5510 sayılı Kanun’un 102. maddesinin (e) bendinin dört numaralı alt bendinde; değil mi ki “(…) kanunî tasdik süresi geçtikten sonra tasdik ettirilmiş olan defterlerin tasdik tarihinden önceki kısmı, (…)”. “(…) kullanılmaya başlanmadan önce tasdik ettirilmesi zorunlu olduğu halde tasdiksiz tutulmuş olan defterler geçerli sayılmaz ve tutmakla yükümlü bulunulan defter türü dikkate alınarak bu bendin (1) ve (2) numaralı alt bentlerine göre; (…)” idari para cezası verilir denilmektedir. O halde konu Maliye Mevzuatı ile ilişkilendirilse de ilişkilendirilmese de eylemin tasdiksiz defter tutmak olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

Tam bu aşamada VUK’un; yeni tescil edilmeyen işverenlerin defterlerinin kullanılacak yıldan önceki son ay içinde; yeni işe başlayanların mükellefiyete girmeden önce; hesap dönemleri Maliye Bakanlığı’nca tespit edilen işverenlerin defterin kullanılacağı hesap döneminden önceki son ayda; tasdike tabi defterlerin dolması nedeniyle, yeni defter kullanmak zorunda olanların bu defterleri kullanmaya başlamadan önce tasdik ettirmek zorunda olduklarına ilişkin 221. maddesini ve tasdikli yaprakların bitmesi halinde yeni yaprakların kullanılmadan önce tasdik ettirileceğine ilişkin 225. maddesini yeniden hatırlamakta yarar vardır.

Sonuç itibariyle; burada zihinleri karıştıran yegâne unsurların en önemlilerinden birinin yevmiyelerin işlendiği defterlerin “sayfa” olarak değil “yaprak” olarak ifade edilmesidir. Hoş, bu yaklaşım dikkate alındığında bile; kanun koyucunun sayfaların tamamının bitmesinden sonra arka yüze kayıtların veya her bir sayfa için sayfa numaralarının teselsül ettirileceğine açık bir ifadesinin olması gerekirdi fikrinden yola çıkarak, tasdikli defterlerin dolması nedeniyle tasdiksiz arka yüze işlenen kayıtların tasdiksiz defter tutmak gibi değerlendirilmesi gerekir kanaatindeyiz.

Başka bir ifade ile bir an için; 5510 sayılı Kanun’un102. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin dördüncü alt bendindeki defter tasdiki vb. ifadelerin bir anlamda tayin edilecek cezaya ilişkin bir referans hükmü gibi görülmesi, VUK’un ilgili maddesinin ceza tayininde kıstas ataması gibi değerlendirildiğinde zaten 102/1(e)’nin dört numaralı alt bent de bunu öngörmekte, konuya Maliye Mevzuatının dikkate alınması gerektiği şeklinde yaklaşıldığında da; tasdiksiz arka yüze yapılan işlemlerin kabul edilemeyeceği VUK’un ilgili maddesinde zaten daha açık belirtilmiştir.

YAZARIN ÖNERİLERİ

Danıştay’ın farklı yorumlar yaptığı, Maliye Bakanlığı uygulamasının tasdiksiz arka yüze yapılan kayıtların geçersizliğine ilişkin yaklaşımına karşılık (farklı şartlara ve ilgili belgelere dayandırılarak da olsa) tasdiksiz arka yüze yapılan kayıtlardaki KDV kaydının işveren lehine değerlendirilerek indirime tabi tuttuğu hususları dikkate alındığında uygulamada ciddi bir tereddüt oluşması kaçınılmaz olmaktadır.

Dolayısıyla en uygun olanı, bu durumlarla karşı karşıya kalmamak için tasdik ettirilecek defter sayfalarını dikkate alırken itinalı değerlendirme yapmaktır.

Konunun ciddiyetine ilişkin farkındalık yaratabilmişsek, görevimizi yapmış saymaktayız. Mustafa İTİŞKEN Yaklaşım / Mart 2016 / Sayı: 279

Konuyla ilgili olarak Danıştay’ın da birbirinin aksine yaklaşımlarının olduğu bilinmektedir.

Danıştay 7. Dairesi’nin Kararı(3)’nda; 213 sayılı VUK’un 220. maddesinde yevmiye defterlerinin tasdiki zorunlu defterler arasında sayıldığı, 225. maddesinin (b) fıkrasında ise; müteharrik yapraklı yevmiye defterleri kullanılmasına Maliye Bakanlığı’nca izin verilen müesseselerin, bu yıl içinde kullanılacağı tahmin edilen sayıda yaprağı tasdik ettirecekleri, tasdikli yapraklar bittiğinde yeni yaprakların da kullanılmadan önce tasdik ettirileceği, tasdiksiz arka yüze kayıt düşülmesini kanuni defterlere yapılan kayıt gibi değerlendirmediği görülmektedir.

Buna karşılık, Danıştay 7. Dairesi’nin bir başka bozma kararına karşı, Denizli Vergi Dairesi’nin ısrar kararının temyizi dolayısıyla konuyu değerlendiren Danıştay Vergi Daireleri Kurulu’nun Kararı(4)’nda yapraklı yevmiye defterlerinin tasdiksiz arka sayfalarına yapılan kayıtlarda gösterilen KDV indiriminin, tasdikli olan diğer defterlerle karşılaştırma yapılmadan kabul edilmemesinin hukuka uygun bulunmadığı belirtilmektedir.

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti /Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.