Murise ait 213 sayılı VUK kapsamındaki amme borcunun ödenmesinden mirası reddetmeyen kanuni ve mansup mirasçılar miras hisseleri oranında ve tüm malvarlıklarıyla şahsen sorumlu tutulacaklardır. Ancak amme alacağı 213 sayılı VUK kapsamında olmayan bir alacak ise bu durumda 4721 sayılı Medeni Kanun'un ilgili madde hükümleri uyarınca mirasçılar mirasın paylaştırılmasından itibaren geçecek 5 yıllık süre içinde murisin amme borçlarının ödenmesinden müteselsilen ve kişisel malvarlıklarıyla sınırsız olarak sorumludurlar. Mirasın paylaştırılmasından itibaren geçecek 5 yıllık sürenin bitiminden sonra ise mirasçılar miras hisseleri oranında ve tüm malvarlıklarıyla şahsen murisin amme borçlarının ödenmesinden sorumlu olacaklardır. Fakat tereke için resmi defter tutulup da mezkûr amme alacağı resmi deftere kaydedilmediyse mirasçılar, amme alacağının 213 sayılı VUK kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın, miras yoluyla terekeden iktisap ettikleri mal miktarı kadarıyla sorumlu olacaktırlar.

Uygulama Örnekleri

Örnek 1: Karşıyaka Vergi Dairesi mükellefi olan A şahsının 14.000,00 TL gelir vergisi  ve 20.000,00 TL KDV borcu bulunmaktadır. A şahsı söz konusu borçlarını ödemeden vefat etmiştir ve miras olarak bırakmış olduğu malvarlığı 180.000,00 TL tutarındadır. Mirasçılarından olan eşinin mirastaki hisse oranı % 60 iken kızının hisse oranı % 40'dır. Mirasçılar yasal süreler içerisinde mirası kabul etmişlerdir. Ayrıca murisin eşi miras için resmi defter tutulmasını talep etmiştir. Murisin toplam 34.000,00 TL tutarındaki vergi borcu (amme alacağı) da resmi deftere kaydedilmiştir.

Resmi deftere kaydedilen 34.000,00 TL tutarındaki amme alacağı VUK kapsamında bir alacaktır. Dolayısıyla mirasçıların ödemekle yükümlü oldukları amme borçlarının tespitinde 213 sayılı VUK'un 12'nci maddesi esas alınacaktır. Bu durumda murisin    eşi (34.000,00*0,60=) 20.400,00 TL tutarındaki amme alacağından ve murisin kızı da (34.000,00*0,40=) 13.600,00 TL tutarındaki amme alacağından tüm malvarlıklarıyla  şahsen sorumlu olacaklardır. Bu nedenle murisin eşine 20.400,00 TL tutarlı ödeme emri tebliğ edilecekken murisin kızına da 13.600,00 TL tutarlı ödeme emri tebliğ edilecektir. Zira VUK kapsamındaki alacakların takibinde müteselsil sorumluluk geçerli değildir.

Örnek 2: Buca Vergi Dairesi mükellefi olan B şahsının 82.000,00 TL gelir vergisi, 50.000,00 TL KDV ve 30.000,00 TL muhtasar borcu bulunmaktadır. B şahsı söz konusu borçlarını ödemeden vefat etmiştir ve miras olarak bırakmış olduğu malvarlığı 150.000,00 TL tutarındadır. Murisin eşinin mirastaki hisse oranı % 70 iken oğlunun hisse oranı % 30'dur. Bu mirasçılar yasal süreler içerisinde mirası kabul etmişlerdir. Murisin eşi miras için resmi defter tutulmasını  talep etmiştir. Ancak murisin toplam 162.000,00 TL tutarındaki vergi borcu (amme alacağı) resmi deftere kaydedilmemiştir.

Söz konusu amme alacağı tereke için tutulan resmi deftere kaydedilmediğinden mirasçıların sorumluluğu açısından amme alacağının nev'inin bir önemi kalmamıştır. Yani örnekteki amme alacağının 213 sayılı VUK kapsamındaki bir alacak olması herhangi  bir hüküm ifade etmemektedir. Bu durumda mirası reddetmeyen mirasçılar, murisin amme borçlarının ödenmesinden, miras yoluyla terekeden iktisap ettikleri mal miktarı    kadarıyla sorumlu olacaktırlar. Bir diğer   anlatımla mirasçılara intikal eden mal miktarına bakılarak mirasçıların sorumlu olacakları tutarlar tespit edilecektir. Bu örnekte    murisin eşi terekeden (150.000,00*0,70=) 105.000,00 TL tutarında mal iktisap ettiğinden murisin amme borçlarının 105.000,00 TL'sinin ödenmesinden tüm malvarlığıyla şahsen sorumlu olacaktır. Murisin oğlu da terekeden (150.000,00*0,30=) 45.000,00 TL tutarında mal iktisap ettiğinden murisin amme borçlarının 45.000,00 TL'sinin ödenmesinden tüm malvarlığıyla şahsen sorumlu olacaktır.

Dikkat edileceği üzere mirasçılar toplam 162.000,00 TL tutarındaki amme borcunun sadece 150.000,00 TL'lik kısmının ödenmesinden sorumludur. Geriye kalan 12.000,00 TL tutarındaki borcun ise (resmi deftere kayıt yapılmadığından) tahsil imkânı bulunmamaktadır. Zübeyir BAKMAZ

http://www.lebibyalkin.com.tr

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti /Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.