Geriye doğru vergileme hükümetler tarafından çıkarılan yasalar çerçevesinde daha önce yürürlükte bulunan vergi ve mali yükümlülüklere ilave yeni bir vergi veya mali yükümlülük getirmesi veya yürürlükte bulunan vergilerin ve mali yükümlülüklerin oranında bir artış meydana gelmesidir. Bunu bir örnek ile açıklayacak olursak, Türkiye’de % 20 olan kurumlar vergisi oranının, hükümetin vergi oranını arttırmasıyla % 30 oranına gelmesidir. Bu şekilde önceden ödenmiş olan % 20’ye ek olarak mükellefin % 10 farkı ödemesini talep etmektedir[1]. Fakat bu durum, devletin gelirlerini arttırırken, vergiyi ödeyen açısından olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Şöyle ki, bir şirket yeni bir yatırıma hazırlanırken ek bir vergi konulması ve bunu ödemek zorunda olması şirketin bütçe politikasında ciddi problemler oluşturacaktır.

Ayrıca, hukuki güvenlik ilkesi de yasaların geçmişte meydana gelmiş olaylara uygulanmamasını gerektirir [2].

Vergide geriye yürümezlik ilkesi, hukuk devleti ilkesi ile de ters düşmektedir. Çünkü, hukuk devleti ilkesinin benimsenmesi ile bireylere hukuk güvenliği sağlanmış olur. Hukuk devletinde sadece yasaları çıkarmaz çıkardığı Yasalara da uygun davranır. Bir hukuk devletinden bahsedebilmek için şu ilkelerden bahsedebilmek gerekir;

-       Yasaların genelliği,

-       Yasa önünde eşitlik,

-       Kazanılmış haklara saygı (Yasaların geriye yürümezliği),

-       Temel hak ve özürlüklerin güvence altına alınması,

-       Yasaların anayasal denetim,

-       İdari işlemlerin hukuki denetim,

Bu ilkelerin hemen hemen hepsi, geriye yürümezlik ilkesi ile doğrudan ya da dolaylı olarak bağlantılıdır.[3]

Geçmişe Yürümezlik kavramı, genellikle dar ve geniş anlamlarıyla ele alınarak ikili bir sınıflama yapılmaktadır. Dar anlam ile örtüşen “gerçek geçmişe yürüme” öte yandan geni anlamıyla örtüşen “gerçek olmayan geçmişe yürümedir[4]”.

Gerçek geçmişe yürüme; bir vergi Yasası’nın eski Yasa döneminde tamamlanmış ve hukuki sonuçlarını doğurmuş hukuki durum ve olaylara uygulanır. Bununla birlikte, gerçek olmayan geçmişe yürüme ise, önceki yasa yürürlükte iken başlamakla birlikte, henüz sonuçlanmamış hukuksal durum ve olaylara uygulanmaktadır.[5] Mehmet Feyzi BİRGİLİ E-Yaklaşım / Haziran 2017 / Sayı: 294

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.