Henüz emekleme aşamasından geçip de belini doğrultamayan Türk dijital oyun sektörünün vergilemesindeki avantaj ve dezavantajları kısa kısa ele alalım.

Kurumlar vergisi istisnası

Teknokentlerde faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu bölgedeki yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 31/12/2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.

Teknoloji geliştirme bölgelerinde yazılım ve Ar-Ge faaliyetinde bulunan şirketlerin, bu faaliyetler sonucu buldukları ürünleri kendilerinin seri üretime tabi tutarak pazarlamaları halinde ise bu ürünlerin pazarlanmasından elde edilen kazançların sadece lisans, patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmı, transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırılmak suretiyle istisnadan yararlanabilmektedir.

Dolayısıyla, teknoloji geliştirme bölgesinde yazılım faaliyetinde bulunan şirketin, ürettiği yazılımların lisans satışından veya kiralanmasından elde edeceği kazançlar istisnadan yararlanacak, ancak söz konusu yazılımın disk, CD veya elektronik ortamda pazarlanmasından elde edilen kazançların (lisansa isabet eden kısmı hariç) istisnadan yararlanması mümkün değildir.

KDV istisnası yok

Teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri KDV’den müstesnadır.

Kurumlar vergisi istisnasından farklı olarak, üretilen yazılımın satışının CD veya elektronik ortamda yapılması istisna uygulanmasına engel değildir. Yazılımların fikri mülkiyet hakkının, bu bölgede faaliyette bulunan mükellefte kalmak suretiyle belirli zaman aralıklarıyla farklı kişilere satılması veya söz konusu yazılımların sanal ortamda paylaşımının sağlanması halinde de KDV istisnası uygulanır.

Ayrıca, yazılımların pazarlanması işinin bayi kanalıyla yapılması halinde, Teknokent bünyesinde geliştirilen sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulamalarına yönelik genel anlamda yazılım programlarının bayiye tesliminde KDV istisnası uygulanır.

KDV istisnasının kapsamı kurumlar vergisi istisnasına oranla çok daha işlevseldir. Ne var ki; teknoloji geliştirme bölgesinde üretilse dahi, oyun programları istisna kapsamında değildir.

Dijital oyunların kapsam dışında tutulmasının amacı ve nedenini, oyun üretimini ve tüketimini “oyun oynamak” çerçevesinde ele alan algıda aramak gerekir. Muhtemelen ülkenin ar-ge gelişimine katkı sağlamayacağı düşünülmüştür.

İndirimli kurumlar vergisi

Yurt dışına yapılan ve münhasıran yurt dışında yararlanılan yazılım teslimlerinden elde edilen kazancın %50’si beyan edilen kurum kazancından indirilebilmektedir. Bu durumda ilgili kazancın yarısı vergi dışı bırakılmakta ve kurumlar vergisi yükü %10’a düşmektedir.

İşletmelerin Türkiye'de yerleşmiş olan kişilere de hizmet vermesi indirimden faydalanmaya engel teşkil etmeyecek, ancak sadece Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, iş yeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara verilen hizmetlerden elde edilen kazancın %50'sine indirim uygulanacaktır.

Oyun kodları

Dijital oyunların download edilebilmeleri için oyun kodlarının satın alınması gerekmektedir. Yurt dışında mukim şirket tarafından sahibi olunan oyun kodlarının yurt içinde bulunan bir şirket tarafından satın alınması karşılığında ödenen tutarlar, yurt dışındaki şirketin ticari kazancını oluşturacağından, bu nitelikteki ödemeler üzerinden vergi kesintisi yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

Türkiye’de satışa sunmak amacıyla, dijital oyun kodlarının yurt dışından ithal edilmesinde, faydalanma Türkiye’de gerçekleşeceğinden, sorumlu sıfatıyla KDV ödenmesi gerekmektedir. Oyun kodlarının Türkiye'de satışında ayrıca KDV hesaplanmalıdır.

