Başta Gelir Vergisi Kanunu olmak üzere çeşitli vergi kanunlarında değişiklik yapan 5904 sayılı Kanun geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete'de (3 Temmuz 2009 tarih ve 27277 sayılı RG) yayımlanarak yürürlüğe girdi. Her biri ayrı bir yazı konusu olabilecek değişiklikleri aşağıda sizler için özetledik.

KOOPERATİF ÜYELERİNE KONUT TESLİMİ KDV'YE TABİ
İnşaat ruhsatı 3 Temmuz 2009 tarihten sonra alınmış olan konut yapı kooperatiflerinin üyelerine yapacakları net alanı 150 metrekareye kadar olan konut teslimleri yüzde 1, 150 metrekare ve üzeri konut teslimleri ise yüzde 18 oranında Katma Değer Vergisi'ne tabi olacak.

3 Temmuz 2009 tarihinden önce bina inşaat ruhsatı alınmış olan konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimlerinde ise KDV uygulanmayacak.

CEP TELEFONUNA ASGARİ 40 TL ÖTV
2014 yılına kadar yapılacak cep telefonu satışlarında her bir cep telefonu için yüzde 20 oranında hesaplanan nispi ÖTV tutarının 40 TL'den az olması halinde, orana göre hesaplanan vergi yerine her bir adet için 40 TL maktu vergi alınacak. Dolayısıyla her bir cep telefonundan alınacak ÖTV tutarı 40 TL'nin altında olamayacak.

KIZILAY ÜVEY EVLATLIKTAN KURTULDU
İktisadi işletmeleri hariç olmak üzere, Türkiye Kızılay Derneği'ne makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımların tamamı beyan edilen gelirden indirilebilecek. Mevcut düzenlemede Kızılay'a yapılan bağışların vergi matrahından düşülebilecek kısmı, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahının yüzde 5'i ile sınırlıydı.

İŞE İADE TAZMİNATINDAN VERGİ ALINMAYACAK
İşe iade davası sonrası işe başlatılmayan işçiye ödenecek tazminat üzerinden sigorta primi hesaplanmazken, Maliye'nin görüşüne göre Gelir Vergisi tevkifatına (kesintisine) tabi tutuluyordu. Söz konusu tazminatlar üzerinden artık Gelir Vergisi kesintisi yapılmayacak.

TASFİYE OLAN ŞİRKETLERDE VERGİ VE CEZA SORUMLULUĞU
Tasfiye edilerek tüzel kişiliği ticaret sicilinden silinmiş olan şirketlerin, tasfiye öncesi ve tasfiye dönemlerine ilişkin olarak 3 Temmuz 2009 tarihinden sonra salınacak vergi ve kesilecek cezalar, müteselsilen sorumlu olmak üzere; tasfiye öncesi dönemler için kanuni temsilcilerden, tasfiye dönemi için ise tasfiye memurlarından herhangi biri adına yapılacak. Tasfiye memurlarının sorumluluğu, tasfiye sonucu dağıtılan tutarla sınırlı olacak.

HAPİS CEZASI 18 AYDAN BAŞLAYACAK
Defter ve belgelerde hile yapanlara, naylon fatura düzenleyen ve kullananlara, defter ve belgelerini inceleme elemanına ibraz etmeyenlere uygulanacak ceza 18 aydan başlayacak.

VERGİ İSTİSNALARINA İLİŞKİN HÜKÜMLER
YENİ yasa ile getirilen vergi istisnalarına ilişkin düzenlemeler şöyle:

l GELİR Vergisi stopaj teşviki uygulanan yerlerde çalışanların ücretleri üzerinden hesaplanan Gelir Vergisi'nden, önce asgari geçim indirimi mahsup edilecek, sonra kalan tutar indirim ve istisna uygulamasında dikkate alınacak.

