İlgide kayıtlı yazınız ve eklerinin incelenmesinden, ... tarafından ... Şubesi'nden kullanılan krediye karşılık, ... , Türkiye'de mukim ... ... bulunan hisselerini Türkiye Garanti Bankası'na rehin verdikleri, bu nedenle düzenlenen Hisse Rehin Sözleşmesi ve Ek Hisse Rehin Sözleşmesinin damga vergisi ve harçtan istisna olup olmadığı konusunda görüş sorulduğu anlaşılmıştır.

             Bilindiği üzere, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinde, bu Kanuna ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisinden müstesna olduğu; Kanuna ekli (2) sayılı tablonun "IV. Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümün (23) numaralı fıkrasında ise, bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve geri ödenmesi amacıyla düzenlenecek kağıtlar ile bu kağıtlar üzerine konulacak şerhlerin (kredilerin kullanımları hariç) damga vergisinden istisna edileceği hükme bağlanmıştır.

             Öte yandan, 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin son fıkrasında, anonim, eshamlı komandit, limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev'i değişiklikleri nedeniyle yapılacak işlemler ile Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri (Bu Kooperatifler ile Kredi Garanti Fonu İşletme ve Araştırma Anonim Şirketi tarafından bankalardan kullandırılacak krediler için verilecek kefaletler dahil) bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve bunların teminatları ile geri ödenmelerine ilişkin işlemlerin bu Kanunda yazılı harçlardan müstesna tutulacağı hükmüne yer verilmiştir.

             Konu ile ilgili olarak yayımlanan 4 ve 6 Seri No.lu Damga Vergisi Sirkülerlerinde, 488 sayılı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun IV/(23) bölümü uygulamasında, kanun kapsamındaki kredi tanımına Bankalar Kanununa göre kredi olarak kabul edilen nakdi krediler ile teminat mektupları, kefaletler, aval, ciro ve kabuller gibi gayrinakdi kredilerin gireceği, akreditiflerin de bu kapsamda değerlendirileceği belirtilmiştir.

            Ayrıca, 18 Seri No.lu Damga Vergisi Sirkülerinin "3-Kredinin teminatına ilişkin damga vergisi ve harç istisnası uygulaması" başlıklı bölümünde, söz konusu istisna kapsamında kullandırılan kredinin teminatına ilişkin olarak düzenlenen kâğıtlar ile bu amaçla yapılan işlemlere münhasıran kullandırılan krediye ilişkin olması kaydıyla istisnanın uygulanması gerektiği açıklanmıştır.  

             Buna göre, damga vergisi ve harç istisnası uygulanması yönünden krediye ilişkin düzenlenen kâğıdın münhasıran, kredinin alınması, teminatı veya geri ödenmesi amacıyla düzenlenmiş olması ve ayrıca bu kâğıtta kredi borcu dışındaki genel mahiyetteki borçlarla ilgili belirlemelere yer verilmemesi gerekmektedir.

             Yazınız eki "Hisse Rehin Sözleşmesi"nin "1.1.Tanımlar" başlıklı bölümün "Teminat Altına Alınmış Borçlar" başlıklı fıkrasında, "(i) (a) Finans Dokümanları (Kredi Sözleşmesi'nin 2.4'üncü maddesi (paralel borç) de dahil olmak üzere), (b) (1) ... Bankası A.Ş. ve borçlu arasında imzalanmış olan (A) 26.10.2007 tarih ve 358765 sayılı, 10.208.000 TL tutarlı, (B) 03.08.2009 tarih ve 466409 sayılı, 13.420.016,80 TL tutarlı, (2) ... A.Ş. ve Borçlu arasında imzalanmış olan ( ) tarih ve ( ) sayılı, ( ) tutarlı Genel Kredi Sözleşmeleri ve (c)Borçlu ile ... . veya Borçlu ve ... arasında Kredi Sözleşmesi tahtında İzin Verilen Borçlanma (Permitted Indeptedness) tanımı kapsamına giren, resmi mercilere verilecek teminat mektuplarının finansmanına ilişkin olarak imzalanacak Genel Kredi Sözleşmeleri tahtında ya da bunlarla ilgili olarak Borçlunun Teminat Altına Alınmış Taraflar'dan herhangi birine karşı şu an ya da herhangi bir zaman ve bundan sonra zaman zaman borçlu ya da yükümlü olabileceği hangi para biriminde doğmuş olursa olsun, mevcut ve ileride doğacak (şartsız ya da şartı bağlı, doğrudan ya da dolaylı, müşterek ya da müteselsilen sorumlu olunan) tüm tutar, yükümlülük ve borçlar"

            (ii) Yukarıda (i)'de belirtilen tutarların ödenmesinin iptal edilmesi, geri alınması yahut herhangi başka bir şekilde geçersiz hale gelmesinin sonucunda herhangi bir zamanda ya da veya bundan sonra zaman zaman Borçlu için muaccel olmuş ya da Borçlu tarafında muaccel olduğu belirtilmiş herhangi tüm tutarlar anlamına gelmektedir.

             (iii) Herhangi bir hissedar tarafında herhangi bir Teminat Altına Alınmış Taraf'a karşı Finans Dokümanları tahtında vadesi gelmiş borçlu olunan veya doğmuş, mevcut veya ileride doğacak şartsız veya şarta bağlı (ve ister münferiden veya müştereken ve ister asıl borçlu veya kefil ya da herhangi başka bir sıfatla doğmuş olsun) tüm tutarlar, yükümlülükler ve borçlar; ve

             (iv) Diğer tüm yükümlülükler anlamına gelir."

             denilmektedir.

             Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, münhasıran bankalardan kullanılan kredinin temini ve geri ödenmesine ilişkin olarak düzenlenmediği anlaşılan söz konusu sözleşmelerin damga vergisi ve harçtan istisna tutulması mümkün bulunmamaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.