İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ile; serbest meslek faaliyetinde bulunduğunuz, 2015 yılı cironuzun 10 milyon TL'yi aştığı için e-fatura ve e-defter sistemine 01/01/2017 tarihinde geçebilmek için başvuruda bulunduğunuz, 10/01/2017 tarihinde e-fatura portalı kullanıcı hesabınızın açıldığı, serbest meslek kazanç defterinin henüz elektronik ortamda tutulabilen bir defter olmadığı ve serbest meslek makbuzunun e-fatura kapsamında düzenlenemeyeceği, sürecin sehven başlatıldığının düşünüldüğü belirtilerek; e-defter ve e-fatura sistemine 01/01/2017 tarihinden itibaren geçmek zorunda olup olmadığınız ile, sisteme geçmek zorunda kalınması halinde belge düzeninin ne şekilde olacağı hususunda bilgi talep edildiği anlaşılmıştır.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 172 nci maddesinde, defter tutma mecburiyeti bulunan gerçek ve tüzel kişiler sayılmış, 210 uncu maddesinde ise serbest meslek erbabının "Serbest Meslek Kazanç Defteri" tutmaları gerektiği hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kanunun Mükerrer 242 nci maddesinin iki numaralı fıkrası ile Bakanlığımıza verilen yetkiye istinaden yayımlanan ve elektronik fatura kullanımına ilişkin usul ve esasları belirleyen 397 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile anonim ve limited şirketlerin elektronik fatura oluşturmalarına, alıcısına iletmelerine, muhafaza ve istenildiğinde ibraz etmelerine izin verilmiştir.

416 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232'nci maddesi kapsamında fatura düzenlemek zorunda olan mükelleflere elektronik fatura uygulamasından yararlanma hakkı tanınmıştır.

Diğer taraftan, 13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliği ile Vergi Usul Kanunu kapsamında tutulması zorunlu olan defterlerden www.edefter.gov.tr internet adresinde format ve standardı yayımlanan defterlerin elektronik ortamda oluşturulmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenerek elektronik defter kullanımına izin verilmiştir.

Konuya ilişkin olarak yayımlanan 421 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile bazı mükellef gruplarına elektronik defter tutma ve elektronik fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu getirilmiştir.

Mezkur Tebliğ ile zorunluluk getirilen mükelleflere ilave olarak 454 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile aşağıda sayılan mükelleflere de elektronik defter tutma ve e-fatura uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir.

a) 2014 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı 10 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler.

b) 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)'ndan lisans alan mükellefler. Bayilik lisansı olanlar, münhasıran bu lisansa sahip olmaları nedeniyle bu bent kapsamında değerlendirilmeyecektir.

c) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden mükellefler.

(a) bendindeki şartı, 2014 hesap döneminde sağlayan mükellefler 1/1/2016 tarihinden itibaren, 2015 veya müteakip hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler ise ilgili hesap dönemine ilişkin gelir/kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği tarihi takip eden hesap döneminin başından itibaren, (b) ve (c) bentlerinde sayılanlardan bu Tebliğin yayım tarihinden önce lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler 1/1/2016 tarihinden itibaren, bu Tebliğin yayım tarihinden sonra lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler ise, lisans aldıkları ya da mükellefiyet tesis ettirdikleri tarihi izleyen hesap döneminin başından itibaren elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorundadır. Bununla birlikte, lisans ya da mükellefiyet tesis tarihi ile izleyen hesap dönemi arasındaki sürenin üç aydan kısa olması halinde isteyen mükellefler bir sonraki hesap döneminin başından itibaren elektronik defter tutabilecekler ve e-Fatura uygulamasına geçebileceklerdir.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre; gelir vergisi mükellefiyeti bulunan şahsınızın, 01.01.2015 - 31.12.2015 dönemi brüt satış hasılatı, 454 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirlenen tutarı (10 Milyon TL ve üzeri) aştığından,  31.12.2016 tarihine kadar gerekli başvuruları tamamlayıp 01.01.2017 tarihinden itibaren elektronik fatura uygulamasına geçmesi gerekmektedir. Bu suretle e-Fatura uygulamasına dahil olunması, e-Fatura sistemine kayıtlı kullanıcılara düzenlenen ve bunlardan alınan sadece "fatura" belgesinin, elektronik belge olarak (e-Fatura) düzenlenmesi yükümlülüğünü getirmektedir. Şahsınıza ait faaliyetlerde fatura belgesini düzenleme yükümlülüğünüzün bulunmadığı, bir başka ifade ile faaliyetleriniz için serbest meslek makbuzu düzenlediğiniz durumda, e-Fatura düzenleme durumunuz da söz konusu olmayacaktır. Ancak, e-Fatura sistemine kayıtlı kullanıcılardan tarafınıza düzenlenmesi gereken "fatura" belgelerinin ise elektronik belge olan e-Fatura olarak düzenlenmesi gerektiği tabiidir.

Diğer taraftan; e-Fatura ve e-Defter uygulamalarına dahil olma zorunluluğu bulunan, e-Fatura uygulamasına geçen ancak Vergi Usul Kanununun 210 uncu maddesi gereğince "Serbest Meslek Kazanç Defteri" tutan şahsınızın, "Serbest Meslek Kazanç Defteri"nin elektronik ortamda oluşturulmasına ilişkin format ve standardın www.edefter.gov.tr  internet adresinde henüz duyurulmadığı için, duyurulacağı tarihe kadar e-Defter uygulamasına geçme zorunluluğu bulunmamaktadır.

Bununla birlikte; e-Fatura,  sisteme kayıtlı kullanıcılar arasında düzenlenmesi gereken bir belge olup, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre düzenlenmesi zorunlu olan diğer belgeler arasında yer alan "Serbest Meslek Makbuzu"nun elektronik belge olarak düzenlenebilmesine ilişkin mevzuat düzenlemelerinin bulunmaması nedeniyle kağıt ortamında düzenlenmeye devam edilecektir.

Belirtilen açıklamalar çerçevesinde, e-Fatura uygulamasına dahil olmanız,  serbest meslek makbuzlarının 213 sayılı Vergi Usul Kanununda belirtilen usul ve esaslara dikkat ederek kağıt ortamında düzenlemesine engel teşkil etmemektedir. Diğer yandan tarafınıza e-Fatura kullanıcıları tarafından düzenlenecek faturaların ise e-Fatura kapsamında düzenlenmesi gerekmektedir.Ayrıca format ve standardı www.edefter.gov.tr internet adresinde serbest meslek kazanç defterinin duyrulmaması nedeniyle de bu defterin kağıt ortamda tutmaya devam edebileceğinizden e-Defter uygulamasına dahil olma zorunluluğunuz bulunmamaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.