|
TBMM gündemine giren Serbest Bölgeler Kanunu ile Bazı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısıyla;
- Serbest bölge teşviklerinden yararlanmayan kullanıcılar ile işletici şirketlerin, Serbest Bölgeler Kanunu kapsamında yararlanılmayan vergi ve vergi dışı teşviklerden yararlanmalarına olanak sağlanmakta,
- Serbest bölgede bakım, onarım, montaj, demontaj, elleçleme, ayrıştırma, ambalajlama, etiketleme, test etme ve depolama hizmetleriyle uğraşanların, bu faaliyetlerden elde ettikleri kazançları için gelir ve kurumlar vergisi istisnası getirilmekte,
- Serbest bölgelerdeki bina ve araziler için beş yıllık emlak vergisi muafiyeti getirilmekte,
- Ülke içinden serbest bölgelere yapılan veya serbest bölgeden yurtiçine yapılan yük taşıma işleri katma değer vergisinden istisna tutulmaktadır.
23.02.2016 tarihinde TBMM’ye yeniden sevk edilen ve 01.03.2016 tarihinde TBMM gündemine giren “Serbest Bölgeler Kanunu ile Bazı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”, diğer düzenlemeler yanında çeşitli vergi düzenlemeleri içermektedir.
Tasarı yürürtme ve yürürlük maddeleri hariç 22 maddeden oluşmaktadır.
Tasarının 4 maddesinde vergi düzenlemesi yapılmaktadır.
Tasarıda yer alan vergi düzenlemeleri aşağıda özetlenmiştir.
1. Serbest Bölgelerde Diğer Teşvik Düzenlemelerinin Uygulanması
2004 yılında 5084 sayılı Kanun’la yapılan düzenlemeyle, serbest bölgelerde uygulanan vergi teşviklerinde önemli değişiklikler yapılmıştır.
Yapılan düzenlemeyle esas olarak vergi teşvikleri, Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren vergilendirme döneminin sonuna kadar, imalatçılar için gelir ve kurumlar vergisi istisnası ile % 85 ihracat şartıyla stopaj istisnasıyla sınırlı ndan yararlanmaları düzenlenmiştir.
Bu düzenleme sonrasında gelir ve kurumlar vergisi istisnası sadece imalatçı firmalar yararlanır hale gelmiştir.
Öte yandan, Serbest Bölgeler Kanunu’nun 6. Maddesi hükmü gereği, serbest bölgede faaliyet gösteren işletmeler, diğer mevzuatla sağlanan vergi teşviklerinden de yararlanamamıştır.
Tasarda yapılması öngörülen düzenlemeyle;
- Serbest bölge teşviklerinden yararlanan kullanıcıların Bakanlar Kurulunca belirlenen vergi dışı teşviklerden yararlandırılması şeklindeki mevcut düzenleme korunmakta,
- Serbest bölge teşviklerinden yararlanmayan kullanıcılar ile işletici şirketlerin, Serbest Bölgeler Kanunu kapsamında yararlanılmayan vergi ve vergi dışı teşviklerden yararlanmalarına olanak sağlanmaktadır.
İlgili yasal düzenleme ile yapılmak istenen düzenleme aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
|
Mevcut Düzenleme
|
Tasarıda Yer Alan Düzenleme
|
|
Muafiyet ve teşvikler:
Madde 6 –Serbest bölgeler, Türkiye Gümrük Bölgesinin parçaları olmakla beraber; serbest dolaşımda olmayan eşyanın herhangi bir gümrük rejimine tabi tutulmaksızın ve serbest dolaşıma sokulmaksızın, gümrük mevzuatında öngörülen haller dışında kullanılmamak ya da tüketilmemek kaydıyla konulduğu, ithalat vergileri ile ticaret politikası önlemlerinin ve kambiyo mevzuatının uygulanması bakımından Türkiye Gümrük Bölgesi dışında olduğu kabul edilen ve serbest dolaşımdaki eşyanın bir serbest bölgeye konulması nedeniyle normal olarak eşyanın ihracına bağlı olanaklardan yararlandığı yerlerdir.
Bu bölgelerde gümrük ve kambiyo mükellefiyetine dair mevzuat hükümleri uygulanmaz.
Kullanıcıların tutmak zorunda oldukları defterler ile düzenleyecekleri belgelere ilişkin olarak, 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun hükümlerine bağımlı olmaksızın düzenleme yapmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.
