Skip to content

Narrow screen resolution Wide screen resolution Auto adjust screen size Increase font size Decrease font size Default font size default color brick color green color
Ali Tezel - Yurtdışı borçlanmasında trajikomik tablo sürüyor (20.11.09) PDF Yazdır e-Posta
21 Kasım 2009

Yabancı ellerde ekmek parası peşinde koşan gurbetçilerimiz, bu sürelerini SGK'ya parasını vererek borçlanıp emekli olabiliyorlar ama "Sosyal Güvenlik Reformu" kapsamında yapılan değişiklikler sebebiyle trajik olaylar artarak devam ediyor. Zira "Sosyal Güvenlik Reformu"nun en büyük özelliği olan "daha geç emekli olsunlar, daha az emekli aylığı alsınlar" yaklaşımı artık iyice su yüzüne çıkmaya başladı. Size iki gerçek örnekle durumu aktaracağım

A) Paranı geri çek, işe gir, yurtdışı borçlanması yap, hemen emekli ol

Ali Bey, 1973 yılında Türkiye'de 20 günlük SSK sigortam var ve daha sonra 1982 yılından 1983 yılına kadar da Bağ-Kur sigortalısı imişim, bunu da yeni öğrendim. 1989 yılından 2008 yılına kadar yurtdışında çalıştım ve şimdi ülkeme geri döndüm. Geçen yıl 6000 günlük yurtdışı borçlanması yapmıştım ve parasını da ödedim ama şimdi bana, "Sen SSK'dan değil, Bağ-Kur'dan emekli olacaksın, bu sebeple daha 2000 gün prim ödemen veya borçlanma lazım" diyorlar. Bu ne demek ve nasıl emekli olabilirim? Kadir Kılıç

Sayın okurum, "Sosyal Güvenlik Reformu" ile yurtdışı borçlanmalarının usul ve esasları da değişti ve sizi daha geç emekli edip daha az emekli aylığı verebilmek için SGK tarafından tuzaklar kuruldu. Siz bu tuzaklardan birine hem de fena yakalanmışsınız. Ancak korkmayın, bu tuzaktan kurtulmanın yolu var.

Yeni uygulama gereğince, borçlanılan süreler, emeklilik hesabınızı da çok etkileyebilir. Çünkü, borçlanma yaptığınız tarihte hangi statüye göre (SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı) prim ödüyor durumda iseniz o statüye sayılıyor. Borçlanma dilekçesi verdiğiniz tarihte prim ödeme süreniz yoksa, en son prim ödemenizin statüsüne göre sigortalılık halinize bakılıyor.

Siz, geriye doğru en son Bağ-Kur'lu imişsiniz. Bu durumda da yurtdışı borçlanması yaptığınızı sürelerin tamamı da Bağ-Kur'a, yani yeni adıyla 4/B'ye sayılıyor. Bu sayılma sebebiyle de son yedi yıllık sürede en çok Bağ-Kur'a prim ödemiş gibi göründüğünüzden, Bağ-Kur şartlarıyla yani 9000 gün sayısı ile emekli olacaksınız. Aşağıda sıralayacağım işlemleri yaparsanız bu tuzaktan ve Bağ-Kur'dan kurtulursunuz. Çünkü,
Türkiye'de herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna (statüsüne) tabi çalışması olup da yurtdışına gidenlerin veya yurtdışından geldikten sonra bir sosyal güvenlik kurumuna (statüsüne) tabi çalışanların, yurtdışı borçlanmaları en son tabi oldukları statüye sayılmaktadır.

Türkiye'de çalışması (prim ödemesi) olmadan yurtdışı borçlanması yapanların ise borçlandıkları süreler 4/B'ye sayılmaktadır. Bu nedenle erken emekli olup çok aylık almak isteyenler mutlaka bir işe girip borçlanırlarsa SSK'lı gibi sayılacakları için daha çok emekli aylığı alabilirler.

1- Paranızı hemen geri çekin

Yurtdışı borçlanması için ödediğiniz paranın 3201 Sayılı Kanun gereğince size geri ödenmesini isteyin. Paranızı size 2-3 gün içinde ödeyeceklerdir.

2- SSK'lı işe girin

Hemen gidip SSK'lı olarak bir işe girin ve bir müddet, mesela bir hafta, 10 gün çalışın. Ancak gerçekten çalışın. Zira tuzaktan kurtulduğunuzu görenler, hemen çalıştığınız işyerine denetim elemanı gönderip gerçekten çalışıp çalışmadığınızı soruştururlar.

