İlgide kayıtlı özelge talep formunuzdan; 1985-2018 yılları arasında İsviçre'de yaşamakta iken Ocak 2019 tarihinde Türkiye'ye kesin dönüş yapıp Yalova'ya yerleştiğiniz, Şubat 2019 tarihinde İsviçre devletinin emeklilik kasasından (pensionskasse BVG) birikiminizin tamamının vergileri kesilerek tarafınıza ödendiği ancak kesilen vergilerin Türkiye'ye kesin dönüş yapmanız nedeniyle iade edildiği belirtilerek söz konusu gelir nedeniyle Türkiye'de gelir vergisi beyannamesi verilip verilmeyeceği hususunda Defterdarlığımızdan özelge talep ettiğiniz anlaşılmış olup Defterdarlığımız görüşüne aşağıda yer verilmiştir.

Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden:

8/2/2012 tarihinden itibaren yürürlükte bulunan "Türkiye Cumhuriyeti ile İsviçre Konfederasyonu arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması"nın (Anlaşma) hükümleri 1/1/2013 tarihinden itibaren uygulanmakta olup Anlaşmanın;

- "Mukim" başlıklı 4 üncü maddesinin ilk iki fıkrasında, "1. Bu Anlaşmanın amaçları bakımından, "bir Akit Devletin mukimi" terimi, bu Devlet, herhangi bir politik alt bölümü veya mahalli idaresi de dahil olmak üzere, bu Devletin mevzuatı gereğince ev, ikametgah, ana merkez (kayıtlı merkez), yönetim yeri veya benzer yapıda diğer herhangi bir kriter nedeniyle vergi mükellefi olan kişi anlamına gelir.

1 inci fıkra hükümleri dolayısıyla bir gerçek kişi her iki Akit Devletin de mukimi olduğunda, bu kişinin durumu aşağıdaki şekilde belirlenecektir:

a) Bu kişi, yalnızca daimi olarak kalabileceği bir evin bulunduğu Devletin mukimi kabul edilecektir. Eğer bu kişinin her iki Devlette de daimi olarak kalabileceği bir evi varsa, bu kişi, yalnızca kişisel ve ekonomik ilişkilerinin daha yakın olduğu (hayati menfaatlerin merkezi olan) Devletin mukimi olarak kabul edilecektir;

b) Eğer kişinin hayati menfaatlerinin merkezinin yer aldığı Devlet saptanamazsa veya her iki Devlette de daimi olarak kalabileceği bir evi yoksa bu kişi yalnızca kalmayı adet edindiği evin bulunduğu Devletin mukimi kabul edilecektir;

c) Eğer kişinin her iki Devlette de kalmayı adet edindiği bir ev varsa veya her iki Devlette de böyle bir ev söz konusu değilse, bu kişi yalnızca vatandaşı olduğu Devletin mukimi kabul edilecektir;

d) Eğer kişi her iki Devletin de vatandaşı ise veya her iki Devletin de vatandaşı değilse, Akit Devletlerin yetkili makamları sorunu karşılıklı anlaşma ile çözeceklerdir.",

- "Emekli Maaşları" başlıklı 18 inci maddesinde, "1. 19 uncu maddenin 1 inci fıkrası hükümleri saklı kalmak üzere, bir Akit Devlet mukimine geçmiş çalışmalarının karşılığında ödenen emekli maaşları ve diğer benzeri ödemeler ile bu maddenin 2 nci fıkrasında tanımlanan düzenli ödemeler, yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir.

"Düzenli ödeme" terimi, para veya para ile ölçülebilir bir menfaat karşılığında, tam ve yeterli bir ödemede bulunma yükümlülüğüne bağlı olarak, ömür boyu veya belirli ya da belirlenebilir bir süre, belirli zamanlarda, düzenli olarak ödenecek belirli bir meblağı ifade eder.",

Anlaşmanın ayrılmaz bir parçasını oluşturan Anlaşmaya ek Protokolün 5 inci maddesinde ise, "Sırasıyla 18 ve 19 uncu maddelerde kullanılan "emekli maaşları" teriminin, yalnızca periyodik ödemeleri değil aynı zamanda toplu ödemeleri de kapsadığı anlaşılmaktadır."

hükümlerine yer verilmiştir.

Buna göre, İsviçre tarafından geçmiş çalışmalarınızın karşılığında yapılan ödeme zamanında Türkiye'de mukim olduğunuz anlaşıldığından, İsviçre Devleti Emeklilik Kasası tarafından "toplu ödeme" şeklinde ödenen emeklilik maaşını vergilendirme hakkı, Anlaşmanın 18 inci maddesinin 1 inci fıkrası uyarınca Türkiye'ye ait olup, vergilendirme iç mevzuat hükümlerimize göre yapılacaktır.

Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 1 inci maddesiyle gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tabi tutulmuş olup, gelirin bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarı olduğu belirtilmiştir. Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde ise Türkiye'de yerleşmiş olan gerçek kişilerin Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden tam mükellefiyet esasında vergilendirileceği hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun "Türkiye'de yerleşme" başlıklı 4 üncü maddesinde, "Aşağıda yazılı kimseler Türkiye'de yerleşmiş sayılır:

1. İkametgahı Türkiye'de bulunanlar (İkametgah, Kanunu Medeninin 19 uncu ve müteakip maddelerinde yazılı olan yerlerdir.);

2. Bir takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar (Geçici ayrılmalar Türkiye'de oturma süresini kesmez.)" hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Kanunun; 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (13) numaralı bendinde, yabancı ülkelerde bulunan sosyal güvenlik kurumları tarafından ödenen emekli, malûliyet, dul ve yetim aylıklarının;  25 inci maddesinin (10) uncu bendinde ise yabancı ülkelerde bulunan sosyal güvenlik kurumları tarafından ödenen emekli, dul, yetim ve evlenme ikramiyeleri veya iade olunan mevduat, sürelerini doldurmamış bulunanlarla, dul ve yetimlerine toptan ödenen tazminat ve yardımların, gelir vergisinden müstesna olacağı hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, aynı Kanunun "Tevkifata tabi olmayan ücretler" başlıklı 95 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, ücretlerini yabancı bir memleketteki işverenden doğrudan doğruya alan hizmet erbabının ücretleri hakkında tevkif usulünün cari olmayacağı ile bu kişilerin gelirlerini yıllık beyanname ile bildirecekleri belirtilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, İsviçre'de bulunan sosyal güvenlik kurumlarından alınmış olan emekli maaşları Türkiye'de gelir vergisinden istisna edilmiş olup bu gelirler dolayısıyla Türkiye'de tevkifat yapılmayacağı gibi yıllık beyanname verilmesi  de söz konusu değildir.

Ancak, yabancı ülkelerde bulunan Sosyal Güvenlik Kurumları haricinde özel emeklilik sigorta kuruluşlarınca kişilere yapılan emeklilik ödemelerinin ise tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret geliri olarak Gelir Vergisi Kanununun 95 inci maddesine göre yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerektiği tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.