8 Mart 2017 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 6824 sayılı "Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" un 4. maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu'nun mülga mükerrer 121. maddesi başlığıyla birlikte değiştirilerek "Vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi" uygulaması getirilmiştir.

1. İndirimin kapsamına giren mükellefler

Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile kurumlar vergisi mükellefleri bu indirim uygulamasının kapsamına girmektedir. Dolayısıyla kira geliri, menkul kıymet geliri, ücret geliri veya diğer kazanç ve irat (arızi kazanç ve değer artış kazancı) nedeniyle gelir vergisi beyannamesi veren mükellefler bu indirim uygulamasından yararlanamayacaklardır.

Kanun'da kurumlar vergisi mükellefleri açısından da bazı sınırlamalara bulunmaktadır. Buna göre finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları da indirim uygulaması kapsamına girmemektedir.

Ayrıca indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki 4 takvim yılında Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde sayılan fiilleri (kaçakçılık) işlediği tespit edilenler de bu madde hükümlerinden yararlanamayacaklardır.

2. İndirimin şartları

Söz konusu indirimden yararlanabilmek için;

a. İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son 2 yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş olması gerekmektedir. Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler, bu şartın ihlali sayılmaz.

b. Bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin kanuni süresinde ödenmiş olması şarttır. Her bir beyanname itibarıyla 10 TL'ye kadar yapılan eksik ödemeler bu şartın ihlali sayılmamaktadır.

c. İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son 2 yıl içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması gerekmektedir. Yapılan tarhiyatların kesinleşmiş yargı kararlarıyla veya Vergi Usul Kanunu'nun uzlaşma ya da düzeltme hükümlerine göre tamamen ortadan kaldırılmış olması durumunda bu şart ihlal edilmiş sayılmaz.

d. İndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları dâhil) 1.000 Türk lirasının üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması şarttır.

İndirim uygulamasında vergi beyannamesi; Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken vergi beyannamelerini, vergi ise bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergileri ifade etmektedir.

3. İndirim tutarı

Yukarıdaki şartları taşıyanların yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin % 5'i, ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilir. Ancak hesaplanan indirim tutarı her hâlükârda 1 milyon TL'den fazla olamaz. (Bu tutar her yıl yeniden değerleme oranında artacaktır.)

Gelir vergisi mükelleflerinin yararlanacağı indirim tutarı, ticari, zirai veya mesleki faaliyet nedeniyle beyan edilen kazançların toplam gelir vergisi matrahı içerisindeki oranı dikkate alınmak suretiyle hesaplanan gelir vergisi esas alınarak tespit edilir.

4. İade uygulaması

Yukarıdaki şekilde hesaplanan indirim tutarının ödenmesi gereken vergiden fazla olması durumunda kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilir. Bu süre içinde mahsup edilemeyen tutarlar red ve iade edilmez.

5. Şartların ihlalinin sonuçları ve zamanaşımı

Bu madde kapsamında vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, öngörülen şartları taşımadığının sonradan tespiti hâlinde ilgili vergilendirme döneminde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir.

Bu hüküm, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yılda herhangi bir vergiye ilişkin beyanların gerçek durumu yansıtmadığının indirimden yararlanıldıktan sonra tespiti üzerine yapılan tarhiyatların kesinleşmesi hâlinde de uygulanır ve bu takdirde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler açısından zamanaşımı, yapılan tarhiyatın kesinleştiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlar.

6. Yürürlük

Yukarıdaki hükümler 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. E&Y