1.    Sermaye Katılım Fonu Nedir?

 Sermaye katılım fonu, Haziran/2012’de VUK, GVK ve KVK’ da yapılan düzenlemeler ile vergi mevzuatımıza girmiş yeni bir müessesedir. Getiriliş amacı, gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı olan şirketlere yatırım yapılmasını sağlayarak ekonomik büyümeyi teşvik etmektir. Bu şirketlere yapılan yatırıma girişim sermayesi adı verilmektedir.

Girişim sermayesi esasen risk taşıyan yatırımları ifade etmektedir. Yani, yeni gelişen ancak risk taşıyan yatırımları ifade etmek için kullanılan bir tabirdir.

 Düzenleme ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına ve fonlarına yapılan yatırımlar karşılığında vergi indirimi imkanı sağlanmaktadır. Girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıkları gelişme potansiyeli olan şirketlere yatırım yapmak amacıyla kurulan SPK’ya tabi kuruluşlardır.

2.    Yatırımcı Açısından Vergisel Düzenlemeler Nelerdir?

       Sermaye katılım fonuna ilişkin vergi mevzuatında yapılan düzenlemelere göre,

• 2013 hesap dönemine ilişkin kurum kazancının %10’u ve özsermayenin %20’si oranında sermaye katılım fonu ayrılabilir.
• Ayrılabilecek fon tutarının tespitinde bu iki kısıt birlikte aranacaktır. Geçmiş yıllarda ayrılan fon tutarları da bu kısıtlamalar çerçevesinde dikkate alınacaktır. Yani geçmiş yıllarda ayrılan fonlarla birlikte yeni ayrılacak fonların toplamı özsermayenin %20’sini aşamaz.
• Fon tutarının tespitinde kurum kazancı şu şekilde hesaplanacaktır:

Kurum Kazancı = Tic.Bil.Karı + KKEG – GYZ – tüm indirim ve istisnalar

• Ayrılan fon tutarına ilişkin pasifte özel bir karşılık ayrılması gerekmektedir. Özel fon ayrılmasına ilişkin bu işlemin en geç kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarihe kadar (uzatılmaması halinde 25.04.14) gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
• Ayrılacak fona ilişkin muhasebe kaydında “570 Geçmiş Yıllar Karı” borç, “549. Özel Fonlar” hesabı alacak kaydedilecektir.
• Ayrılan fonun 31.12.2014 tarihine kadar girişim sermayesi yatırım ortaklığı hisse senedi ya da girişim sermayesi yatırım fonu satın alınmasında kullanılması gerekmektedir.
• Yukarıda belirtilen şartlara uygun olarak ayrılan fon, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek suretiyle kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.
• Fon ayrıldıktan sonra yatırım yapılmaması ya da ayrılan fonun amacı dışında kullanılması durumunda ayrılan fon tutarı üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi tahakkuk edecek, ayrıca gecikme faizi hesaplanacaktır. Vergi ziyaı cezası ise doğmamaktadır. Bu durumda ortaya çıkan kurumlar vergisi hiçbir indirim veya mahsupla ilişkilendirilmeksizin vergilendirilecektir.

3.    Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı Nedir?

Girişim sermayesi yatırım ortaklığı, girişim sermayesi yatırımları, sermaye piyasası araçları ve SPK tarafından belirlenecek diğer varlık ve haklardan oluşan portföyü işletmek amacıyla paylarını ihraç etmek üzere kurulan veya kurulacak olan kayıtlı sermaye sistemine tabi anonim ortaklıklardır. Özsermayesi ve ödenmiş sermayesi en az 20 milyon TL olmalıdır.

Ortaklıkta lider sermayedar (yönetim kontrolüne sahip olan sermayedar ya da sermayedarlar) olacak tüzel kişinin;

a) En az üç yıllık faaliyet geçmişinin olması,

b) Kurula başvuru tarihinden önceki son hesap dönemine ait konsolide ve bireysel finansal tablolarının bağımsız denetimden geçmiş olması ve bu finansal tablolarında yer alan özsermayesinin en az kurulacak veya dönüşecek ortaklığın çıkarılmış sermayesinin iki katı ve aktif toplamının kurulacak veya dönüşecek ortaklığın çıkarılmış sermayesinin en az üç katı olması gereklidir. Bu fıkra kapsamında yapılacak hesaplamalarda özsermaye şartı için 100 milyon TL, aktif toplamı şartı için ise 200 milyon TL tavan olarak uygulanır. Birden fazla kişinin lider sermayedar olarak belirlenmesi halinde yukarıdaki şartlar her bir tüzel kişi için ayrı ayrı aranır.

c) Bu madde uyarınca hazırlanacak finansal tabloların Kurul düzenlemelerine uygun olarak düzenlenmiş olması zorunludur.

4. Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Nedir?

Nitelikli yatırımcılardan (profesyonel müşterilerden) katılma payı karşılığında toplanan para ya da iştirak paylarıyla, pay sahipleri hesabına, inançlı mülkiyet esaslarına göre, aşağıda belirtilen varlık ve işlemlerden oluşan portföyü işletmek amacıyla Kuruldan faaliyet izni alan portföy yönetim şirketleri ve girişim sermayesi portföy yönetim şirketleri tarafından bir içtüzük ile süreli olarak kurulan ve tüzel kişiliği bulunmayan mal varlığıdır.

a) Girişim sermayesi yatırımları,

b) Özelleştirme kapsamına alınanlar dahil Türkiye'de kurulan anonim ortaklıklara ait paylar, özel sektör ve kamu borçlanma araçları,

c) 32 sayılı Karar hükümleri çerçevesinde alım satımı yapılabilen, yabancı özel sektör ve kamu borçlanma araçları ve anonim ortaklık payları,

ç) Vadeli mevduat ve katılma hesabı,

d) Yatırım fonu katılma payları,

e) Repo ve ters repo işlemleri,

f) Varantlar ve sertifikalar,

g) Kira sertifikaları ve gayrimenkul sertifikaları,

ğ) Takasbank para piyasası işlemleri,

h) Türev araç işlemlerinin nakit teminatları ve primleri,

ı) Kurulca uygun görülen özel tasarlanmış yabancı yatırım araçları ve ikraz iştirak senetleri,

i) Kurulca uygun görülen diğer yatırım araçları.

5. Yapılan Yatırımların Vergilendirilmesi

Girişim sermayesi yatırım ortaklığı hisse senetlerinin ve fon katılma paylarının satışından elde edilen kazançlar stopaja tabi değildir. Girişim sermayesi yatırım ortaklığı hisse senetlerinin yatırımcı kurumca satışından elde edilen kazançlar KVK’ nın 5/1-e maddesinde sayılan şartları sağlaması durumunda kurumlar vergisinden istisnadır. Diğer yandan girişim sermayesi yatırım ortaklıkları tarafından dağıtılan karlar iştirak kazancı istisnası kapsamında yatırımcı kurumun kurumlar vergisi matrahına dahil olmayacaktır.

Ancak sermaye katılım fonu kapsamında sağlanan vergisel avantajın korunması için söz konusu hisse senedi satışlarından elde edilen tutarın altı ay içinde yeniden girişim sermayesi yatırım fon veya ortaklıklarına yatırılması gerekmektedir.

Girişim sermayesi yatırım ortaklığı ve fonlarının kazançları kurumlar vergisinden istisna olup, ayrıca bu kazançlar üzerinden KVK’ nın 15’nci maddesi çerçevesinde yapılacak stopaj oranı 0 (sıfır)’dır. Yılmaz Sezer/Güncel & Lavıale Türkiye

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti./Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.