01.01.2016 tarihinden geçerli olmak üzere, Resmi Gazetelerde yayımlanan, Vergi ve Sosyal Güvenlik mevzuatında yer alan yeni düzenlemeler ve uygulamalar özetle aşağıda belirtilmiştir.

A – VERGİ MEVZUATINDA YAPILAN DÜZENLEMELER

1.Yazar Kasa Fişi (Fatura) Düzenleme Haddi:

V.U.K.’nun 232. maddesi uyarınca birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin yazar kasa fişi düzenleme haddi 01.01.2016 tarihinden itibaren 900,00 TL. olarak uygulanacaktır. (25.12.2015 Tarih, 29573 Sayılı Resmi Gazete, 460 Sayılı V.U.K. Genel Tebliği)

2.Doğrudan Gider Yazılacak Sabit Kıymetlere İlişkin Had:

V.U.K.’nun 313, maddesi uyarınca peştamallıklar ile alet, edevat, mefruşat ve demirbaşların amortismana tabi tutulmayarak doğrudan gider yazılabilmesine ilişkin had, 01.01.2016 tarihinden geçerli olmak üzere 900,00 TL. olarak uygulanacaktır.. (25.12.2015 Tarih, 29573 Sayılı Resmi Gazete, 460 Sayılı V.U.K. Genel Tebliği)

3.Hizmet Erbabına Verilecek Yemek Yardımı:

Gelir Vergisi Kanunu’nun 23/8. maddesinde yer alan işverenlerce işyeri veya işyerinin müştemilatı dışında kalan yerlerde hizmet erbabına yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatlere ilişkin günlük istisna tutarı 2016 yılında 13.70 TL. olarak uygulanacaktır. (25.12.2015 Tarih, 29573 Sayılı Resmi Gazete, 290 Sayılı G.V. Genel Tebliği)

4.Gelir Vergisine Tabi Gelirlerin Vergilendirilmesinde Esas Alınan Tarife:

Gelir Vergisi Kanununun 103’üncü maddesinde yer alan gelir vergisine tabi gelirlerin vergilendirilmesinde esas alınan tarife:

2016 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınmak üzere aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir. (25.12.2015 Tarih, 29573 Sayılı Resmi Gazete, 290 Sayılı G.V. Genel Tebliği)

12.600 TL’ ye kadar                                                                             %15

30.000 TL’ nin 12.600 TL’ si için 1.890 TL, fazlası                                        %20

69.000 TL’ nin 30.000 TL’ si için 5.370 TL

(ücret gelirlerinde 110.000 TL.’nin 30.000 TL.’si için 5.370 TL) fazlası           %27

69.000 TL’ den fazlasının 69.000 TL’ si için 15.900 TL, fazlası                       %35

(ücret gelirlerinde 110.000 TL.’den fazlasının 110.000 TL.’si için 26.970 TL)

2015 Yılında elde edilen gelirlere uygulanacak esas tarife aşağıdaki şekilde daha önce belirlenmişti. (30.12.2014 tarih, 29221 sayılı Resmi Gazete, 290 Sayılı G.V. Genel Tebliği)

12.000 ’ ye kadar                                                                                    %15

29.000 TL’ nin 12.000 TL’ si için 1.800 TL, fazlası                                        %20

66.000 TL’ nin 29.000 TL’ si için 5.200 TL

(ücret gelirlerinde 106 .000 TL.’nin 29.000 TL.’si için 5.200 TL) fazlası          %27

66.000 TL’ den fazlasının 66.000 TL’ si için 15.190 TL, fazlası                       %35

(ücret gelirlerinde 106.000TL.’den fazlasının 106.000 TL.’si için 25.990TL)

