Ekonomide gösterdiği performansla parmak ısırtan Tükiye'nin not artışı beklenen bir dönemde Fitch'in ülkenin notunu pozitiften durağana çevirmesi, çelişkileri de beraberinde getiriyor.

Kredi notu Türkiye'nin üzerinde olan İrlanda, Portekiz, Macaristan, Romanya gibi ülkeler krizle boğuşuyor. Türkiye ise 2011 yılının ikinci çeyreğinde yüzde 8,8 ile Avrupa'nın en hızlı büyüyen ekonomisi olmasının yanı sıra bütçe performansı ile de parmakla gösteriliyor.

Derecelendirme kuruluşu Fitch'in, büyüme, ihracat ve istihdamda başarılı performans sergileyen Türkiye'nin kredi notunun pozitiften durağana çevirmesi şaşkınlıkla karşılandı. Karar, not artışı beklenen bir dönemde çelişkileri de beraberinde getirdi. 2011'in ikinci çeyreğinde yüzde 8,8 ile Avrupa'nın en hızlı büyüyen ekonomisi olan Türkiye, bütçe performansıyla da göz doldurdu. Ancak yaşadıkları krize rağmen İrlanda, Portekiz, Macaristan, Romanya gibi ülkelerin notu Türkiye'den yüksek. Borç krizinin altından tek başına kalkamadığı için AB ve IMF ile 85 milyar Euro'luk yardım anlaşması yapan İrlanda'nın bile kredi notu Türkiye'den üç basamak yukarıda. Portekiz ekonomisinde daralma yaşandı. Romanya yüzde 0,3, Kıbrıs Rum Kesimi yüzde 1,4, Macaristan yüzde 1,2 büyüyebildi.

Avrupa'daki krizin derinleşmesinde büyük rolü olan AB'nin Almanya, Fransa ve İngiltere'den sonra dördüncü büyük ekonomisi İtalya'nın kredi notu ise geçen hafta yapılan indirime rağmen hâlâ Türkiye'nin çok üstünde. Türkiye'de ağustos verilerine göre işsizlik oranı yüzde 9,2'ye gerilerken aynı İrlanda'da AB İstatistik Kurumu Eurostat'ın verilerine göre işsizlik oranı yüzde 14,6. Fitch'in değerlendirmesine göre kredi notu Türkiye'den daha iyi olan Letonya'da işsizlik oranı yüzde 16,2'ye çıkarken, Litvanya'da yüzde 15,6'yı bulmuş durumda. Yine bu ülkeler büyüme oranlarında da Türkiye'yi yakalayabilmiş değil.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in başka bir büyük çelişkisi ise İrlanda'nın yanı sıra yüksek kamu borcu ile zor günler yaşayan Portekiz ile ilgili. Ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 0,9 daralan Portekiz'in borç stokunun GSYH'ye oranı yüzde 93 seviyesinde. Aynı rakam Fitch tarafından cari açık, enflasyon ve kısa süreli makroekonomik istikrar endişesi görünen Türkiye'de sadece yüzde 42,2. Ağır borç sorunuyla mücadele eden ve notu Türkiye'den iyi olan Portekiz (dün yapılan not indirimiyle aynı seviyeye geldi), Yunanistan ve İrlanda'nın ardından AB ve IMF'den finansal dış yardım talep eden üçüncü ülke olmuştu. Portekiz, geçen yıl bütçe açığını ve kamu borcunu azaltmak üzere reform yapma taahhüdüyle söz konusu kuruluşlarla, 78 milyar Euro değerinde kredi anlaşması imzalamıştı. Türkiye ise IMF ile stand-by anlaşmasını küresel krizin tüm olumsuzluklarına rağmen rafa kaldırdı.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in Türkiye'ye yönelik olumsuz tespitleri arasında yer alan enflasyon, Euro Bölgesi'nin de sorunu. Canavarı yenerek enflasyonu tek hanede tutmayı başaran Türkiye, 2012 için yüzde 5,2'lik hedefini koruyor. Düşük büyüme oranlarının yaşandığı Euro Bölgesi'nde ise enflasyon eylül ayında yüzde 3'le, Ekim 2008'den bu yana en yüksek rakama ulaştı. AB istatistik kurumunun verilerine göre 17 üyeli Euro Bölgesi'nde enflasyon oranı en son ağustos ayında yüzde 2,5 düzeyindeydi. Uluslararası Para Fonu'nun verilerine göre kredi notu Türkiye'nin üç basamak üzerinde olan İrlanda ekonomisinden kötü sinyaller gelmeye devam ediyor.

