6518 sayılı “Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 19 Şubat 2014 tarihli ve 28918 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

6518 sayılı Torba Kanun ile sosyal güvenlik mevzuatını ilgilendiren bazı önemli değişiklikler aşağıda özetlenmiştir.

1) Sosyal hizmet modellerinden yararlanan çocuklardan reşit olanların özel sektörde işe girmeleri halinde işverenlere sağlanan sigorta primi ve işsizlik sigortası primi teşviki (6518/Mad.20):

2828 sayılı Kanun veya 5395 sayılı Kanun uyarınca haklarında korunma veya bakım tedbir kararı alınmış olup fasılalı olarak geçen yararlanma süreleri dâhil iki yıldan az olmamak üzere, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının sosyal hizmet modellerinden yararlanan çocuklardan reşit olduğu tarih itibarıyla bu hizmetlerden yararlanmaya devam edenlerin özel sektörde çalıştırılmaları hâlinde, işveren ve sigortalı hissesini kapsayacak şekilde sigorta primi ve işsizlik sigortası primi teşviki uygulanacaktır.

Buna göre, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesine göre ödenmesi gereken ve aynı Kanunun 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi, kısa vadeli sigorta kolları primi ve genel sağlık sigortası primi, sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı ile 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre ödenmesi gereken işsizlik sigortası primi, sigortalı ve işveren hissesinin tamamı sigortalının işe giriş tarihinden itibaren beş yıl süre ile Hazine tarafından karşılanacaktır.

Bu fıkra kapsamında sağlanan prim teşvikinden işverenler yararlanacak olup, Hazine tarafından işverene sağlanan sigortalı primi hissesi teşviki tutarının sigortalıya ödenmesi işverenden talep edilemeyecektir.

Söz konusu teşvikten faydalanabilmek için; aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi ve Hazinece karşılanmayan primlerin yasal süresi içinde ödenmesi şarttır.

2)Türkiye’de tedavi talebinde bulunan bazı yabancı hastaların ücretsiz tedavilerin sağlanması (6518/Mad.38):

7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

“EK MADDE 11- Ülkemizde tedavi talebinde bulunan ve bu talepleri Dışişleri Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı tarafından uygun görülen yılda en fazla dört yüz yabancı hastanın; 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 63 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b), (c), (d) ve (f) bentleri kapsamında karşılanması mümkün olan giderleri ile gerektiğinde hastaların kendileri ve en fazla iki kişiyi geçmeyen refakatçilerinin her biri için günlük olarak (1300) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutara kadar olan konaklama giderleri ile gidiş-dönüş olmak üzere yol masrafları Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu bütçesine bu amaçla konulacak ödenek tutarının aşılmaması ve tedavinin Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kurumları ile Devlete ait üniversite hastanelerinde yapılmış olması kaydıyla, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu tarafından karşılanır.”

Yukarıdaki düzenleme uyarınca, Dışişleri Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı tarafından uygun görülmesi halinde, yılda en fazla dört yüz yabancı hastanın, Sağlık Bakanlığı ile Devlete ait üniversite hastanelerinde; ayaktan ve yatarak muayene, tedavi, tetkik, tahlil, doğum, diş tedavisi, ilaç, tıbbi araç ve gereç, ortez, protez gibi sağlık giderleri Sağlık Bakanlığına bağlı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu bütçesinden karşılanacaktır.

3)Korumalı işyerlerinde çalışan ve iş gücü piyasasına kazandırılmaları güç olan zihinsel veya ruhsal engellilerin işsizlik sigortası primi işveren hissesinin Hazine tarafından karşılanması(6518/Mad.42):

6518 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile, 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“Korumalı işyerlerinde çalışan ve iş gücü piyasasına kazandırılmaları güç olan zihinsel veya ruhsal engellilerin işsizlik sigortası işveren payı Hazine tarafından karşılanır.”

Yukarıdaki düzenleme uyarınca; korumalı işyerleri tarafından istihdam edilen engellilerin %2 oranındaki işsizlik sigortası primi işveren hissesinin tamamı Hazine tarafından karşılanacak ve bu indirimden yararlanma konusunda herhangi bir süre sınırlaması olmayacaktır. Ayrıca, söz konusu indirimden sigorta primine esas kazanç üst sınırına kadar (brüt asgari ücreti 6,5 katı) da yararlanılabilecektir.

