Siyasi otorite, genç nüfusumuzun artırılması için doğumu teşvik etmekte. Genelde gençlere, en az üç çocuk yapmaları önerilmekte. Toplumun bir kısmı; bu hayat pahalılığında geçim sıkıntısı çeken insanlar üç çocuğa nasıl bakacak kaygısı ile karşı çıksa da nüfus yapımızı korumak, özellikle bugünkü genç nüfus sayımızı düşürmemek, hatta artırmak için kuşkusuz öneriler dikkate alınmalı.  

DOĞUM YAPAN KADINA SAĞLANAN ÇEŞİTLİ HAKLAR

Nüfusu artırmak için, doğum yapan kadına Devlet eliyle çeşitli teşvik ve destekler verildiği görülüyor. Hamilelikten doğum sonrasına kadar kadına ücretsiz sağlık yardımı verilmesi, doğum öncesi ve sonrası verilen 8’er haftalık doğum izni, bazı çalışan kadınlara yapılmakta olan doğum yardımı, kadın dışında kocasına verilen doğum izni, talebe bağlı olarak doğum yapan kadına verilmekte olan ücretsiz doğum izni, emzirme ödeneği, çocuk yardımı, aile yardım ödeneği, eş ve çocuklar için uygulanan asgari geçim indimi uygulaması, bunlardan bazıları.

YENİ GELEN DOĞUM YARDIMI

Son olarak, 7 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6637 sayılı Torba Yasa ile, 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmündeki Kararnameye eklenen “Ek Madde 4” ile çalışsın çalışmasın tüm doğum yapan kadınlara doğum yardımı getirildi.  Yapılacak yardımın usul ve esasları da 23 Mayıs 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Doğum Yardımı Yönetmeliği” ile belirlendi.

DOĞUM YARDIMINDAN KİMLER YARARLANACAK?

Doğum yardımından, çalışsın çalışmasın doğum yapan tüm kadınlar eşit şekilde yararlanacak. Zaten Torba Yasadan önce memurlar ve askeri personel doğum yardımı almaktaydı. Torba Yasa ile yapılan düzenlemeyle, Devlet memurlarına doğum yardımı yapılmasına ilişkin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 207. maddesi ve subay ve astsubaylara doğum yardımı verilmesine ilişkin 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 176. maddesi yürürlükten kaldırıldı. Böylelikle çalışsın çalışmasın doğum yapan kadınlara eşit şekilde doğum yardımı uygulaması başlatıldı.

HANGİ DOĞUMLAR YARARLANACAK?

Doğum yardımından, 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra canlı doğum yapan Türk vatandaşı kadınlar ile doğumla Türk vatandaşı olmakla birlikte izinle Türk vatandaşlığından çıkan kadınlar (Mavi kartlılar) yararlanacaklar. Bu tarihten önceki doğumlar, yardımdan yararlanamayacak. Örneğin; 15 Mayıs 2015’te doğum yapan bir kadın doğum yardımı alacakken, 14 Mayıs 2015 ve daha önceki tarihlerde doğum yapan kadınlar doğum yardımından yararlanamayacaklar. Doğum yardımından 15 Mayıs 2015’ten sonraki doğumlar, doğum sayısı aranmadan yararlanacaklar.

DOĞUM YARDIMININ TUTARI

Doğum yardımı tutarı, ilk iki doğum için farklı, üç ve sonraki doğumlar için aynı. Canlı doğan;

- İlk çocuk için 300 lira,

- İkinci çocuk için 400 lira,

- Üçüncü ve sonraki çocuk için 600 lira doğum yardımı yapılacak.

Doğum yardımı yapılmaya başlandığı 15 Mayıs 2015’ten önceki doğumlar, doğum sayısının tespiti açısından dikkate alınacaktır. Örneğin, 15 Mayıs 2015’ten önce dört doğum yapan bir kadın, 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra beşinci doğumunu yapması halinde, bu ilk doğum değil, üçten sonraki doğum kabul edilerek bu doğumu için 600 lira doğum yardımı alabilecektir.

Evlat edinilen çocuklar için doğum yardımı yapılmamakta. Ancak doğum sırasının tespitinde evlat edinilen çocuklar da dikkate alınmaktadır. Örneğin; 15 Mayıs 2015’ten önce bir çocuğu evlat edinen kadın, 15 Mayıs 2015’ten sonraki bir tarihte doğum yaptığında, bu doğum ilk doğum değil, ikinci doğum kabul edilerek 400 lira doğum yardımı yapılacaktır.

Doğum yardımı; ana ve babanın Türk olması halinde anneye, annenin yabancı uyruklu kadın olması halinde babaya, annenin ölümü halinde babaya, anne ve babanın vefat etmiş olması halinde kanuni temsilciye verilmekte.  

BAŞVURU NEREYE YAPILACAK?

Doğum yardımı için öncelikle başvuru gerekiyor. Başvuru, Türk anne tarafından veya koca tarafından anne adına, annenin Türk vatandaşı olmaması halinde veya annenin ölmüş olması halinde Türk vatandaşı olan baba tarafından, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın İl Müdürlüklerine, Sosyal Hizmet Merkezlerine, yardımdan yararlanacak olan kamu personeli ise çalıştığı kamu kurumuna ve yurtdışında elçilik veya konsolosluklara yapılabilecek.

KAMU İŞÇİLERİNE DOĞUM YARDIMI

Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan işçiler, bireysel veya toplu sözleşme kapsamında doğum yardımı alabilmekteler. Bunlara doğum yardımı yapılırken, bireysel veya toplu iş sözleşmesindeki doğum yardımı tutarı, Torba Yasa ile getirilen doğum yardımı ile kıyaslanacak, iş sözleşmesindeki doğum yardımı Torba Yasa ile getirilen yardım tutarından az olanlara aradaki fark ödenecek. Örneğin: kamu işçisi olup, iş sözleşmesinde doğum yardımı olarak 200 lira öngörülen bir kadın işçi, üçüncü doğumunu yapmışsa, kendisine 600 lira yerine 400 lira doğum yardımı yapılacaktır.

İş sözleşmesinde Torba Yasa ile getirilen doğum yardımı tutarından daha fazla tutarda doğum yardımı ödenmesi öngörülen işçiye ise doğum yardımı yapılmayacaktır. Yaklaşım

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti./Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.