Sosyal sigortalardaki zorunluluk ilkesi gereği 5510 sayılı Kanun’un md. 4/I-(b) kapsamındaki sigortalılığın salt prim borcu nedeniyle durdurulacak olmasını sigortalı açısından geri dönülmez bir işlem olarak değerlendirmek mümkün değildir. Zira sigortalılık süreleri daha sonra sigortalı ya da hak sahibinin talebine bağlı olarak durdurulan canlandırılabilmektedir. www.ozdogrular.com

5510 sayılı Kanun’un geçici 17 ve 63. maddeleri gereği, beş yılı aşan borç nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulanlar bulunduğu gibi 12 aydan fazla borcu bulunduğu için sigortalılık süreleri durdurulanlar da bulunmaktadır. Dolayısıyla sigortalıların sadece beş yılı aşan süreyle ilgili durdurulan sigortalılık süreleri, sadece 12 ayı aşan süreyle ilgili durdurulan sigortalılık süreleri, hem beş yılı hem de 12 ayı aşan sürelerle ilgili sigortalılık süreleri durdurulmuş olabilir.

5510 sayılı Kanun’un geçici 17. maddesi hükmüne göre, 5510 sayılı Kanun’un geçici md. 17 kapsamında sigortalılık süresi durdurulan sigortalı ya da hak sahipleri daha sonra müracaatları tarihindeki 80. maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak borç tutarının tamamını, borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödemeleri koşuluyla bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir.

5510 sayılı Kanun’un geçici 17. maddesine benzer düzenleme geçici 63. madde de yer almaktadır. Geçici 63. maddedeki düzenlemeye göre, sigortalı ya da hak sahipleri tarafından talep edilmesi hâlinde durdurulan sigortalılık sürelerinin tamamı, talep tarihinde 80. maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden borç tutarı hesaplanarak ihya edilir. Hesaplanan borç tutarının tamamını, borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Tebliğ edilen borç tutarının bu süre içinde tamamen ödenmemesi hâlinde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmez ve bu madde kapsamında ödenmiş olan tutarlar ilgilinin prim ve prime ilişkin borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilir.

Dikkat edilirse gerek geçici 17. madde gerekse geçici 63. madde kapsamında prim borcu nedeniyle durdurulan sigortalılık sürelerinin canlandırılması belirli koşullara bağlanmıştır.

5510 sayılı Kanun’un md. 4/I-b kapsamındaki sigortalının borcunu ödeyemediği için durdurulan hizmetleri, kendisinin ya da hak sahibi kimselerin ilerleyen dönemlerde yeniden hesaplanan borcun tamamını ödemesi koşulu ile canlanır ve uzun vadeli sigorta kolları (emeklilik) açısından değerlendirilir. Bu işlem için sigortalı ya da hak sahibi kimselerin Kurum’a yazılı başvuru yapmaları gerekmektedir. Murat GÖKTAŞ, Murat ÖZDAMAR Yaklaşım / Aralık 2015 / Sayı: 276

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti /Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.