İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ...vergi kimlik numarasında kayıtlı mükellefi olduğunuz, şirketinizin yıllara sari inşaat ve onarım işi kapsamında faaliyette bulunduğu, bu kapsamda ...Alış Veriş Merkezi ve Konutlarının yüklenicisi olduğunuz ancak bahsi geçen işin bazı safhalarını taşeron şirketlere yaptırdığınız, söz konusu inşaat işinin mekanik ve elektrik tesisat işlerinin 21/05/2010 tarihinden 22/12/2010 tarihine kadar tamamlanmak üzere taşeron ... Mühendislik AŞ'ye verildiği, işin belirtilen tarihte bitirilememesi nedeniyle Haziran 2011'e kadar tamamlanmak üzere taşeron Şirket ile karşılıklı olarak anlaşıldığı, başlangıçta sözleşme bedeli ekipman, malzeme ve işçilik bedelinden oluşmasına rağmen daha sonra tesisat işlerinde kullanılacak ekipmanın şirketiniz tarafından ... Finansal Kiralama AŞ'den finansal kiralama yoluyla temin edilmesine karar verildiği, söz konusu ekipmanların ... Finansal Kiralama AŞ'ye ... Mühendislik AŞ tarafından satıldığı belirtilerek mekanik ve elektrik tesisatına ilişkin taşeron firmaya yapılacak ödemelerden yapılacak tevkifatın matrahının ne olacağı ve ... Finansal Kiralama AŞ'ye yapacağınız ödemeler üzerinden tevkifat yapılıp yapılmayacağı konusunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesinde "Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterilir.

Mükellefler bu madde kapsamına giren hallerde her inşaat ve onarım işinin hasılat ve giderlerini ayrı bir defterde veya tutmakta oldukları defterlerin ayrı sayfalarında göstermeye ve düzenleyecekleri beyannameleri işlerin ikmal edildiği takvim  yılını takip eden yılın  Mart ayının yirmibeşinci günü akşamına kadar vermeye mecburdurlar" hükmü yer almaktadır.

Bir işin Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesi kapsamına girmesi için;

a) Faaliyet konusunun inşaat ve onarım işi olması,

b) İnşaat ve onarım işinin birden fazla yıla sirayet etmesi,

gerekmektedir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "Vergi kesintisi" başlıklı 15 inci maddesinde ise "(1) Kamu idare ve kuruluşları, iktisadî kamu kuruluşları, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, ziraî kazançlarını bilânço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler; kurumlara avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben yaptıkları aşağıdaki ödemeler üzerinden istihkak sahiplerinin kurumlar vergisine mahsuben % 15 oranında kesinti yapmak zorundadırlar:

a) Gelir Vergisi Kanununda belirtilen esaslara göre birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hak ediş ödemeleri....." hükmüne yer verilmiştir.        

Öte yandan, işveren tarafından yıllara sari  inşaat ve onarım işi kapsamında yüklenicilere yaptırılan inşaat ve onarım işlerinin yükleniciler tarafından alt yüklenicilere yaptırılması mümkündür. Bu çerçevede işverenin yıllara sari inşaat ve onarım işi kapsamında yüklenicilere ödeyeceği hak ediş ödemeleri üzerinden 2009/14594 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince %3 oranında tevkifat yapma zorunluluğu bulunduğu gibi alt yüklenicilerin yüklenicilerden alacakları hak ediş ödemeleri üzerinden (işin bir veya birkaç safhasının alt yüklenicilere yaptırılması halinde bu safhaların da yıllara sari olması koşuluyla) yüklenici tarafından da % 3 oranında vergi kesintisi yapılması gerekmektedir.

Diğer taraftan, inşaat ve onarım işi kapsamında olmasına rağmen sözleşmesi ve işi aynı yıl içinde yapılarak tamamlanan işler Gelir Vergisi Kanunu'nun 42 nci maddesi kapsamında yıllara sari inşaat işi olarak değerlendirilmeyeceğinden, söz konusu işler için verilen hak ediş ödemeleri üzerinden vergi kesintisi yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

Ancak, sözleşme ile yüklenilen ve aynı yıl içinde bitirilmesi planlanan inşaat ve onarım işinin bir sonraki yıla sarkması durumunda, anılan işler Gelir Vergisi Kanunu'nun 42 nci maddesi kapsamında yıllara sari inşaat ve onarım işi niteliği kazanacağından ertesi yıla sarktığı tarihten itibaren düzenlenecek hak ediş ödemeleri üzerinden vergi kesintisi yapılması gerekecektir.

Yüklenici Şirket tarafından kullanılan teçhizat ve ekipmanın işveren tarafından finansal kiralama yoluyla temin edilmesi durumunda ise finansal kiralama şirketine yapılacak ödeme, gerek yapılan ödemenin yıllara sari inşaat işine ilişkin hak ediş ödemesi olmaması, gerekse ödemenin yükleniciye değil finansal kiralama şirketine yapılması nedeniyle Kurumlar Vergisi Kanununun 15 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre tevkifata tabi olmayacaktır.

Yukarıdaki hüküm ve açıklamalara göre; yüklenicisi olduğunuz yıllara sari inşaat işinin dilekçenizde belirttiğiniz alt yükleniciye yaptırılan kısımlarının 2010 yılında başlanıp aynı yıl içinde bitirilmesi planlanmasına rağmen 2011 yılına sarkması sebebiyle, alt yüklenici tarafından üstlenilen işin  yıllara sari inşaat ve onarım işi niteliği kazandığı tarihten itibaren yapacağınız hak ediş ödemelerinin %3 oranında vergi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir.

Öte yandan, bu inşaat ve onarım işinde kullanılacak ekipmanlar şirketiniz tarafından finansal kiralama yoluyla temin edileceğinden alt yükleniciye yapılan ödemeler ekipman bedelini içermeyip yıllara sari hale gelen  inşaat ve onarım işine ilişkin hakediş bedellerinin tevkifat matrahını oluşturacağı tabiidir.

Ancak, söz konusu işlemlerde muvazaalı bir durumun tespiti halinde gerekli cezai işlemlerin yapılacağı tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.