T.C.

ADIYAMAN VALİLİĞİ

Defterdarlık Gelir Müdürlüğü

Sayı : 88409335-155[8-2013-ÖZELGE-1]-8

07/04/2014

Konu : Köylere Hizmet Götürme Birliğince İlköğretim Okulları yapım işlerinde sözleşme, ihale kararları ve hakedişlerde damga vergisi hk.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin incelenmesinden, Birliğinizce ödeneği İl Özel İdaresince tahsis edilen ödeneklerle yapılan ilköğretim okulu ve anaokulu yapım ve onarım işlerini müteahhit firmalara ihale ettiğiniz belirtilerek, söz konusu işe ilişkin alınan ihale kararının, düzenlenen sözleşmelerin ve yapılan hakediş ödemelerine ilişkin kağıtların damga vergisine tabi olup olmadığı hususunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 nci maddesinde, bu Kanuna ekli (I) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3 üncü maddesinde, damga vergisi mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait düzenlenen kağıtların damga vergisinin kişiler tarafından ödeneceği; 8 nci maddesinde, bu Kanunda yazılı resmi daireden maksadın, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kanuna ekli (I) sayılı tablonun "I.Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/l fıkrasında, belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin; "II.Kararlar ve mazbatalar" başlıklı bölümünün 2 nci fıkrasında, ihale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarının; "IV-Makbuzlar ve diğer kâğıtlar" başlıklı bölümünün 1/a fıkrasında, resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle, kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kağıtların nispi damga vergisine tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.

Diğer taraftan, 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 83 üncü maddesinde, ilköğretimin bütün gelirlerinin ve 78 inci maddede belirtilen giderlerinin (personel masrafları hariç) her türlü resim ve vergiden muaf olacağı hükme bağlanmıştır.

Mezkur Kanunun 78 inci maddesinde sayılan giderler ise ilköğretim kurumlarınca yapılacak masrafları kapsamakta olup maddenin;

(a) fıkrasında, köy, kasaba, şehir ilköğretim kurumlarının ve öğretmen lojmanlarının yapımı, tadili, esaslı onarımı, her türlü ilk tesis ve okul eşyası, ders aletleri ile arsa ve arazi istimlakleri,

(b) fıkrasında, küçük onarımlar, okulların genel giderleri, yoksul öğrencilere parasız olarak verilecek okul kitapları ve ders levazımı bedeli, öğrencilerin yiyecek, giyecek noksanlarının telafisi, esaslı hastalıkların tedavisi, pansiyonlu ilkokulların ve tamamlayıcı kursların ve sınıfların masrafları gibi her türlü giderler, ilköğretimin giderleri olarak sayılmıştır.

222 sayılı Kanunun 83 üncü maddesinde yer alan söz konusu hükmün uygulanmasına ilişkin açıklamaların yapıldığı Maliye Bakanlığının 22/10/1998 tarihli ve 37904 sayılı genel yazısında, ilköğretim kurumlarının ve öğretmenevlerinin yapımı, tadili, onarımı ile okul eşyası, ders aletleri tedariki ve arsa veya arazi iktisabı için yapılacak harcamalara ait olmak ve bir tarafı ilköğretim idaresi teşkil etmek kaydıyla, düzenlenen sözleşmelerin ve ihale kararlarının damga vergisine tabi tutulmayacağı; ancak ilköğretimin değil müteahhitlerin gideri mahiyetinde bulunan, hakediş ve avanslarla ilgili makbuzların damga vergisinin, 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı Tablonun IV/1-a fıkrası uyarınca müteahhitler tarafından ödeneceği belirtilmiştir.

Öte yandan, 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu'nun 6 ncı maddesinde, "okul öncesi eğitim kurumlarının" ilköğretim kurumları arasında yer aldığı, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 19 uncu maddesinde de "okul öncesi eğitimin, mecburi ilköğretim çağına gelmemiş çocukların eğitimini kapsadığı" belirtilmiştir.