5.Özel Usulsüzlük Cezaları:

a) VUK-353/1.maddesine göre; Fatura, Gider Pusulası, Müstahsil Makbuzu, Serbest Meslek Makbuzu vermeyen ve almayanlara, veya düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verenlere her belge için 01.2016 tarihinden itibaren 210,00 TL.’den aşağı olmamak üzere Özel Usulsüzlük Cezası kesilir. Bir takvim yılı içinde her bir belge nev’ine ilişkin olarak kesilecek toplam ceza 110.000,00 TL’ yi geçemez. (25.12.2015 Tarih, 29573 Sayılı Resmi Gazete, 460 Sayılı V.U.K. Genel Tebliği)

b) V.U.K. 353/2 maddesine göre; Perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazla verilen fiş, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesi ile Maliye Bakanlığı’nca düzenlenme zorunluluğu getirilen belgelerin; düzenlenmediğinin, kullanılmadığının, bulundurulmadığının tespiti halinde, her bir belge için 2016 yılında 210,00 TL. Özel Usulsüzlük Cezası kesilir. Ancak her bir belge nev’ine ilişkin olarak her bir tespit için toplam ceza 11.000,00 TL, her bir belge nev’ine ilişkin bir takvim yılı içinde kesilecek toplam ceza 110.000,00TL’yi aşamaz. (25.12.2015 Tarih, 29573 Sayılı Resmi Gazete, 460 Sayılı V.U.K. Genel Tebliği)

6.Yeniden Değerleme Oranı:

Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesinin (B) fıkrasında “Yeniden değerleme oranı, yeniden değerleme yapılacak yılın Ekim ayında (Ekim ayı dahil) bir önceki yılın aynı dönemine göre Türkiye İstatistik Kurumu’nun Üretici Fiyatları Genel Endeksinde meydana gelen ortalama fiyat artış oranıdır. Bu oran Maliye Bakanlığı’nca Resmi Gazete ile ilan edilir” hükmü yer almaktadır. Bu hüküm uyarınca yeniden değerleme oranı 2015 yılı için % 5,58 (beş virgül elli sekiz) olarak tespit edilmiştir. Bu oran aynı zamanda 2015 yılına ait son geçici vergi dönemi için de uygulanacaktır. (10.11.2015 Tarih, 29528 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 457 sıra no.lu V.U.K. Genel Tebliği)

7.Gayrimenkul Sermaye İratlarında (Kira Gelirleri) Beyan ve İstisna:

Binaların mesken olarak kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde elde edilen hasılatın 2015 yılı için 3.600,00 TL. sı gelir vergisinden müstesnadır. İstisna haddi üzerinde hasılat elde edilip beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi halinde bu istisnadan yararlanılamaz. 2016 yılı gelirlerine uygulanacak istisna tutarı 3.800,00 TL. olarak uygulanacaktır. (25.12.2015 Tarih, 29573 sayılı Resmi Gazete, 290 Sayılı G.V. Genel Tebliği)

Binaların işyeri (stopajlı) olarak kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde elde edilen brüt hasılatın 2015 yılı için 29.000 TL. yi (G.V. 103’üncü maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar) aşmaması halinde beyanname verilmeyecek ancak bu rakamın aşılması halinde tümü için beyanname verilecektir. (G.V. Kanununun 86/c maddesi)

29.000,00 TL. lik haddin hesabında; tevkifata tabi tutulmuş gayrimenkul sermaye iradının brüt tutarının toplamı dikkate alınacaktır.

Örnek 1:

Yıllık işyeri kirası (Brüt)                 40.000,00

Götürü gider-%25 ( – )                          10.000,00

                                                    ——————

Beyan edilecek işyeri kirası           30.000,00

Hesaplanan G.V.                            5.470,00

Mahsup Edilecek Stopaj (% 20)      8.000,00

                                                    ——————-

İadesi gereken Gelir Vergisi             2.530,00

Örnek 2:

Yıllık işyeri kirası (Brüt)                 160.000,00

Götürü gider-%25      ( – )                      40.000,00

                                                    ——————-

Beyan edilecek işyeri kirası            120.000,00

Hesaplanan G.V.                            34.090,00

Mahsup Edilecek Stopaj (% 20)       32.000,00

                                                    ——————-

Ödenecek Gelir Vergisi                     2.090,00

Not: 2015-Yıllık (Brüt) işyeri kira gelirinin 29.000,00 TL veya altında olması halinde beyan edilmeyecektir.

