Ülkemizde lüks tüketim ürünlerinin özellikle perakende mağazalarda nihai tüketicilere satışı, zaman zaman bu satışların 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) Tebliğlerinde belirlenen kurallarla çelişmesine neden oluyor. Kasadan yapılan tahsilat ve ödemelerdeki 8.000 TL sınırına ilişkin düzenlemeleri bu yazımızda tekrar dikkatinize sunmak istedik.

4 Temmuz 2003 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren 320 Sıra No.lu VUK Tebliği, 1 Ağustos 2003 tarihinden itibaren birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenler, defter tutmak zorunda olan çiftçiler, serbest meslek erbabı ile vergiden muaf esnafın kendi aralarında yapacakları ticari işlemleri ile nihai tüketicilerden (Türkiye'de mukim olmayan yabancılar hariç) mal veya hizmet bedeli olarak yapacakları 5.000TL’yi aşan tahsilat ve ödemelerinin banka veya özel finans kurumları aracı kılınarak yapılmasını; bu ödemelerin bu kurumlarca düzenlenen dekont veya hesap bildirim cetvelleri ile tevsik edilmesini zorunlu kılmıştı. Tespit edilen tutarı aşan avansların da banka veya özel finans kurumları aracılığıyla sağlanacağı belirtilmiş, tespit edilen tutarın üzerinde kalan işlemlerin tevsik zorunluluğundan kaçınmak amacıyla parçalara ayrılmasının kabul edilmeyeceği, aynı günde aynı kişi veya kurumlarla yapılan işlemlerin tek bir ödeme ya da  tahsilat kabul edileceği söz konusu Tebliğ’de açıklanmıştı.
​

1 Ağustos 2003 tarihinde yayımlanan 323 Sıra No.lu VUK Tebliği’yle ise, belirlenen limit 5.000 TL’den 10.000 TL’ye çıkarılmıştı. 27 Nisan 2004 tarihinde yayımlanan 332 Sıra No.lu VUK Tebliği’nde ise 10.000 TL’lik sınır 8.000 TL’ye indirilmiş ve uygulama 1 Mayıs 2004 itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

Yukarıda bahsi geçen düzenleme ile ilgili  Maliye Bakanlığı’na yansıyan konular dikkate alınarak, 28 Ekim 2003 tarihinde yayımlanan 324 Sıra No.lu VUK Tebliği’nde limit uygulamasının vadeli satışlar, cari hesap kullanımı ve serbest meslek erbabı için ne şekilde olacağı aşağıdaki açıklamalarla mükelleflerin bilgisine sunulmuştu:

• Vadeli satışlarda, limiti aşan bedelin farklı tarihlerde ve taksitler halinde ödenmesi durumunda da her bir taksit, banka veya özel finans kurumları aracılığıyla yapılacak,
• Herhangi bir ticari içeriği olmayan nakit hareketlerinde de işlem tutarı, limiti aşması halinde, banka veya özel finans kurumları aracılığıyla yapılacak.
• Limit uygulaması serbest meslek erbabının hizmeti tamamlamasına müteakiben serbest meslek makbuzu karşılığı yaptığı tahsilatlarda da geçerli olacak. 

Bu açıklamalara ek olarak, Antalya Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından 20.10.2011 tarihinde verilen B.07.1.GİB.4.07.17.02-VUK-2010-334 Sayılı Özelge’de de, aynı tarihte aynı kişi ve kurumlara düzenlenen faturaların 8.000 TL’yi aşması halinde de bu ödemelerin aracı kurumlar vasıtasıyla yapılması gerektiği şeklinde görüş bildirilmiştir.

Bu uygulama günümüzde halen geçerliliğini korumaktadır. Görüldüğü üzere, satış veya alış tutarının limiti aştığı durumlarda tahsilat veya ödemenin parça parça yapılması, uygulama bakımından bir farklılık yaratmıyor. Vergi İdaresi tarafından yapılan denetimlerde kasa hesabı hareketleri incelenerek Tebliğ’e aykırı işlemler kolaylıkla tespit edilebiliyor. VUK’ un Mükerrer 257. Maddesi’nde zorunluluklara uymayanlardan;

• ​Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabına 1.200 TL ( 432 Sayılı VUK Genel Tebliği’ne göre 01.01.2014’ten itibaren),
• İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler 600 TL ( 432 Sayılı VUK Genel Tebliği’ne göre 01.01.2014’ten itibaren),
• Yukarıdaki bentlerde yazılı bulunanlar dışında kalanlara 300 TL ( 432 Sayılı VUK Genel Tebliği’ne göre 01.01.2014’ten itibaren)

VUK Mükerrer 355. Maddesi’ne göre özel usulsüzlük cezası kesiliyor. Aynı Madde’ de tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflerden her birine, her bir işlem için bu Madde’ ye göre uygulanan cezalardan az olmamak üzere işleme konu tutarın % 5'i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesileceği de hüküm altına alınıyor. Bir takvim yılı içerisinde kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamının 2014 yılı için 970.000 TL’yi geçemeyeceği 432 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği’nde belirtiliyor.

Tüm bu açıklamalara istinaden mükelleflerin cezai müeyyidelere maruz kalmamak adına belirlenen limit üstünde kalan tüm tahsilat ve ödemelerinin banka veya özel finans kurumları aracılığıyla yapmalarını tavsiye ederiz. Emre Ilga/http://www.kpmgvergi.com/Blog

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti./Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.