Hak sahibine aylık bağlama işlemleri sırasında yukarıda belirtmiş olduğumuz şartlar tüm sigorta halleri için geçerlidir. 900 gün sigorta bildirimi yapılan sigortalıların hak sahiplerine aylık bağlanma şartı sadece 4/a sigortalıları için geçerlidir.

Bu şartlar ise;

• Sigortalı ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasına tabi çalışmaya başladığı tarihle vefat ettiği tarih aralığında en az 5 yıllık bir sürenin olması,
• 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olması

yeterlidir. Bu şartlara haiz sigortalının hak sahiplerine aylık bağlanmaktadır.

4/a sigortalısı vefat ettiğinde hak sahiplerine aylık bağlanma esnasında ilk önce sigortalının 1800 günü olup olmadığına bakılacak, 1800 günü bulunmaması halinde ikinci şart olan 5 yıllık sigortalılık süresi ve 900 günü olup olmadığına bakılacaktır.

Vefat eden sigortalının hak sahiplerine aylık bağlanmasında birden fazla sigortalılık haline tabi çalışması var ise yani 4/a, 4/b ve 4/c statüsünde sigorta bildirimi yapılmış ise en son tabi olduğu sigortalılık hali esas alınacaktır.

Sosyal Güvenlik Kurumu’nca yayımlanana 2011/58 sayılı Genelge’de; “Ölüm aylığı bağlanması koşullarından 1800 prim ödeme gün veya 5 yıllık sigortalılık süresi ve en az 900 prim ödeme gün sayısı şartlarının yerine gelmesinde, sigortalının varsa birden fazla sigortalılık haline göre hizmetleri dikkate alınacak ve en son tabi olduğu sigortalılık haline göre aylık bağlanacaktır. Sigortalılık hallerinin birleşmesi sonucunda son tabi olunan sigortalılık haline göre aylığa hak kazanılamaması halinde, bu defa diğer sigortalılık hallerindeki hizmetlere göre ayrı ayrı değerlendirme yapılarak, aylığa hak kazanacağı sigortalılık hali esas alınarak aylık bağlanacaktır.” denilmektedir.

Bu noktadan sonra Sosyal Güvenlik Kurumu kanımca farklı bir uygulama yapmakta, öncelikle sigortalıya borçlanma ile 1800 gün şartının tamamlatmaktadır. Bu konuyu bir örnekle açıklamaya çalıştığımızda; A adlı sigortalı 30.11.2015 tarihinde vefat etmiştir. Sigortalının 01.01.2004 ile 30.06.2011 tarihleri arasında 965 gün 4/a kapsamında, 01.01.2013 ile 31.03.2014 tarihleri arasında 450 gün 4/b kapsamında sigorta bildirimi bulunmaktadır. Sigortalının 600 günde askerlik süresi bulunmaktadır.

Örnekteki sigortalının hak sahipleri askerlik borçlanması yapıp 1800 günü tamamlayacak şekilde ödeme yapmış olsa, hak sahiplerine 4/b kapsamında aylık bağlanacaktır. Ancak, hak sahipleri askerlik borçlanması ödemenin zorunluluk olmadığı düşünerek ödemek istemezse yapılacak işlem nedir. Hak sahipleri borçlanmayı ödemedikleri göz önüne alınarak 4/a kapsamındaki 965 gün üzerinden aylık bağlanması gerekmektedir. Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu sigortalının hak sahiplerine askerlik borçlanmasının ödemelerini istemektedir.

Kanun’un özünde, 5 yıllık sigortalılık süresi ve 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası bildirilme esasına bakılmasında, her türlü borçlanma yapmasına rağmen 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası günü tamamlamayanlar için geçerlidir şeklinde bir ayrım yapılmadığı kanısındayım. Ömer ŞEKERCİOĞLU E-Yaklaşım / Şubat 2016 / Sayı: 278

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti /Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.