Mükelleflerin kronikleşen vergi ve SGK prim borçlarına karşı, idarelerden olan dönemsel alacaklarına mahsup etmeleri, mükellef için hem nakit akışını kolaylaştıracak, hem işlemleri kolaylaştıracak ve mükellefin yersiz gecikme faiz ve zamlarına muhatap olmasını önleyecektir. Mükellefler geçici vergi dönemlerinde, o döneme kadar olan işlemleri için hesaplanan vergiyi ödemekle yükümlüdür. Ancak yıl veya hesap dönemi sonlarında oluşan toplam mizana göre hesaplanan vergi, geçici vergi dönemlerinde hesaplanan ve ödenmiş vergiden düşük olabilmektedir. Bu durumda mükellef Vergi İdaresinden alacaklı hale gelmektedir.

Yine benzer bir durum KDV ödemeleri için de geçerlidir. Özellikle ihracat yapan mükelleflerin ihracat istisnası kapsamında KDV hesaplamadan satışını gerçekleştirdiği mal veya hizmet satışları için yüklendiği KDV mükellefin İdareden alacağı olarak emanete alınmaktadır. Tabii ki bu durum sadece ihracat yapan mükellefler için geçerli değildir. Kısmi istisna kapsamına giren bütün işlemleri gerçekleştiren mükellefler gibi indirimli orana tabi ürünlerin satışını gerçekleştiren mükellefler de alacaklı hale gelmektedir. KDV Genel Uygulama Tebliği’nde her alacak türü için iade usulünün nasıl olacağı detaylıca açıklanmıştır.  Katma değer vergisi iade uygulamasının usul ve esasları, iade hakkı doğuran işlemin türüne göre KDV Uygulama Genel Tebliği’nde düzenlenmiştir. Katma değer vergisi alacakları mükelleflerin isteğine bağlı olarak nakden veya mahsuben iade edilebilmektedir. Genel Tebliğ’de yapılan düzenlemelere göre nakden veya mahsuben iade uygulamaları farklı usul ve esaslara bağlanmıştır.

Mükelleflerin vergi iadesi alacaklarını nasıl alacaklarına yönelik düzenlemelerde, söz konusu alacakların SGK primlerine mahsup edilip edilemeyeceğine yönelik herhangi bir ifadeye yer verilmemiştir. Sosyal güvenlik primlerinden olan alacağın yine sosyal güvenlik prim borçlarına mahsup edilebileceği açıkça 5510 sayılı Kanun’da hüküm altına alınmıştır. Öte yandan, 5510 sayılı Kanun’da yer alan hükümde görüleceği üzere KDV iadelerinden doğan alacaklar SGK prim borçlarına mahsup edilebilecektir. Bu durumda SGK prim borçlarına mahsup edilebilecek iade alacağı yalnızca katma değer vergisinden ötürü doğan vergilerden olacaktır. Öte yandan, 262 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde yer alan düzenlemeler dikkate alındığında, katma değer vergisinden ötürü doğan iade alacaklarının kurumlar geçici vergisine ve kurumlar vergisine mahsup edilebileceği, mahsuptan sonra kalan tutarın ise mükellef tarafından iade alınabileceği düzenlemesine yer verilmiştir. Bu durumda mükellef kurumlar vergisi iadesini nakden alabilmektedir ancak bu hususun olabilmesi için asıl alacağın KDV İadesinden kaynaklanması gerekmektedir.Bu durumda asıl kaynağının katma değer vergisi alacağı olması nedeniyle, ancak bu durumda kurumlar vergisi iade alacaklarının SGK prim borçlarına mahsubu mümkün olabilecektir diyebiliriz. Yasin ÖZYOLCU Yaklaşım / Kasım 2016 / Sayı: 287

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.