Diğer taraftan, 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanununun 3 üncü maddesinin (b)bendinde,"Mahalli idare birliği: Birden fazla mahalli idarenin, yürütmekle görevli oldukları hizmetlerden bazılarını birlikte görmek üzere kendi aralarında kurdukları kamu tüzel kişisini, ifade eder " hükmüne yer verilmiş olup, söz konusu Kanun kapsamında kurulan Çelikhan İlçesi Köylere Hizmet Götürme Birliği Başkanlığı, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 8 inci maddesi kapsamında resmi daire olarak değerlendirilmektedir.

Mezkur Kanununun "Köylere hizmet götürme birlikleri" başlıklı 18 inci maddesinin birinci fıkrasında, ilçelerde, tarım ürünlerinin pazarlanması hariç olmak üzere, yol, su, kanalizasyon ve benzeri altyapı tesisleri ile köylere ait diğer hizmetlerin yürütülmesine yardımcı olmak, bizzat yapmak, yaptırmak ve kırsal kalkınmayı sağlamak üzere, tüm köylerin iştiraki ile o ilçenin adını taşıyan, köylere hizmet götürme birliği kurulabileceği, Bakanlar Kurulunun, bu konuda genel izin vermeye yetkili olduğu; üçüncü fıkrasında, Bakanlıklar ve diğer merkezi idare kuruluşları ile il özel idarelerinin; köye yönelik hizmetlere ilişkin yapım, bakım ve onarım işleri, bölünmüş yol, elektrifikasyon, köy yolu, içme suyu, sulama suyu ve kanalizasyon yatırımlarını, kendi bütçelerinde bu hizmetler için ayrılan ödenekleri köylere hizmet götürme birliklerine aktarmak suretiyle gerçekleştirebilecekleri, aktarma işleminin merkezi idare kuruluşlarında ilgili bakanın, il özel idarelerinde valinin onayıyla yapılacağı ve bu ödeneklerin tahsis amacı dışında kullanılmayacağı, bu takdirde işin, birliğin tabi olduğu usul ve esaslara göre sonuçlandırılacağı, köylere hizmet götürme birliklerinin de bütçe imkânları ölçüsünde bu yatırımlara kendi bütçelerinden ödenek aktarabilecekleri, bakanlıklar ve diğer merkezi idare kuruluşları ile il özel idareleri tarafından aktarılacak ödeneklerle gerçekleştirilecek yatırımların, birliğin hizmet ve görev alanı sınırlamasına tabi olmaksızın yapılabileceği hükümleri yer almaktadır.

Buna göre, İlköğretim idaresine ait ödeneğin 222 sayılı Kanunun 78 inci maddesinde öngörülen giderlere harcanmak üzere köylere hizmet götürme birliğine aktarılması ve aktarılan ödenekle söz konusu işin köylere hizmet götürme birliği tarafından ilköğretim idaresi adına yapılması durumunda alınan ihale kararı ve sözleşmeye ait damga vergisine istisna uygulanması mümkün bulunmaktadır.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, ... Köylere Hizmet Götürme Birliğiniz tarafından yapılacak ilköğretim okulları ve anaokullarının yapım ve onarım işleri nedeniyle alınan ihale kararı ve düzenlenen sözleşmeye, söz konusu işin ilköğretim idaresine ait ödeneğin kullanılması suretiyle ilköğretim idaresi adına yapılması kaydıyla 222 sayılı Kanun kapsamında damga vergisi istisnası uygulanması gerekmektedir.

Diğer taraftan, resmi daire olan ... Köylere Hizmet Götürme Birliğiniz tarafından söz konusu işlere ilişkin olarak yüklenici firmaya yapılacak hakediş ve avans ödemeleri nedeniyle düzenlenen kağıtların, Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun IV/1-a fıkrası uyarınca damga vergisine tabi tutulması gerektiği tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.