İşleticiler ve kullanıcılar yatırım ve üretim safhalarında Bakanlar Kurulunca belirlenecek vergi dışı teşviklerden yararlandırılabilir.
|
Muafiyet ve teşvikler:
Madde 6 –Serbest bölgeler, Türkiye Gümrük Bölgesinin parçaları olmakla beraber; yer ve sınırları Bakanlar Kurulunca belirlenmiş, serbest dolaşımda olmayan eşyanın herhangi bir gümrük rejimine tabi tutulmaksızın ve serbest dolaşıma sokulmaksızın, gümrük mevzuatında öngörülen haller dışında kullanılmamak ya da tüketilmemek kaydıyla konulduğu, ithalat vergileri ile ticaret politikası önlemlerinin ve kambiyo mevzuatının uygulanması bakımından Türkiye Gümrük Bölgesi dışında olduğu kabul edilen ve serbest dolaşımdaki eşyanın bir serbest bölgeye konulması nedeniyle normal olarak eşyanın ihracına bağlı olanaklardan yararlandığı yerlerdir.
Bu bölgelerde gümrük ve kambiyo mükellefiyetine dair mevzuat hükümleri uygulanmaz.
Kullanıcıların tutmak zorunda oldukları defterler ile düzenleyecekleri belgelere ilişkin olarak, 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun hükümlerine bağımlı olmaksızın düzenleme yapmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Bu Kanun kapsamında kazançları gelir ve kurumlar vergisinden müstesna tutulan kullanıcılar, yatırım ve üretim safhalarında Bakanlar Kurulunca belirlenecek vergi dışı teşviklerden yararlandırılabilir. Bu kanun kapsamında kazançları gelir ve kurumlar vergisinden müstesna tutulmayan kullanıcılar ile işleticiler, yatırım ve işletme safhalarında bu Kanun kapsamında yararlanılmayan vergi ve vergi dışı teşviklerden ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yararlandırılır.
|
2. Hizmet İşletmelerinde Kazanç İstisnası
Serbest Bölgeler Kanunu’nun geçici 3. maddesine göre, serbest bölgelerde üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin bu bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır.
Düzenlemeye göre istisnadan sadece mal üretimi yapan işletmeler yararlanabilmekte olup, tasarıyla yapılan düzenlemeyle, sayılan hizmet işletmeleri için de istisna getirilmektedir.
Yapılmak istenen değişiklikle, serbest bölgede bakım, onarım, montaj, demontaj, elleçleme, ayrıştırma, ambalajlama, etiketleme, test etme ve depolama hizmetleriyle uğraşanların, bu faaliyetlerden elde ettikleri kazançların da gelir ve kurumlar vergisinden istisna olması öngörülmektedir.
Düzenlemeye göre istisnadan yararlanabilmek için;
- Hizmetin tamamının Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara verilmesi ve
- Söz konusu hizmetlere konu malların serbest bölgelerden Türkiye’ye herhangi bir şekilde girişi olmaksızın yabancı bir ülkeye gönderilmesi
gerekmektedir.
İlgili yasal düzenleme ile yapılmak istenen düzenleme aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
|
Mevcut Düzenleme
|
Tasarıda Yer Alan Düzenleme
|
|
Geçici Madde 3 –…
Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren yılın vergilendirme döneminin sonuna kadar;
a) Serbest bölgelerde üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin bu bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır. Bu istisnanın 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (b) alt bendi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci ve 30 uncu maddeleri uyarınca yapılacak tevkifata etkisi yoktur.
b) Bu bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az % 85’ini yurtdışına ihraç eden mükelleflerin istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler gelir vergisinden müstesnadır. Bu oranı % 50’ye kadar indirmeye ve kanuni seviyesine kadar yükseltmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Yıllık satış tutarı bu oranın altında kalan mükelleflerden zamanında tahsil edilmeyen vergiler cezasız olarak, gecikme zammıyla birlikte tahsil edilir.