l TARIM ürünleri lisanslı depoculuk işletmelerine teslim edilen tarım ürünlerine ilişkin ürün senetlerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar, 2015 yılına kadar Gelir ve Kurumlar Vergisi'nden müstesna olacak. İstisna edilen kazançlar üzerinden stopaj da yapılmayacak.

l 31.12.2009 tarihine kadar birleşen KOBİ'lerin belli şartları sağlamaları kaydıyla, birleşmeden doğan kazançları kurumlar vergisinden istisna olacak. Ayrıca üç yıl süre ile elde edilen kazanca yüzde 75'e kadar indirimli Kurumlar Vergisi uygulanacak.

l KURUMLAR Vergisi Kanunu'nun 32/A maddesi kapsamında 31.12.2010 tarihine kadar başlayan yatırımlar için Bakanlar Kurulunca belirlenecek yatırıma katkı oranı üst sınırı yüzde 25'den yüzde 60'a; yatırım tutarı 50 milyon TL'yi aşan büyük ölçekli yatırımlar için ise yüzde 45'den yüzde 70'e yükseltildi.

l ARAZİ Vergisi'nde istisna tutarı 250 TL'den 10 bin TL'ye çıkarıldı. Bir belediye ve bu belediyenin mücavir alan sınırları içinde bulunan arazinin toplam vergi değerinin 10 bin TL'si Arazi (emlak) Vergisi'nden müstesna olacak.

l KÜLTÜR ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan sinematografik eserlere ilişkin yabancı yapımcılar tarafından satın alınacak mal ve hizmetler nedeniyle ödenen KDV iade edilecek.

Diğer düzenlemeler
5904 sayılı yasayla yapılan diğer bazı düzenlemeleri ise şöyle özetlemek mümkün.

l BİLGİ vermekten çekinenler ile Maliye Bakanlığı tarafından getirilen zorunluluklara uyulmaması halinde uygulanacak özel usulsüzlük cezası miktarlarında indirim yapıldı.

l ELEKTRONİK ortamda verilme zorunluluğu getirilen bildirim veya formlara ilişkin olarak, süresinden sonra düzeltme amacıyla verilen bildirim ve formların belirlenen sürelerin sonundan itibaren 10 gün içinde verilmesi halinde özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek. Bu süreyi izleyen 15 gün içinde verilmesi halinde ceza yarı oranında uygulanacak.

l GENEL bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim, harç, fon, pay ve benzeri mali yükümlerden doğan her türlü davalar ile 6183 sayılı AATUH Kanunu'nun uygulamasından doğan her türlü davalar için avukatlık ücreti maktu olarak belirlenecek.

l KURUMLAR Vergisi Kanunu'nun 19. maddesine göre yapılacak bölünme karşılığı edinilen hisse senetlerine iki yıllık devir yasağı uygulanmayacak. Söz konusu hisseler iki yıl geçmeden de başkalarına devredilebilecek.

l BAŞBAKANLIK merkez teşkilatı tarafından yapılan motorlu taşıt alımları KDV ve ÖTV'den istisna olacak.

l TÜRKİYE Kızılay Derneği adına kayıt ve tescilli olan motorlu taşıtlarla ilgili olarak 1 Temmuz 2008'den önce tahakkuk eden Motorlu Taşıtlar Vergisi, gecikme zammı ve faizi, vergi cezaları ile Kızılay, Türk Hava Kurumu, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Türkiye Yardım Sevenler Derneği ve resmi Darülaceze kurumları ile Darüşşafaka Cemiyeti ve Yeşilay Derneği'nin iktisadi işletmeleri adına 31 Aralık 2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak tahakkuk ettirilen Kurumlar Vergisi ve cezalar, alacaklara ilişkin açılan davalardan 2009 Eylül ayı sonuna kadar vazgeçilmesi şartıyla tahsil edilmeyecek.

http://www.aksam.com.tr/2009/07/12/yazar/13484/metin_tas_sezgin_ozcan_/yeni_vergi_duzenlemeleri_ne_getirip__ne_goturuyor_.html