4857 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 1. fıkrasına göre, iş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. İş sözleşmesi; ücret, iş görme ve bağımlılık unsurlarından oluşur.

İş sözleşmesini oluşturan işçinin temel borçlarından biri iş görme borcudur. İşçi bu borcunu; kanun, toplu iş sözleşmesi, iş sözleşmesi hükümlerine ve işyeri iç yönergelerine uygun olarak yerine getirmek zorundadır .İş sözleşmesinde bağımlılık unsurunun içeriğini de işverenin talimatlarına göre hareket etmek ve iş sürecinin ve sonuçlarının işveren tarafından denetlenmesi oluşturmaktadır. Bağımlılık iş sözleşmesini karakterize eden unsurlardan olup, genel anlamıyla bağımlılık, hukuki bağımlılık olarak anlaşılmakta ve işçinin belirli veya belirsiz bir süre için işverenin talimatına göre ve onun denetimine bağlı olarak çalışmasını ifade etmektedir.

 Kurulan iş sözleşmesi sonucunda işçi elde edeceği ücret karşılığında iş görme ve bağımlı çalışma borçlarını üstlenmekte, işverenin yönetim hakkı çerçevesinde vereceği talimatlara uyması gerekmektedir. İşveren de talimat verme hakkını, kanun, toplu iş sözleşmesi ile bireysel iş sözleşmesi hükümlerine, işyeri iç yönergelerine uygun bir biçimde, yani Medeni Kanunu’nun 2. maddesinde düzenlenen dürüstlük kuralına uygun bir biçimde kullanacaktır. İşveren, ceza ve kamu hukuku hükümlerine aykırı, işçinin kişilik haklarını ihlal eden talimatlar veremeyecek, talimat verirken eşit işlem borcuna da uygun hareket edecektir. İşçinin yönetim hakkı kapsamında verilen talimatlara uymaması işverene duruma göre iş sözleşmesinin haklı ya da geçerli sebeple fesih hakkı vermektedir. 4857 sayılı Kanun’un 25/II-h. bendi işçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesini bir haklı fesih sebebi olarak kabul etmektedir. Buna karşılık, 4857 sayılı Kanun’un 18. maddesi ve gerekçesine göre, işçinin görevini uyarılara rağmen eksik, kötü veya yetersiz olarak yerine getirmesi ise geçerli fesih sebebidir.

İşçi görevini uyarıya rağmen hiç yerine getirmezse iş sözleşmesi haklı sebeple derhal feshedilebilecek; eksik, kötü yetersiz bir biçimde yerine getirirse geçerli sebeple fesih hakkı söz konusu olacaktır. Murat Aygar e-Yaklaşım / Mart 2016 / Sayı: 279

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti /Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.