…
|
Geçici Madde 3 –…
Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren yılın vergilendirme döneminin sonuna kadar;
a) Serbest bölgelerde üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin bu bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları ile serbest bölgelerde, bakım, onarım, montaj, demontaj, elleçleme, ayrıştırma, ambalajlama, etiketleme, test etme, depolama hizmeti alanlarında faaliyette bulunan ve hizmetin tamamını Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara veren hizmet işletmelerinin, söz konusu hizmetlere konu malların serbest bölgelerden Türkiye’ye herhangi bir şekilde girişi olmaksızın yabancı bir ülkeye gönderilmesi şartıyla bu hizmetlerden elde ettikleri kazançları gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır. Bu istisnanın 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (b) alt bendi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci ve 30 uncu maddeleri uyarınca yapılacak tevkifata etkisi yoktur.
b) Bu bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az % 85’ini yurtdışına ihraç eden mükelleflerin istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler gelir vergisinden müstesnadır. Bu oranı % 50’ye kadar indirmeye ve kanuni seviyesine kadar yükseltmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bakanlar Kurulu bu yetkiyi, stratejik, büyük ölçekli veya öncelikli yatırımlara yönelik olarak bölge, sektör ya da faaliyet alanı itibarıyla farklılaştırarak veya kademelendirerek kullanabilir. Yıllık satış tutarı bu oranın altında kalan mükelleflerden zamanında tahsil edilmeyen vergiler cezasız olarak, gecikme zammıyla birlikte tahsil edilir.
…
|
3. Emlak Vergisi Muafiyeti
Tasarıyla Emlak Vergisi Kanunu’nda değişiklik yapılarak, serbest bölgelerdeki bina ve araziler için beş yıllık emlak vergisi muafiyeti getirilmektedir.
İlgili yasal düzenleme ile yapılmak istenen düzenleme aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
|
Mevcut Düzenleme
|
Tasarıda Yer Alan Düzenleme
|
|
Geçici Muaflıklar
Madde 5 - …
f) Organize sanayi bölgeleri ile sanayi ve küçük sanat sitelerindeki binalar, inşalarının sona erdiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır.
…
|
Geçici Muaflıklar
Madde 5 - …
f) Organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler ile sanayi ve küçük sanat sitelerindeki binalar, inşalarının sona erdiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır.
…
|
|
Geçici Muaflıklar
Madde 15 –Aşağıda yazılı arazi geçici olarak arazi vergisinden muaftır.
…
d) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca, organize sanayi bölgeleri için iktisap olunduğu veya bu bölgelere tahsis edildiği kabul edilen arazi (Sanayici lehine tapudaki tescilin yapılacağı tarihe kadar).
…
|
Geçici Muaflıklar
Madde 15 –Aşağıda yazılı arazi geçici olarak arazi vergisinden muaftır.
…
d) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca, organize sanayi bölgeleri için iktisap olunduğu veya bu bölgelere tahsis edildiği kabul edilen arazi (Sanayici lehine tapudaki tescilin yapılacağı tarihe kadar) ile Bakanlar Kurulunca serbest bölge ilan edilen arazi (Kullanıcı lehine tapuda tescilin yapılacağı tarihe kadar).
…
|
4. Serbest Bölgelere veya Bu Bölgelerden Yapılan Yük Taşıma İşlerinde KDV İstisnası
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 14. maddesi gereği, serbest bölgeden yurtdışına veya yurtdışından serbest bölgeye yapılan taşıma işleri katma değer vergisinden istisnadır. Ülke içinden serbest bölgeye yapılan veya serbest bölgeden ülke içine yapılan taşımacılık hizmetleri söz konusu istisna kapsamına girmemektedir.
Tasarıyla, ülke içinden serbest bölgelere yapılan veya serbest bölgeden yurtiçine yapılan yük taşıma işlerinin katma değer vergisinden istisna tutulması önerilmektedir.
İlgili yasal düzenleme ile yapılmak istenen düzenleme aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
|
Mevcut Düzenleme
|
Tasarıda Yer Alan Düzenleme
|
|
Sosoyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar
Madde 17 - …
4. Diğer istisnalar
…
ı) Serbest bölgelerde verilen hizmetler
…
|
Sosoyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar
Madde 17 - …
4. Diğer istisnalar
…
ı) Serbest bölgelerde verilen hizmetler ile serbest bölgelere veya bu bölgelerden yapılan yük taşıma işleri
…
|
NOT: Tasarı halen TBMM gündeminde olup, yasama sürecindeki gelişmeler ayrıca duyurulacaktır.
İlgili Kanun Tasarısı metnine aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz.
pwc
Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.
|