Babacan: biz yolumuza bakıyoruz

İrlanda'nın kamu borcu ile kamu geliri arasındaki makas gittikçe açılıyor. İrlanda'nın bu yıl 54,4 milyar Euro gelir elde etmesi beklenirken, 171,9 milyar Euro'luk borç ödemesi yapması gerekiyor. Türkiye bu konuda Euro Bölgesi'ndeki birçok ülkeden çok daha iyi görünüyor. Kamu geliri ile kamu borcu arasındaki makasın açıklığı açısından karşılaştırıldığında 16 Euro ülkesi ve ABD arasında Türkiye, dördüncü iyi durumda bulunuyor. Öte yandan Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'e 'Yorum yapmıyoruz, yolumuza bakıyoruz. Güvenilirliğimiz verilen nottan daha yüksek' sözleriyle cevap verdi. Başbakan Yardımcısı Babacan, küresel ekonomideki belirsizliklere rağmen 2011'de Türkiye'nin TL cinsinden kredi notunun yatırım yapılabilir seviyeye çıkarıldığını kaydetti.

Fitch, Portekiz'i 'çöp'e attı

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Portekiz'in "BBB-" olan uzun vadeli kredi notunu "BB+"ya çekti. Kredi notu, 'çöp' olarak nitelenen yatırım yapılabilir seviyenin altına indi. Fitch, Portekiz'in yerel ve yabancı para cinsinden "BBB-" olan uzun vadeli kredi notunu "BB+"ya çektiğini, kredi notu görünümünün ise negatif olduğunu açıkladı. Kuruluş, ülkenin büyük mali dengesizlikler, tüm sektörlerdeki yüksek borçlanma seviyesi ve makroekonomik görünümün kötü olması nedeniyle ülkenin kredi notunun uzun süre yatırım yapılabilir seviyesini sürdüremeyeceğini gösterdiğini belirtti. Avrupa'daki görünümün kötüleşmesi ışığında Portekiz'in büyüme tahminlerini düşüren Fitch, ülkenin gelecek yıl gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYH) yüzde 3 oranında daralacağını öngördü.

Önemli yapısal reformların Portekiz'i uzun vadede daha rekabetçi pozisyona taşıyacağına işaret eden Fitch, gelecek iki yılda resesyonun hükümetin bütçe açığını azaltma planını daha güçleştireceğini ve banka varlıkları kalitesinde negatif etki oluşturabileceğini vurguladı. Fitch, hükümetin bu yıl GSYH'nin yüzde 5,9'u ve gelecek yıl ise yüzde 4,5 seviyesindeki bütçe açığı hedefine ulaşabileceğini tahmin ediyor. Kuruluş ayrıca geçen yıl GSYH'ye oranı yüzde 93,3 olan kamu borcunun bu yılın sonunda yüzde 110 ve 2013 yılı sonunda ise yüzde 116 ile tepe noktasına ulaşmasını bekliyor. Fitch, geçen yıl GSYH'ye oranı yüzde 9,9 olan cari açığın ise bu yıl yüzde 7,5'e ineceğini, ülkenin dış borcunun GSYH'ye oranının ise yüzde 78 olacağının altını çizdi.

Bu arada kredi derecelendirme kuruluşu Standard&Poor's, Mısır'ın kredi notunu bir kademe indirerek B+'ya çekti, görünümün ise negatif olduğunu açıkladı. Öte yandan uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's ABD'li politikacıların gelecek 10 yıl içinde açıkların 1,2 trilyon dolar azaltılması planından geri dönmeleri halinde ülkenin AAA olan kredi notunun tehlikede olabileceğini açıkladı. Moody's açıklamasında, ABD'de süper komitenin açıkların azaltılması amaçlı görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ABD'nin kredi notunu etkilemediğini, ancak 2013'ten itibaren başlatılması konusunda üzerinde uzlaşılan otomatik kesintilerden geri adım atılmasının notla ilgili girişimde bulunulmasına sebep olabileceği belirtildi.

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=1206184&title=haber-analiz-ercan-baysal-fitchin-celiskisi-krizdeki-ulkelerin-notu-turkiyeden-yuksek&haberSayfa=1

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.