T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

(Mükelelf Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)

Sayı :B.07.1.GİB.4.06.17.02-DMG-640-296

24/02/2012

Konu : Petrol arama faaliyetleri kapsamında kullanılmak üzere yurtdışından kiralanan platformun, Ege Denizinde Çanakkale açıklarında gemiye bağlanması ile başlayacak ve platformun Karadeniz açıklarına Türk karasularına çekilmesiyle son bulacak işe ilişkin stopaj yapılıp yapılmayacağı ile çekme işine ilişkin olarak düzenlenen sözleşmenin damga vergisi nispeti hk.

...

İlgi :   ... tarihli ve ...evrak kayıt sayılı dilekçeniz.

İlgide kayıtlı dilekçeniz ve eklerinin incelenmesinden, şubeniz tarafından petrol arama faaliyetleri kapsamında yurtdışından kiralanan platformun Ege Denizinde Çanakkale açıklarında gemiye bağlanması ile başlayacak ve platformun Karadeniz açıklarına Türk karasularına çekilmesiyle son bulacak işe ilişkin stopaj yapılıp yapılmayacağı ile çekme işine ilişkin olarak düzenlenen sözleşmeye Damga Vergisi Kanunu bakımından hangi oranın uygulanacağı hususlarında Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmıştır.

KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN:

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin 2 nci fıkrasında; birinci maddede yazılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde bulunmayanların yalnız Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirileceği hükme bağlanmış, 3 üncü fıkrasında ise dar mükellefiyet mevzuuna giren kurum kazancının hangi kazanç ve iratlardan oluştuğu belirtilmiştir.

Aynı Kanunun 30 uncu maddesinde, dar mükellefiyete tabi kurumların maddede sayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükme bağlanmış olup, ticarî veya ziraî kazanca dahil olup olmadığına bakılmaksızın telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayrimaddî hakların satışı, devir ve temliki karşılığında nakden veya hesaben ödenen veya tahakkuk ettirilen bedeller üzerinden yapılacak tevkifat oranı 2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca 03.02.2009 tarihinden itibaren %20 olarak belirlenmiştir.

21.12.1975 tarih ve 15445 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Türkiye Cumhuriyeti İle Norveç Krallığı Arasında Gelir Ve Servet Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmenin Önlenmesine Ve Diğer Bazı Hususların Düzenlenmesine İlişkin Anlaşma"nın "Gayrimenkul Mal Gelirleri" başlıklı 6 ncı maddesinin 2 numaralı fıkrasında, "Gayrimenkul" teriminin bu malların bulunduğu Akit Devletin mevzuatına göre tanımlanacağı, gemiler vapurlar ve hava taşıtlarının gayrimenkul mal sayılmadığı hükmü yer almaktadır.

Aynı anlaşmanın "Gayri maddi Hak Bedelleri" başlıklı 12 nci maddesinde; "1. Bir akit Devlet'te doğan ve diğer akit Devlet'in bir mukimine ödenen gayri maddi hak bedelleri, ancak bu diğer Devlet'te vergilendirilebilir.

2. Bununla beraber, gayri maddi hak bedelleri, bunların doğduğu akit Devlet'te ve bu Devlet mevzuatına göre vergilendirilebilir; ancak alınan vergi, gayri maddi hak bedellerinin gayri safi miktarının %10'unu aşamaz.

3. Bu maddede kullanılan "gayri maddi hak bedeli" deyimi, sinema filmleri ile televizyon film ve bantları dahil olmak üzere, edebi, artistik veya ilmi bir eser üzerindeki telif hakkının; bir ihtira beratının, sınai veya ticari bir alameti farikanın; bir resim veya bir modelinin, bir planın, gizli bir formül veya bir imalat usulünün kullanılması veya kullanma imtiyazı ile bir sınai, ticari veya ilmi techizatın kullanılması veya kullanma imtiyazı ve sınai, ticari veya ilmi alanlarda elde edilmiş bir tecrübeye ait bilgiler için ödenen her nevi bedelleri kapsar." hükmüne yer verilmiştir.

Dilekçenizde, Şubenizin petrol arama faaliyetinde kullanacağı platformun Ege Denizinden Karadenize kadar Norveç firmasının gemisiyle çekileceği, ancak bu hizmet için ödenecek bedelin sözleşmede üç bölüm halinde belirlendiği, buna göre çekiş ücretinin yanında, çekme gemisinin Norveç'ten gelmesi ve dönüşü için de ödeme yapılacağı belirtilmiştir.

