106 seri numaralı KDV Genel Tebliği ile “adi ortaklıklarda” ortaklığına KDV iade alacağının ortakların vergi ve SSK prim borçlarına mahsubuna imkân tanındı. KDV iadesinden yararlanabilmek için inşaat taahhüt işinin, konut yapı kooperatifi adına tapuda tescil edilmiş olan arsa üzerinde ifa edilmesi gerekiyor.

Adi Ortaklıklarda Tam Tasdik Yaygınlaşıyor

Bilindiği gibi tüzel kişilikleri olmamasına rağmen adi ortaklıklar katma değer vergisi (KDV) mükellefidirler. Adi ortaklıklarda, ticari, sınaî, zirai veya mesleki faaliyetlerinin bulunmaması halinde ortakların KDV mükellefiyeti tesis ettirmelerine gerek bulunmamaktadır. 29 seri numaralı SM, SMM ve YMM Genel Tebliğinde bazı özel hallerde şahıs şirketleri ve adi ortaklıklarla tam tasdik sözleşmesi düzenlenebileceği, bu tür hallerde gerek tam tasdik, gerekse KDV iadesi tasdik işlemlerinde genel hükümlere göre hareket edilmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Buna göre adi ortaklıkların KDV iade alacaklarını YMM raporuyla sonuçlandırmak istemeleri halinde, zamanında tam tasdik sözleşmesi düzenlemeleri gerekmektedir.

Öte yandan KDV Kanunun 29 uncu maddesinin 2 nci fıkrasında indirimli orana tabi işlemlerden doğan KDV iade alacağının sadece mükellefin kendi vergi ve SSK prim borçlarına mahsup edilebileceği hükme bağlanmış ve söz konusu fıkranın uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi Maliye Bankalığına verilmiştir. Maliye Bakanlığı bu yetkisini 99, 101, 105 ve son olarak 106 seri numaralı Genel Tebliğlerle kullanmıştır.

Son yıllarda, özellikle 150 metre karenin altında kalan konut projelerinin ve konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinin adi ortaklık şeklinde kurulmuş “ortak girişimler” tarafından yüklenildiği, adi ortaklığın kendi vergi borçlarına mahsup imkânı bulunmadığından mükelleflerin daha ziyade nakden iade yoluna gittiği gözlenmekteydi. Öteden beri nakden iadeye kıyasla mahsuben iadeyi kolaylaştırıcı düzenlemeler ağırlık veren Maliye Bakanlığı bu sorunu çözmek üzere 106 seri numaralı KDV Genel Tebliği yeni bir düzenleme yaptı. Bundan böyle adi ortaklığın KDV iade alacağı, adi ortaklığın yanı sıra, ortakların vergi ve SSK borçlarına da mahsup edilebilecektir. Ancak alacağın temliki hükmündeki bu devir işleminin vergi daireleri nezdinde hüküm ifade edebilmesi için diğer ortakların mahsup yapılmasına izin verdiğini gösteren noter onaylı bir belge ibrazı gerekmektedir. Aynı durum kolektif şirketler için de geçerlidir.

İş Ortaklıkları İçin Durum Değişmedi

106 seri numaralı KDV Genel Tebliğinde “adi ortaklıklar” ile “iş ortaklıkları” arasında bir ayrım yapılmış ve ortak girişimin “iş ortaklığı” şeklinde kurulması halinde ortakların vergi ve SSK prim borçlarına mahsup imkânı tanınmamıştır.

%1 İçin Üç Şart Vardı

Bilindiği gibi KDV Kanununa 4369 sayılı Kanunla geçici 15 inci madde eklenerek, 29.07.1998 tarihinden önce inşaat ruhsatı alınmış inşaatlara ilişkin olarak konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinin KDV’den istisna olduğu hükme bağlanmıştır. Diğer taraftan, 30.07.2002 tarih ve 24831 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2002/4480 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri için KDV oranı %1 olarak tespit edilmiştir. 38 seri numaralı KDV Sirkülerinde hükme bağlandığı üzere 29.07.1998 – 30.07.2002 tarihleri arasında yapılan inşaat taahhüt işlerinin KDV’den istisna olabilmesi ve 30.07.2002 tarihinden itibaren bu işler için indirimli oranda KDV uygulanabilmesi için;

· Kooperatifin konut yapı kooperatifi olması,

· İşin konut yapı kooperatifine yapılması,

· Yapılan işin inşaat işi olması ve taahhüde dayanması,

gerekmektedir.

Dördüncü Şart Geldi

http://www.gib.gov.tr/index.php?id=1079&uid=0WIH8zKsENKnNmav&type=teblig
ile bu üç şarta bir şart daha ilave edilmiştir. Buna göre 28.07.2007 tarihinden itibaren sözleşmesi imzalanacak inşaat taahhüt işlerinde indirimli oranda KDV uygulamasından yararlanılabilmesi için, inşaatın yapıldığı arsanın tapu sicilinde inşaat taahhüt hizmetini alan kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edilmiş olması gerekmektedir. Buna göre 28.07.2007 tarihinden sonra yapılacak inşaat taahhüt işinin “konut yapı kooperatifine yapılan bir inşaat taahhüt hizmeti” olabilmesi için, inşaatın yapıldığı “arsanın malikinin kooperatif olması” ve “arsanın kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edilmiş olması” da gerekmektedir