Çankırı Valiliği

Defterdarlık Gelir Müdürlüğü

Tarih: 03/01/2024

Sayı: 19208162-120[37135120990]-64

Konu: Ferdi İşletmenin Limited Şirkete Dönüşmesi Halinde Hisselerin Elden Çıkarılmasında Değer Artışı Kazancı Yönünden Vergisel Yükümlülüğü Hk

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; 4/5/2015 tarihinden itibaren işletme hesabı esasına göre faaliyete başladığınızı, söz konusu faaliyetinizden dolayı 1/1/2018 tarihinden itibaren kanunen belirtilen hadlerin aşılması nedeniyle bilanço hesabı esasına göre defter tutmaya başladığınızı, 12/1/2022 tarihinden itibaren de ferdi işletmenizi, aktif ve pasifiyle bütün halinde ve tamamı tarafınıza ait olmak üzere            vergi kimlik numaralı Limited Şirketi'ne nev'i değişikliği yaparak, sermaye şirketine dönüştürdüğünüzü belirterek şirketinize ait hisselerin elden çıkarılması durumunda elde edeceğiniz kazancın değer artışı kazancı olarak vergilendirilip vergilendirilmeyeceği, değer artışı kazancı olarak vergilendirilmesi durumunda değer artışı kazancının hesaplanmasında endeksleme yapabilmek için sermayenin edinim tarihi olarak ilk işe başlanan 4/5/2015 tarihinin mi, bilanço esasına göre defter tutulmaya başlanan 1/1/2018 tarihinin mi yoksa nevi değişikliği yapılan 12/1/2022 tarihinin mi dikkate alınacağı hususlarında görüş talep ettiğiniz anlaşılmış olup Başkanlığımız görüşüne aşağıda yer verilmiştir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Değer artışı kazançları" başlıklı mükerrer 80 inci maddesinde;

"Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır.

4.Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar.

Bu maddede geçen "elden çıkarma" deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder.

Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların elden çıkarılmasından doğan kazançların tamamı ile bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, 6.000 (323 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 1/1/2023'den itibaren 55.000 TL.)Yeni Türk Lirası gelir vergisinden müstesnadır."

Aynı Kanunun "Safi Değer Artışı" başlıklı mükerrer 81 inci maddesinde;

"Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle bulunur. Hâsılatın ayın ve menfaat olarak sağlanan kısmının tutarı Vergi Usul Kanununun değerleme ile ilgili hükümlerine göre tayin ve tespit olunur.

Maliyet bedelinin mükelleflerce tespit edilememesi halinde maliyet bedeli yerine; Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre, takdir komisyonlarınca tespit edilecek bedel, kazancı bilanço veya işletme hesabı esasına göre tespit edilen işletmelerde ise son bilançoda veya envanter kayıtlarında gösterilen değer esas alınır.

Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir. Şu kadar ki, bu endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının % 10 veya üzerinde olması şarttır." hükmü yer almaktadır.

Öte yandan, 5479 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer

298 inci maddesine 1/1/2006 tarihinden geçerli olmak üzere eklenen fıkrada, vergi kanunlarında yer alan "toptan eşya fiyatları genel endeksi" ibaresinin "üretici fiyatları genel endeksi" ve "TEFE" ibaresinin "ÜFE" olarak uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; limited şirket ortaklık paylarınızın elden çıkarılmasından doğan kazancın Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 80 inci maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendine göre değer artışı kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmekte olup, anılan Kanunun mükerrer 81 inci maddesinin yukarıda yer verilen safi değer artışı ve endekslemeye ilişkin hükümleri de dikkate alınmak suretiyle hesaplanacak değer artışı kazancının ilgili yıla ilişkin istisna tutarını aşan kısmının yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.

Ayrıca, değer artışı kazancının tespitinde     Limited Şirketi'ne ait ortaklık paylarınızın iktisap edildiği tarih olarak limited şirketin kuruluş tarihinin (nevi değişikliği), ortaklık paylarının iktisap bedeli olarak da sermaye payınızın limited şirketin kuruluş tarihindeki muhasebe kayıtlarında yer alan mukayyet değerinin esas alınması gerektiği tabiidir.