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde; Şubeniz ile Norveç mukimi dar mükellef ...AS arasında imzalanan sözleşmede 3 bölüm halinde yer alan hükümlere göre Şubeniz tarafından adı geçen şirkete yapılacak ödemelerin tamamı, Türkiye Cumhuriyeti ile Norveç Krallığı Arasında Gelir ve Servet Vergilerinde Çifte Vergilendirmenin Önlenmesine ve Diğer Bazı Hususların Düzenlenmesine İlişkin Anlaşma kapsamında "gayri maddi hak bedeli" olarak değerlendirilecektir.

Buna göre, Şubeniz tarafından ... AS'ye ödenecek tutarların tamamı üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin 2 numaralı fıkrasına göre %20 oranında kesinti yapılması gerekmekle birlikte; "Türkiye Cumhuriyeti ile Norveç Krallığı Arasında Gelir ve Servet Vergilerinde Çifte Vergilendirmenin Önlenmesine ve Diğer Bazı Hususların Düzenlenmesine İlişkin Anlaşma" nın 12 nci maddesinin 2 numaralı bendi uyarınca %10 oranında kesinti yapılması gerekecektir.

Diğer taraftan, Norveç mukimi firmanın Türkiye'de elde ettiği kazanç veya iratların ilgili Anlaşma çerçevesinde vergiye tabi tutulabilmesi için Norveç yetkili makamlarından mukimlik belgesi alması ve bu belgenin aslı ile noterce veya bu ülkelerdeki Türk konsolosluklarınca tasdik edilecek Türkçe tercümesinin bir örneğini ilgili vergi dairesine veya kendilerine yapılan ödeme üzerinden vergi sorumlularınca vergi tevkifatı yapılması durumunda ise vergi sorumlularına ibraz etmesi gerekmektedir. Vergi sorumluları teslim aldıkları söz konusu mukimlik belgelerini gerektiğinde yetkili makamlara ibraz etmek üzere muhafaza edeceklerdir. Mukimlik belgesinin ibraz edilememesi durumunda ise ilgili Anlaşma hükümleri yerine iç mevzuat hükümlerimiz uygulanacaktır.

DAMGA VERGİSİ YÖNÜNDEN:

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3 üncü maddesinde, damga vergisi mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu; 4 üncü maddesinde, bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı verginin bulunacağı, kağıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda ise üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılacağı; 12 nci maddesinde, damga vergisine tabi kağıtlarda yazılı yabancı paraların Maliye Bakanlığınca tayin ve ilan edilecek fiyat üzerinden Türk parasına çevrilerek ona göre damga vergisinin alınacağı hükme bağlanmıştır.

Mezkur Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I.Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/2 fıkrasında, kira mukavelenamelerinin mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden binde 1,5 nispetinde damga vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır. 2009/15725 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01/01/2010 tarihinden geçerli olmak üzere Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-2 fıkrasındaki kağıtlara ilişkin damga vergisi oranı binde 1,65 olarak belirlenmiştir.

Dilekçeniz ve ekinde yer alan belgelerin incelenmesinden, mobil ve yüzer sondaj gemisi ...'u Marmara Denizi'nden Karadeniz'e seyahati esnasında belirli bir konuma çekme ve gerekli durumlarda yardım etme hizmetlerinin, ... adlı açık deniz hizmet gemisi tarafından verilmesine yönelik olarak ... AS ile Şubeniz arasında "Supplytime 2005 Açık Deniz Hizmet Gemileri Süreli Kira Sözleşmesi"nin imzalandığı, söz konusu sözleşmede ödenecek bedelin üç bölüme ayrıldığı, çekme gemisinin Norveç'ten Ege Denizi'ne gelmesi için (Mobilizasyon Ücreti) 682.000 USD, platformun Ege Denizi'nden Karadeniz'e çekilme ücreti olarak günlük 42.000 USD ve Karadeniz'den Norveç'e geri dönüşü için de (Demobilizasyon ücreti) 682.000 USD ödeneceği anlaşılmıştır.

Buna göre, şubenizin yurtdışından kiraladığı mobil ve yüzer sondaj gemisi ...'un çekilmesi işine ilişkin olarak, tüm mürettebatı ve kaptanıyla birlikte çekme gemisi ...'un belli bir süre kiralanmasına yönelik olarak Şubeniz ile ... AS arasında düzenlenen söz konusu kağıdın, kiralama süresine göre hesaplanacak kira bedeline kira bedelinin bir unsuru olarak belirlenen mobilizasyon ve demobilizasyon bedellerinin eklenmesi suretiyle belirlenecek toplam tutarın, kağıdın düzenlendiği tarihteki T.C. Merkez Bankasınca tespit ve ilan olunan cari döviz satış kuruna göre bulunacak Türk Lirası karşılığı üzerinden 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun I/A-2 fıkrası hükmü gereğince damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Vergi Dairesi Başkanı a.

Grup Müdürü V.