Asgari ücret, Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenen ve ödenmesi zorunlu en az ücrettir. Asgari ücret, çalışanın zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak üzere günlük olarak belirlenmektedir. Asgari ücret tüm iş sözleşmesiyle (Deniz İş, Basın İş, İş Kanunu ve Borçlar Kanunu’na tabi çalışanları) çalışanları kapsamaktadır. Asgari ücret; kamu düzenine ilişkin emredici hukuk kuralı olup, bunun altında ücret ödenmesi mümkün değildir.

Asgari ücretten düşük ücret ödenemez ve iş sözleşmelerinde veya toplu iş sözleşmelerine bunun aksine hükümler konulamaz. Bunun altındaki ücretler asgari ücret miktarına yükseltilir. İşverenler tarafından işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapılamaz.

Asgari ücretin noksan ödenmesi ya da ödenmemesi durumlarında, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39. maddesine muhalefetten, aynı Kanun’un 102/a maddesi uyarınca işverenlik hakkında doğrudan idari yaptırım uygulanır. Söz konusu idari yaptırımın miktarı, asgari ücretten yüksek belirlenmiş ücretin ödenmemesi ya da noksan ödenmesi ile aynı olsa bile, niteliğinde farklılık vardır. Asgari ücret söz konusu olduğunda “kast” unsuru aranmamaktadır.

Asgari ücreti ödemeyen veya noksan ödeyen işverene karşı, işçinin, ödenmeyen ücret tutarını, konuyla ilgili idari mercilere başvurarak ya da 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu hükümleri uyarınca iş davası açarak talep hakkı bulunmaktadır. Asgari ücretinin ödenmemesi ya da noksan ödenmesi nedeniyle, işçinin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesi uyarınca, iş sözleşmesinin haklı nedenle feshetme olanağı da bulunmaktadır.

Buna karşın, asgari ücret üzerinden ödeme yapılan işyerlerinde, maktu ücret uygulamasının olması halinde, ayın 28, 29, 30 ve 31 çekmesine bağlı olmaksızın, asgari ücretli işçiye, günlük asgari ücretin 30 ile çarpılması suretiyle ücret ödenmesi kabul edilen bir uygulamadır. Bu nedenle, maktu ücret uygulaması olan işyerlerinde yılın 31 gün çektiği aylarda 1 günlük eksik asgari ücret ödenmesi nedeniyle bir kabahatin oluşması ve idari yaptırım uygulanması mümkün değildir. (Yrg. 9. HD.’nin, 30.10.2001 tarih ve E. 14351, K. 16856 sayılı Kararı.) Murat AYGARYaklaşım / Ocak 2017 / Sayı: 289

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.