3- Tekrar yurtdışı borçlanması yapın,
İster SSK'lı çalışırken ister işten çıktıktan sonra hemen yeniden yurtdışı borçlanması yapın, ama sizin emekliliğiniz için 5000 gün yeter. Bu sebeple daha önceki gibi 6000 günlük ödeme yapmayın; mesela 4500 gün gibi ödeme yaparak 5000 günü tamamlayın. Bu arada eski borçlanma rakamlarınıza baktım, en düşükten ödemişsiniz. Bu en düşük ödeme, size 600 lira emekli aylığı sağlar. Siz günlük ödeme rakamını asgari ödemenin iki katı (14 lira) gibi yapın. Bu şekilde emekli aylığınız 1000 lira olur.

4- Parasını ödeyip emeklilik dilekçesi verin
Artık tuzaklardan kurtuldunuz. Şimdi huzur içinde hem SSK'dan emekli olacaksınız, hem de çok prim ödeyip 600 lira emekli aylığı almak yerine daha az prim ödeyip 1000 lira emekli aylığı alacaksınız.

B) 19 bin lirayı geri al, daha çok aylığın ve emekli olunca çalışma hakkın olsun

Ali Bey, 1961 doğumluyum. 1980 yılında SSK'lı oldum, 4803 günüm var. Bu arada borçlanabileceğim ama borçlanmadığım 540 günlük de askerlik sürem bulunuyor. Ayrıca son 7 yıldır Özbekistan'da ve Kırgızistan'da çalıştım ve 2640 günlük yurtdışı borçlanması yaptım. Günlüğüne 7.4 liradan 19.536 lira ödedim. Şimdi emekli olmak istiyorum, ama kaç lira emekli aylığı alacağımı bilmiyorum. SGK'dan kime gittiysem cevap vermiyor. Ayrıca borçlanabileceğim 2 yıllık daha yurtdışı sürem var, bunları borçlanıp mı emekli olayım yoksa borçlanmadan mı olayım? Hıdır Güneş

Sayın okurum, en baştan söyleyeyim; sakın o açıkta geçen 2 yıllık süreyi borçlanayım falan deme. Hatta, ödediğin 19.536 lirayı da geri çek. "Ne diyorsun sen" deme, zira yurtdışı borçlanması için ödediğin 19.536 lirayı hemen geri çekersen daha çok emekli aylığın olacak.

Çekmezsen hem daha az emekli aylığı alacaksın, hem de ileride çalışma hakkın olmayacak. Senin emekli olabilmen için 5000 güne ihtiyacın var ve bunu askerlik borçlanmasıyla tamamlayabilecek durumdasın. Aşağıdaki işlemleri yaparsan daha çok emekli aylığın, cebinde daha çok paran ve ileride çalışma hakkın olacak.

1- 19.536 lirayı, yani yurtdışı borçlanma rakamını geri iste.

2- Askerlik borçlanması için dilekçe ver ve 5000 güne tamamlayacak kadarını (1500 lira) öde.

3- Emeklilik için dilekçe ver.

Yurtdışı borçlanmasıyla emekli olanlara çalışmak yasak

Daha önce HABERTÜRK Gazetesi'nde defalarca yazdığım üzere, yurtdışı borçlanmasıyla emekli olanların emekli olduktan sonra diğer emekliler gibi SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) ödeyerek bir işyerinde işçi olarak çalışma hakları, 1 Ekim 2008 günü itibarıyla sona erdirilmiştir. 1 Ekim 2008 gününden önce var olan bu tür hakları nedeniyle SGDP ödeyerek çalışanlar ise aynı işlerine devam ettikleri sürece bu haklarını kullanabilirler, ama bir işyerinden ayrılıp başka bir yerde işe girerlerse emekli aylıkları kesilir.

Öte yandan yurtdışı borçlanmasıyla emekli olanların, vergi mükellefi veya limited şirketi ortağı olma hakları da 1 Ekim 2008 günü ellerinden alınmıştır.

Sonuç olarak, yurtdışı borçlanmasıyla emekli olanlar, hem SSK'lı, Bağ-Kur'lu olarak çalışıp hem de emekli aylıklarını alamazlar.


http://www.haberturk.com/HTYazi.aspx?ID=5895