a) Mirasçılara Yapılan Tebligatlar

Mirasçılar, mirası reddetmemişlerse, ölenin vergi borçlarından hisseleri oranında sorumludurlar. Bu nedenle mirasçıların her birine, hissesine düşen vergi ile ilgili tebligat yapılır. Ölenin vergi borçlarının tamamından dolayı mirasçılardan birine tebligat yapılması halinde yapılan tebligat, mirasçının hissesi oranında geçerli olmaktadır.

Mirasın reddedilebileceği üç aylık bekleme süresinde de mirasçılara tebliğ yapılabilecektir. Ancak mirasın reddedilmesi halinde yapılan tebligat hüküm ifade etmeyecektir. www.ozdogrular.com

b) Mirasçıların Uzlaşma Talep Hakkı

Muris sağlığında tarhiyat öncesi uzlaşma talep etmiş ve uzlaşma öncesinde ölmüşse uzlaşma hakkının mirasçılarca kullanılabilmesi gerekir. Ölümle cezalar düştüğünden, mirasçılar ölümden sonra vergi aslı bakımından uzlaşma yoluna gidebilirler. www.ozdogrular.com

c) Mirasçının İşe Devam Etmesi Halinde İşe Başlama Bildirim Süresi

VUK' un 168'inci maddesinde işe başlamanın vergi dairesine 10 gün içerisinde bildirilmesi hükmünü içermekte iken veraset yoluyla devralınan işletmenin devamı mahiyetindeki işe başlamanın hangi sürede bildirileceğine ilişkin düzenleme ise 2001/1 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu İç Genelgesinde yer almaktadır. Bu Genelgede "Murisin ölümünden itibaren mirasçıların aynı işe aralıksız devam etmeleri halinde, ölüm tarihinin muris için işi bırakma, mirasçıları için ise işe başlama olarak kabul edilmesi, işe devam edecek olan mirasçıların ölüm tarihini takip eden 1 ay içinde bildirimde bulunmaları durumunda bildirimin zamanında yapıldığının kabul edilmesi ve mirasçıların mükellefiyetlerinin murisin ölüm tarihinden itibaren tesis edilmesi gerekmektedir." denilmektedir.

Buna göre murisin ölümünden itibaren aynı işe aralıksız devam etmeleri halinde, ölüm tarihi muris için işi bırakma, mirasçılar için ise işe başlama olarak kabul edildiğinden işe başlama bildiriminin bir ay içerisinde yapılması gerekmektedir.www.ozdogrular.com

d) Mirasçının İşe Devam Etmesi Halinde Vergileme Hükümleri

Ölen mükellefin işletmesinin mirası reddetmemiş mirasçılar tarafından devam edilmesi halinde, işletmeye dâhil iktisadi kıymetleri kayıtlı değerleriyle aynen devir alınacaktır. Bu işlemlerden dolayı herhangi bir değer artış kazancı ve KDV hesaplanmayacaktır.www.ozdogrular.com

e) Mirasçının İşe Devam Etmesi Halinde Defter ve Belgelerin Durumu

2001/1 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu İç Genelgesinde"Öte yandan Vergi Usul Kanunu'nun Mükerrer 257'nci maddesinde yer alan yetkiye istinaden, murisin mevcut defter ve belgelerinin ölüm tarihini içeren hesap dönemi sonuna kadar işe devam eden mirasçılar tarafından kullanılması uygun görülmüştür.

Bu durumda, murisin faaliyetine yönelik hesaplarının ölüm tarihi itibariyle kapatılması ve işe devam eden mirasçıların hesaplarının ise yeniden açılması gerekmektedir.www.ozdogrular.com

Ayrıca, işe devam eden mirasçıların söz konusu hesap döneminin son ayı içinde yeni hesap dönemi için kendi adlarına defter tasdik ettirmeleri ve usulüne uygun olarak belgelerini anlaşmalı matbaalara bastırmak veya  notere  tasdik  ettirmek  suretiyle kullanmaları gerektiği ise tabiidir." denilmektedir.

Bu iç genelge ile; mirasçılar isterlerse ölen mükellefin defter ve belgelerini, o dönem için kullanabilirler. Bu durumda ölen mükellefin faaliyetine yönelik hesaplarının, ölüm tarihi itibariyle kapatılması ve işe devam eden mirasçıların hesaplarının ise yeniden açılması gerekiyor. Yeni hesap dönemi için kullanılacak defter ve belgeler ise mirasçılar adına tasdik ettirilmelidir.www.ozdogrular.com

Ayrıca, ölen mükellefin faaliyette bulunduğu dönemlere ilişkin yasal defter ve belgelerinin muhafaza ve ibraz yükümlülüğü, VUK 'un 253- 256'ıncı maddeleri arasında düzenlenen muhafaza ve ibraz ödevlerine ilişkin yükümlülükleri mirasçılara geçer.

f) Mirasçıların Murise Ait ÖKC' yi Kullanması

Mirasçıların ölen mükellef adına kayıtlı ödeme kaydedici cihazları ise; 96/1 sıra No'lu KDV mükelleflerinin ÖKC Kullanma Mecburiyetleri Hakkında İç Genelgesi uyarınca ferdi bir işletmenin sahibinin ölümü nedeni ile varlıklarının kanuni mirasçılara devrinde ödeme kaydedici cihazların mali hafızasının değiştirilmesi zorunlu değildir. Ancak ödeme kaydedici cihazın hafızasında kayıtlı bulunan mali bilgilerin yetkili servise başvurularak tespit edilmesi ve vergi dairesince cihaza ait levhanın iptal edilerek yeni levhanın düzenlenmesi gerekmektedir.www.ozdogrular.com

Herhangi bir işlem yapmadan ölen mükellef adına kayıtlı ÖKC' den fiş verilmesi halinde hiç fiş verilmemiş gibi ceza kesilir. . Rızkullah Çetin, Osman Doğan/Kaynak; Lebib Yalkın Yayımları

• Mükellefin ölümü halinde mirasçıların mükellefiyeti hk

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti /Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.