4)İş ilişkisinde ayrımcılık sayılan kriterlerde yapılan değişiklik (6518/Mad.57):

6518 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“İş ilişkisinde dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapılamaz.”

Yapılan değişiklikle, renk ve engellilik halleri de ayırımcılık yapılamayacak kriterler içerisine alınmıştır.

Bu düzenleme uyarınca, işverenlerin, renginden ve engellilik halinde dolayı çalışanları arasında ayırımcılık yapması yasaklanmıştır.

5) Kontenjan fazlası veya yükümlü olunmadığı engelli çalıştıran işyerlerine sağlanan sigorta prim teşviki oranında yapılan değişiklik (6518/Mad.58):

Bilindiği üzere, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 30 uncu maddesi ile, kontenjan fazlası engelli çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde engelli çalıştıran işverenlerin bu şekilde çalıştırdıkları her bir engelli için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin yüzde ellisi Hazinece karşılanmaktaydı.

6518 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme ile “yüzde ellisi” ibaresi “tamamı” şeklinde değiştirilmiştir.

Bu düzenleme uyarınca, kontenjan fazlası olarak veya yükümlü olmadıkları halde engelli çalıştıran işverenlerin de, çalıştırdıkları her bir engelli için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin yüzde yüzü Hazinece karşılanacaktır.

6) Korumalı işyerlerinde çalıştırılan engellilerin ücretlerinin belli kısmının Hazine tarafından karşılanması (6518/Mad.59):

6518 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile, 4857 sayılı İş Kanunu’na aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

“Korumalı işyerlerinde çalışan engellilerin ücretleri

EK MADDE 1 – Korumalı işyerlerinde çalıştırılan ve iş gücü piyasasına kazandırılmaları güç olan zihinsel veya ruhsal engellilere işverenlerince zamanında ödenmiş olan ücretlerinin;

a) Korumalı işyerlerinde çalışan her engelli için 1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince ödenen aylık tutarı kadarı,

b) 29/1/2004 tarihli ve 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 2 nci maddesi kapsamındaki illerde kurulmuş bulunan korumalı işyerlerinde çalışan her engelli için ilaveten (a) bendi ile belirlenen tutarın yüzde yirmisi,

c) Korumalı işyeri statüsü almak için ilgili mevzuatla çalıştırılması zorunlu olan sayıdan daha fazla engelli çalıştıran işyerlerinde, zorunlu sayının üstünde çalıştırılan her engelli için ilaveten (a) bendi ile belirlenen tutarın yüzde yirmisi,

bu ücretlere ilişkin yasal yükümlülüklerin de tam ve zamanında karşılanmış olması kaydıyla, Hazine tarafından işverene ödenir.

Birinci fıkrada belirlenen ücret kısımlarının ödenmesine ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığının uygun görüşü alınmak suretiyle Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenir.”

Yukarıdaki düzenleme uyarınca, korumalı işyerlerinde çalıştırılan ve iş gücü piyasasına kazandırılmaları güç olan zihinsel veya ruhsal engellilerin işverenlerince ücretlerinin zamanında ödenmiş ve bu ücretlere ilişkin yasal yükümlülüklerin (sosyal güvenlik, vergi vd.) tam ve zamanında yerine getirilmiş olması kaydıyla;

- Korumalı işyerlerinde çalışan her engelli için 374,21 TL (2014 yılı için geçerli olan tutardır.),

-5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 2 nci maddesi kapsamındaki illerde kurulmuş bulunan korumalı işyerlerinde çalışan her engelli için 374, 21 TL’ye ilave olarak 74,84 TL,

-Yine, korumalı işyeri statüsü almak için ilgili mevzuatla çalıştırılması zorunlu olan sayıdan daha fazla engelli çalıştıran iş yerlerinde, zorunlu sayının üstünde çalıştırılan her engelli için 374, 21 TL’ye ilave olarak 74,84 TL

Tutarındaki ücretleri Hazine tarafından işverene ödenecektir.

Yukarıda açıklanan düzenlemeler, 6518 sayılı Kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı 19 Şubat 2014 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

İlgili Kanun Metnine aşağıdaki link aracılığı ile ulaşabilirsiniz.

• 6518 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti. / www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.