Bilindiği üzere gerek denetçilerin ve gerekse denetim kuruluşunun bağımsız denetim gerçekleştirebilmesi için kendilerine Kurum[6] tarafından kendilerine Bağımsız Denetçi Belgesi (denetim ruhsatı) verilmesi ve bu yetkinin kullanılabilmesi için de yine Kurum tarafından bu kuruluşların ilan edilmiş olması gerekmektedir (Yönetmelik md. 12/1, 11/2).

Bununla birlikte bağımsız denetim yetkisi için talepte bulunacak şirketin bazı şartları taşıması şarttır. Buna göre, bağımsız denetim talebinde bulunacak kuruluşun,

• Sermaye şirketi olması([7]),
• Paylarının veya hisselerinin nama yazılı olması,
• Faaliyet konusunun bağımsız denetime veya bununla birlikte 3568 sayılı Kanun kapsamındaki mesleki alana münhasır olması,
• Ticaret unvanında bağımsız denetim ibaresinin bulunması([8]),
• Esas sözleşmesinin veya şirket sözleşmesinin denetime ilişkin mevzuat hükümlerine aykırı hususlar içermemesi,
• Sermayesinin ve oy haklarının yarısından fazlasının denetçilerine ait olması ve ortaklarının tamamının meslek mensubu olması,
• Denetçilerinin 14 üncü madde çerçevesinde Bağımsız Denetçi Belgesine sahip olması,
• Denetçilerinin tam zamanlı ve asgari bir raporlama dönemi için istihdam edilmiş olması,
• 28. maddedeki şartları sağlayan en az iki sorumlu denetçisinin bulunması,
• Denetim kadrosunun, asgari olarak, 27. maddede belirtilen denetim ekiplerini([9]) oluşturabilecek nitelik ve genişlikte olması,
• Yönetim organı üyelerinin tamamının meslek mensubu olması, yüzde yetmiş beşi geçmemek üzere çoğunluğunun ise kadrosundaki denetçilerden oluşması,
• Denetçilerinin, ortaklarının ve kilit yöneticilerinin başka bir denetim kuruluşunda veya bağımsız denetim faaliyeti gerçekleştiren herhangi bir gerçek kişi yanında ya da tüzel kişilikte ortak, kilit yönetici veya denetçi olmaması, kendi adına bağımsız denetim faaliyetinde bulunmaması,
• Denetim rehberleri dahil olmak üzere, esasları Kurum’ca belirlenen kalite kontrol sistemine ilişkin politika ve süreçlerini yazılı olarak oluşturmuş olması,
• Denetim faaliyetlerini etkin bir şekilde yürütebilmesini teminen Kurum tarafından uygun görülecek düzeyde organizasyon, mekân, teknik donanım, belge ve kayıt düzenine sahip olması,
• Faaliyet izninin daha önce Kurum tarafından 42. maddenin birinci fıkrasının (c) bendi dışındaki bentlerinden biri nedeniyle iptal edilmemiş olması,
• Tüzel kişiliğin ve ortaklarının olumsuz bir itibara sahip olmaması ve ortaklarının denetim mesleğinin gerektirdiği şeref ve haysiyete uymayan bir durumunun bulunmaması

şarttır.

Bununla birlikte, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından verilen ve kamuoyuna duyurulan 09.02.2017 tarihli kararda, kendi adına denetim sözleşmeleri yapan bir denetçinin denetim kuruluşu olarak yetkilendirilecek bir şirkette ortak veya yönetici olarak gösterilmesi durumunda ortaya çıkan bazı tereddütlü durumlara değinilmiştir. Söz konusu kararda, kendi adına denetim sözleşmesi yapmış olan bir denetçinin, sonraki dönemlerde denetim faaliyetini yeni yetkilendirilecek bir denetim kuruluşu bünyesinde sürdürmek istemesi halinde, bu şirkette ortak veya yönetici olarak gösterilmesi durumunda;

• Denetçinin kendi adına yaptığı denetim sözleşmelerini, şirketin Kurulca yetkilendirilmesinden önce imzalamış ve Kurumlarına bildirmiş olması,
• Denetçinin, söz konusu denetim sözleşmeleri kapsamındakiler hariç başka bir denetim faaliyetinde bulunmayacağı ve yeni bir denetim sözleşmesi imzalamayacağı hususunda taahhütte bulunması,
• Şirketin, kendi adına üstlendiği bağımsız denetim faaliyeti tamamlanana kadar denetçiye denetim kadrosunda yer vermeyeceği hususunda taahhütte bulunması,

şartıyla denetim kuruluşunun yetkilendirilmesinde denetçinin durumunun Yönetmeliğin 13. maddesinin birinci fıkrasının (i) bendine aykırılık teşkil etmeyeceği değerlendirilmiştir([10]).

Ayrıca, Kurum; belirli alanların düzenlenmesi ve denetlenmesinden sorumlu kurum, kurul veya kuruluşların görüşlerini alarak, bu alanlarda denetim yapacak denetim kuruluşları için ek şartlar belirleyebilecek ve bu şartları sağlayan denetim kuruluşlarını listeler halinde ayrıca ilan edebileceği gibi, denetimi yapılacak işletmenin büyüklüğü, faaliyetleri ile tabi olduğu düzenlemelerin özelliği ve benzeri hususlar dikkate alınarak belirlenecek işletmeleri denetlemek üzere, şartları Kurum tarafından belirlenen yeni denetim kuruluşu listeleri oluşturulabilecektir (Yönetmelik md. 13/4) Özdem Satıcı Toprak E-Yaklaşım / Mayıs 2017 / Sayı: 293

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.