Binaların işyeri (Stopajlı) olarak kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde elde edilen brüt hasılatın 2016 yılı için de beyan sınırı 30.000 TL olarak dikkate alınacaktır.

8.Damga Vergisi:

01.01.2016 tarihinden itibaren yürürlüğe giren yeni uygulamalar aşağıdaki gibidir. (Beyannameler ve hesap özetleri aşağıdaki tutarlarda damga vergisine tabi olacaktır.)

Belli parayı ihtiva eden sözleşmeler:

– Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler :         (Binde 9,48)

– Kira Mukavelenameleri :                                                     (Binde 1,89)

(Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden)

Beyanname ve Bildirgeler:

– Maaş, ücret, gündelik gibi hizmet karşılığı alınan paralar :     (Binde 7.59)

– Yıllık gelir vergisi beyannameleri :                                                 47,80 TL.

– Kurumlar vergisi beyannameleri :                                                  63,80 TL.

– Muhtasar Beyannameler :                                                            31,50 TL.

– Katma değer vergisi beyannameleri :                                             31,50 TL.

– Diğerleri :                                                                                    31,50 TL.

– Belediyelere verilen beyannameler :                                              23,50 TL.

– Sosyal Sigorta Kurumlarına verilen sigorta prim bildirgeleri :           23,50 TL.

– Gümrük İdarelerine Verilen Beyannameler :                                   63,80 TL.

Bilanço ve İşletme Hesabı Özetleri:

– Bilançolar :                                                                                 36,90 TL.

– Gelir Tabloları :                                                                            17,80 TL.

– İşletme Hesabı Özetleri :                                                              17,80 TL.

(25.12.2015 Tarih,29573 sayılı Resmi Gazete, 59 Sayılı D.V. Genel Tebliği)

9.2015 Yılına İlişkin Menkul Sermaye İradı Elde Edenlerin Beyanları:

2015 Takvim Yılında Elde Edilen Bir Kısım Menkul Sermaye İradının Beyanında Dikkate Alınacak İndirim Oranı Uygulaması

1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen her nevi tahvil ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde 31/12/2005 tarihinde yürürlükte olan hükümler esas alınacağından, indirim oranı uygulaması ile ilgili olarak aşağıdaki açıklamaların dikkate alınması gerekir.

İndirim oranı; Vergi Usul Kanununa göre o yıl için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranının, aynı dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranına bölünmesi suretiyle tespit edilmektedir.

Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre 2015 yılı için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranı %5,58’ dir.Bu dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı ise %9,24 tür.

Buna göre, 2015 yılında elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanında uygulanacak indirim oranı (%5,58 / %9,24) %60.39 olmaktadır.

Bu kapsamda 2015 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iratlarından 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve gelir vergisi kanununun 75. Maddesinin 2.fıkrasının (5) numaralı bendinde sayılan her nevii tahvil ve hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler indirim oranı uygulanmak suretiyle beyan edilecektir.

Dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilen menkul sermaye iratlarının beyanında indirim oranı uygulanmayacaktır.

Ticari işletmelere dahil kazanç ve iratlar için indirim oranı uygulanması söz konusu değildir.

10.Veraset ve İntikal Vergisi:

01.01.2016 tarihinden itibaren Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 4.üncü maddesinin (b), (d) ve (e) bentlerinde yer alan istisna tutarları;

– Evlatlıklar dahil, füruğ ve eşten her birine isabet eden miras hisselerinde 170.086,00 TL (füruğ bulunmaması halinde eşe isabet eden miras hissesinde 340.381,00 TL),

– İvazsız suretle meydana gelen intikallerde 3.918,00 TL,

– Para ve mal üzerine düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyelerde 3.918,00 TL

olarak dikkate alınacaktır.

Öte yandan, Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 16 ncı maddesinde yer alan vergi tarifesi matrah dilim tutarları 1/1/2016 tarihinden geçerli olmak üzere yeniden değerleme oranında (%10.11) artırılmak suretiyle tespit edilmiştir. Bu nedenle, 1/1/2016 tarihinden itibaren veraset yolu ile veya ivazsız surette meydana gelen intikallerde veraset ve intikal vergisi aşağıdaki tarifeye göre hesaplanacaktır.

