Geçtiğimiz yıl 09.08.2016 tarihli 29796 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6728 Sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile mevzuattaki birçok konuda değişiklikler yapılmıştır.

İlgili Kanun düzenlemesinin genel gerekçesini yatırım ortamına ilişkin işlem maliyetlerinin azaltılması amacıyla çeşitli düzenlemeler yapılması olarak özetleyebiliriz. Buna da en belirgin örnek olarak damga vergisinde gerçekleştirilen reformları gösterebiliriz. Aynı zamanda 6728 Sayılı Kanun ile mevzuatta çeşitli sadeleştirme ve uygulama farklılıklarının giderilmesine ilişkin düzenlemelerde yapılmıştır.

Sadeleştirmeye örnek olarak;  Ar-Ge uygulamaları 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'ndan çıkartılmış ve 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun'a eklenmiştir. Bu düzenlemenin muhtemel etkileri bu yazımızın konusunu oluşturmaktadır.

İlgili olabilecek Kanun maddelerini ve gerekçelerini birlikte incelersek:

6728 Sayılı Kanun'un 58'inci maddesinde "5520 sayılı Kanun'un 10'uncu maddesinin birinci fıkrasının; a) (a) bendi yürürlükten kaldırılmıştır." hükmü yer almaktadır.

Yine ilgili Kanun maddesinin gerekçesine inildiğinde "Ar-Ge indirimi müessesi, Ar-Ge ile ilgili teşvik ve diğer düzenlemelerin yer aldığı 5746 sayılı Kanunda düzenlenmek üzere, 5520 sayılı kanundan çıkarılmaktadır." açıklaması yer almaktadır.

Aynı Kanun'un 60'ıncı maddesinde "5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun; a) 3 üncü maddesinden sonra gelmek üzere  "Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının %100'ü, bu kapsamdaki projelerin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge ve yenilik projesi olarak değerlendirilmesi şartıyla, 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi ve 193 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi uyarınca kazancın tespitinde indirim konusu yapılır." hükmü eklenmiştir.

Burada da aynı şekilde 6728 sayılı Kanun'un 60'ıncı maddesinin de gerekçesine bakıldığında "Yapılan düzenlemeyle, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri araştırma ve geliştirme faaliyetlerine ilişkin harcamaların %100 ünün kazancın tespitinde indirim yapılmasına ilişkin olarak 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi kanunu yer alan düzenlemeler mevzuatta sadeliğin sağlanması ve bu indirim uygulamasındaki farklılıkların giderilmesi amacıyla 5746 sayılı kanun kapsamına alınmaktadır." açıklaması yer almaktadır.

Sonuç olarak, 6728 Sayılı Kanun ile  5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 10 uncu maddesinden Ar-Ge ilgili kısımların kaldırıldığını görüyoruz. Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 10'uncu maddesinin eski halinde yer alan ilk açıklamaya baktığımızda ise "…kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından sırasıyla aşağıdaki indirimler yapılır." hükmü yer almaktadır. Bu indirimler ise aşağıdaki gibi sıralanmış olup a bendinde Ar-Ge indirimi yer almaktadır:

• Ar-Ge İndirimi,
• Sponsorluk Harcamaları,
• Bağış ve Yardımlar

Ayrıca hali hazırda yürürlükte olan 1 Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği'nin 10.1 Diğer İndirimler kapsam kısmında da yukarıdaki sıra ile beyanname üzerinde ayrıca gösterilmek şartı ile ilgili kalemlerin indirim konusu yapılabileceği yer almaktadır.

6728 Sayılı Kanun düzenlemesi öncesinde, Kurumlar Vergisi Kanunu'nda Ar-Ge indirimi yer aldığından ve ayrıca kanundaki sırasına göre indirim yapılacağı belirtildiğinden Ar-Ge indirimi beyanname üzerinde indirim yapılırken en önce dikkate alınmaktaydı.

Bu düzenleme sonrasında Kurumlar Vergisi Kanunu'ndan Ar-Ge indiriminin çıkartılması sonucunda, faaliyetleri neticesinde,  Ar-Ge indirimi, sponsorluk harcaması ve bağış harcamaları olan işletmeler için, indirim sıralaması yaparken Ar-Ge indiriminin en başta indirilip indirilmemesi ile ilgili soru işareti olabileceği düşüncesindeyiz. Neticede mevcut hali ile Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 10'uncu maddesinde sırasıyla sponsorluk ve bağış yardımlar yer almaktadır.

Burada özellikle belirtmek istediğimiz husus, yukarıda yer alan indirim türlerinden sadece Ar-Ge indirimi, kazancın yetersiz bulunması halinde bir sonraki döneme devreder nitelikte olduğundan sıralamaya göre indirim yapılmasının ayrıca önemli olacaktır.

Bunu bir örnek ile açıklamak istersek, kar ile hesap dönemini tamamlamış olan bir şirketin, Ar-Ge indirimi, sponsorluk harcaması ve bağış yardım indirimleri sonucunda mali kar durumunda olmaması halinde, mevcut düzenleme sonrasında önce sponsorluk sonra bağış yardımın indirim konusu yapılarak Ar-Ge indiriminin sona bırakılması ve mümkünse devreder nitelikte bir Ar-Ge var ise faydalanılması gündeme gelebilecektir.

Sonuç olarak konuya ilişkin görüşümüz, 6728 sayılı Kanun öncesinde olduğu gibi önce Ar-Ge indirimi sonra sponsorluk harcamaları ve daha sonra bağış yardımların indirilmesi sırası ile ilerlenmesinin uygun olacağı yönündedir. Neticede 6728 sayılı Kanun'da ilgili maddelerin gerekçelerine bakıldığında esas amacın kanun metninin sadeleştirilmesi ve tek bir yerde birleştirilmesi olduğunu belirtebiliriz. Bu amaçla yapılan düzenlemeyle Ar-Ge indirimi uygulamasının Kurumlar Vergisi Kanunu'ndan çıkartılmasının, indirim sıralamasında bir değişikliğe yol açmaması gerektiği düşüncesindeyiz.  Ancak yine mali idare tarafından indirim sıralamasının nasıl uygulanması gerektiğine dair ek bilgilendirme yapılmasının da faydalı olabileceği kanaatindeyiz. Yiğit Bayır/https://www.kpmgvergi.com

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.