Hak sahibi 5510 sayılı Kanun’da; sigortalının veya sürekli iş göremezlik geliri ile malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı almakta olanların ölümü halinde gelir veya aylık bağlanmasına veya toptan ödeme yapılmasına hak kazanan eş, çocuk, ana ve babası olarak tanımlanmıştır. Gelir ve aylık bağlanmayacak haller sigortalıların hak sahipleri için düzenlenmiştir. Sigortalının kendilerinin hak kazandığı gelir veya aylıklar her hal ve şartta kendilerine ödenecektir.

Sigortalının hak sahiplerine aşağıdaki iki durumdan birinin gerçekleşmesi halinde hak ettikleri gelir veya aylıklar bağlanmayacaktır:

a) Hizmetlerinden dolayı aylık bağlanacak sigortalıyı veya gelir ya da aylık bağlanmış olan sigortalıyı;

- Kasten öldürdüğü,

- Kasten öldürmeye teşebbüs ettiği,

- 5510 sayılı Kanun gereğince sürekli iş göremez hale veya malûl duruma getirdiği anlaşılan hak sahiplerine gelir veya aylık bağlanmaz.

b) Hizmetlerinden dolayı aylık bağlanacak sigortalıya veya gelir ya da aylık bağlanmamış olan sigortalıya veya bunların hak sahiplerine karşı ağır bir suç işlediği tespit edilen hak sahiplerine gelir veya aylık bağlanmaz.

c) Hizmetlerinden dolayı aylık bağlanacak sigortalıya veya bunların hak sahiplerine karşı bunlara karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemesi nedeniyle ölüme bağlı bir tasarrufla mirasçılıktan çıkarıldıkları anlaşılan hak sahiplerine gelir veya aylık bağlanmaz.

Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir husus vardır. Hak sahiplerine gelir veya aylık bağlanmamasının dayanağı olan fiilin kesinleşmiş yargı kararı ile tespit edilmiş olması gerekir.

Aylık ve gelir bağlanmayacak kişi niteliğinde bulunduğu halde aylık ve gelir alanlara yapılan ödemeler yersiz ödeme kapsamında değerlendirilecek ve 5510 sayılı Kanun’un 96. maddesi hükümleri gereğince kendilerinden tahsil edilecektir. Buna göre;

a) Yersiz ödeme, kendisine ödeme yapılan kişilerin kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru on yıllık sürede yapılan ödemelerin tamamı her bir ödemenin yapıldığı tarihlerden itibaren hesaplanacak olan kanuni faizi ile birlikte tahsil edilecektir.

b) Yersiz ödeme Sosyal Güvenlik Kurumu’nun hatalı işlemlerinden kaynaklanmışsa hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru beş yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren yirmi dört ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, yirmi dört aylık sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre sonundan itibaren hesaplanacak olan kanuni faizi ile birlikte tahsil edilecektir. Faruk YÜKSEL Yaklaşım / Ekim 2016 / Sayı: 286

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.