yıl Haziran ve Ekim aylarında iki eşit taksitle ödenmesi gerekmektedir. Süresinde ödenmeyen aidatlar için ise 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’da belirtilen oranda gecikme zammı (aylık % 2,5) tahsil edilecektir.e&y