Skip to content

Narrow screen resolution Wide screen resolution Auto adjust screen size Increase font size Decrease font size Default font size default color brick color green color
Veraset yoluyla kalan taşıt ve demirbaşların satışının vergi mevzuatı açısından durumu ve belge düzeni PDF Yazdır e-Posta
08 Mart 2012

Başlık

Veraset yoluyla kalan taşıt ve demirbaşların satışının vergi mevzuatı açısından durumu ve belge düzeni hk.

Tarih

08/03/2012

Sayı

B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-911

Kapsam

 T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü

 

 

 

 

Sayı

:

B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-911

08/03/2012

Konu

:

Veraset yoluyla kalan taşıt ve demirbaşların satışının vergi mevzuatı açısından durumu ve belge düzeni.

 

         

 

            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, babanızın ....2010 tarihinde vefat ettiği, mirasçılar olarak sizin bu faaliyeti devam ettirmenizin mümkün olmayacağı belirtilmekte, büroda bulunan demirbaşların satışının vergi mevzuatı açısından durumunun ne olacağı ve fatura düzenleme zorunluluğunuzun bulunup bulunmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.

             Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun "Değer Artışı Kazancı" başlıklı mükerrer 80'inci maddesinde; "Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır.

            ...

            5. Faaliyeti  durdurulan bir işletmenin kısmen veya tamamen elden çıkarılmasından doğan kazançlar.

            6. İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70'inci maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tâbi çiftçilerin ziraî istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından satın alınmış sayılır.).

            Bu maddede geçen 'elden çıkarma' deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder." ,

            "Vergilendirilmeyecek Değer Artışı Kazançları" başlıklı 81'inci maddesinde; "Aşağıdaki yazılı hallerde değer artışı kazancı hesaplanmaz ve vergilendirilmez:

            1. Ferdi bir işletmenin sahibinin ölümü halinde, kanunî mirasçılar tarafından işletmenin faaliyetine devam olunması ve mirasçılar tarafından işletmeye dahil iktisadî kıymetlerin kayıtlı değerleriyle (bilanço esasına göre  defter tutuluyorsa bilançonun aktif ve pasifiyle bütün halinde) aynen devir alınması.

            ..." ,

            "Safi Değer Artışı" başlıklı Mükerrer 81'inci maddesinde; "Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle bulunur. Hâsılatın ayın ve menfaat olarak sağlanan kısmının tutarı Vergi Usul Kanununun değerleme ile ilgili hükümlerine göre tayin ve tespit olunur.

            ...

            Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir. (5281 sayılı Kanunun 28 inci maddesiyle 01.01.2006 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere eklenen cümle. Yürürlük; 01.01.2006) Şu kadar ki, bu endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının % 10 veya üzerinde olması şarttır."

            hükümleri yer  almaktadır.

            Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "Ölüm" başlıklı 164'üncü maddesinde; "Ölüm işi bırakma hükmündedir. Ölüm mükellefin mirası reddetmemiş mirasçıları tarafından vergi dairesine bildirilir. Mirasçılardan herhangi birinin ölümü bildirmesi diğer mirasçıları bu ödevden kurtarır." hükmüne yer verilmiştir.

           Mezkûr Kanun'un 236'ncı maddesinde ise "Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilat için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteri de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir." hükmüne yer verilmiştir.

            Öte yandan, Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1'inci maddesinde Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zırai ve serbest meslek faaliyeti kapsamındaki teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu, 3/a maddesinde ise vergiye tabi malların her ne suretle olursa olsun, vergiye tabi işlemler dışındaki amaçlarla işletmeden çekilmesinin teslim sayıldığı hükme bağlanmıştır.

            Bu hükümlere göre, ölen kişiye ait işletme envanterine kayıtlı iki adet taşıt ile bürodaki bilgisayar ve diğer demirbaşların işletmeden çekilmesi işlemi katma değer vergisine tabi olup, emsal bedeli üzerinden serbest meslek makbuzu düzenlenmesi ve hesaplanan katma değer vergisinin beyan edilip ödenmesi gerekmektedir.

            Bununla beraber, işletmeden çekilen iki adet taşıt ile bürodaki bilgisayar ve diğer demirbaşların mirasçılara intikalinden sonra söz konusu malların elden çıkarılması işlemi katma değer vergisinin konusuna girmemektedir.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.

 

 

 

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.