(25.12.2015 Tarih, 29573 Sayılı Resmi Gazete, 47 Sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Genel Tebliği)

11.Motorlu Taşıtlar Vergisi:

01.01.2016 tarihinden itibaren, motorlu taşıtların vergilendirilmesine ilişkin (I) ve (II) sayılı tarifeler aşağıdaki gibidir.

A.(I) Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifesi

Otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri ile motosikletler aşağıdaki (I) sayılı tarifeye göre vergilendirilecektir.

(I) Sayılı Tarife

B.(II) Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifesi

(I) sayılı tarifede yazılı taşıtlar dışında kalan motorlu kara taşıtları, aşağıdaki (II) sayılı tarifeye göre vergilendirilir.

(II) Sayılı Tarife 

(25.12.2015 Tarih, 29573 Sayılı Resmi Gazete, 46 Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu Genel Tebliği)

12.Emlak Vergisi:

Mükelleflerin 2016 yılına ait bina, arsa ve arazi vergi değerleri; Şehir, Semt, Cadde ve Sokaklara göre yeniden belirlenmiş, metrekare birim değerleri dikkate alınarak hesaplanacaktır.

13.Çevre Temizlik Vergisi:

01.01.2016 tarihinden itibaren konutlar ile işyerleri ve diğer şekilde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisi aşağıdaki tutarlara göre tahsil edilecektir.

a) Konutlara Ait Çevre Temizlik Vergisi

Konutlara ait çevre temizlik vergisi; su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metreküp başına büyükşehir belediyelerinde 27 Kuruş, diğer belediyelerde 21 Kuruş olarak hesaplanacaktır.

b) İşyerleri ve Diğer Şekilde Kullanılan Binalara Ait Çevre Temizlik Vergisi

İşyerleri ve diğer şekilde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisi, Büyükşehir belediyeleri ve Büyükşehir belediyeleri dışındaki belediyelerde aşağıdaki tarifelere göre uygulanacaktır.

Büyükşehir Belediyeleri Dışındaki Belediyelerde Uygulanacak Çevre Temizlik Vergisi

Büyükşehir Belediyelerinde Uygulanacak Çevre Temizlik Vergisi

2005/9817 Sayılı Bakanlar Kurulu kararına göre konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar için belirtilen tutarlar, Büyükşehir Belediye sınırları içinde bulunanlar hariç olmak üzere kalkınmada öncelikli yörelerdeki belediyeler ile nüfusu 5.000’den az olan belediyelerde %50 indirimli olarak uygulanacaktır.

(25.12.2015 Tarih, 29573 Sayılı Resmi Gazete, 47 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliği)

14.Asgari Geçim İndirimi Uygulaması:

2016 Takvim yılı asgari ücret üzerinden hesaplanan asgari geçim indirimi tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Medeni Durumu                                                    AGİ                 Medeni Durumu                                         AGİ

B– SOSYAL GÜVENLİK MEVZUATINDA YAPILAN DÜZENLEMELER

1.Asgari Ücret:

Asgari Ücret Tespit Komisyonunca 2016 yılında (01.01.2016 – 31.12.2016) uygulanacak asgari (brüt) ücret aylık 1.647,00 TL olarak tespit edilmiştir.

( 31.12.2015 Tarih, 29579 Sayılı Resmi Gazete, 2015/1 sayılı karar)

2.Sigorta Primlerine, İşsizlik Sigortası Primine ve Sosyal Güvenlik Destek Primine Esas Günlük ve Aylık Kazançların Alt ve Üst Sınırları:

Özel Sektör İçin:

01.01.2016 – 31.12.2016 tarihleri arasında;

Günlük alt sınır =         54,90 TL.

Aylık alt sınır =        1.647,00 TL.

Günlük üst sınır =       356,85 TL.

Aylık üst sınır =     10.705,50 TL.

olarak tespit edilmiştir.

Talha APAK

Kaynak; http://www.alomaliye.com/2016/01/05/2016-yili-vergi-ve-sosyal-guvenlik-mevzuatinda-yapilan-duzenlemeler/

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti /Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.