Ücretsiz oyunlar

Oyun kodlarının satın alınması ile download edilen oyunların yanı sıra çevrimiçi oyunların birçoğunda tüketiciye ulaşılırken ücret talep edilmemektedir. Ancak, oyunun oynanması sırasında bazı özelliklerin açılabilmesi, geliştirilmiş (upgrade) versiyonlarının yüklenmesi veya ilave/ekstra özelliklerinden de yararlanılmak istenmesi halinde ayrıca ücret ödenmesi gerekir.

Oyun paraları

Başlangıçta ücretsiz indirilen bir oyun için, daha sonra oyunda kullanılacak kimi özelliklerin ücreti mukabili satın alınması, her durumda ayrı bir satın alma yapmak yerine önceden topluca satışı yapılan oyun paralarının çevrimiçi kullanılması vasıtasıyla gerçekleştirilmektedir.

Belli bir oyunu oynarken kullanılabilecek oyun paralarının kullanımında KDV açısından vergiyi doğuran olayın oyun paralarının çevrimiçi harcandığında değil topluca tesliminin yapıldığı anda gerçekleştiğini kabul etmek gerekir.

Diğer taraftan, sadece belli bir oyunda veya belli bir şirketin oyunlarıyla sınırlı olmaksızın farklı kişilerden farklı mal ve hizmetlerin satın alınmasında da kullanılabilen oyun paraları elektronik para niteliğinde olduğundan, KDV açısından vergiyi doğuran olay, oyun paraları harcandığında gerçekleşecektir. Zira bu nitelikteki oyun paralarının ilk tesliminde sadece daha sonraki teslim ve hizmetlerin bedelini ödemek amacıyla kullanılacak satın alma gücü el değiştirmektedir.

Yerelleştirmeler

Yurt dışında üretilen orijinal oyunların, lisans anlaşmaları çerçevesinde, yerelleştirildikten (Türkçe arayüzler/menüler eklenmesi vb.) sonra, Türkiye piyasasında satışa sunmak üzere, yeniden yurt dışına satılması halinde, yurt içinde verilen yerelleştirme hizmetine ilişkin olarak, hizmetten faydalanmanın Türkiye’de olduğunun kabul edilmesi, işlemin hizmet ihracatı kapsamında değerlendirilmemesi gerekir.

Rekabet sorunu

Dijital ürünler diğer mal teslimi ve hizmet ifalarıyla karşılaştırıldığında tam rekabete en yakın piyasa olarak değerlendirilebilir. Oyunlar dünyanın farklı yerlerindeki dijital platformlarda oyun kodu ile satılmaktadır. Bilgisayar ekranınızda açtığınız iki internet sayfasından hangisinde download tuşuna basarsanız oyunu oradan indirirsiniz. Ürünler birebir aynıdır, farklılaştırmak mümkün değildir. Oyun aynı oyundur, tek fark fiyatı ise sizi daha pahalı olanı seçmeye yönelten belki seçtiğiniz platformun güvenilirliği olabilir. %5 fiyat farkı ihmal edilebilir ancak %10’ları aşan farklar ne platformun güvenilirliği ile ne de ödeme araçlarının çeşitliliği ile kapatılamaz; ucuz olan tercih edilecektir.

Yurt dışından yapılan satışlarda KDV bulunmadığı için Türkiye’deki şirketler fiyat konusunda rekabet edememektedir. Yurt dışındaki sitenin 100 TL fiyatla satışa sunduğu oyunu toptan 90 TL maliyetle satın alan Türkiye’deki distribütör firmanın KDV maliyeti dolayısıyla kendi sitesinde bu oyunu rekabetçi bir fiyatla satışa sunma ihtimali yoktur. Türkiye merkezli oyun satışı yapılamamasının sebebini biraz da bu gerçekte aramak gerekir.

Gel gelelim

Age of Empires’ın en popüler oyun olduğu, Call of Duty’nin henüz kodlandığı günlerde biz de az sabahlamadık! Bilgisayara karşı oynarken düşman ordu sayısını beşe çıkarıp hardest moda geçince ilkel bilgisayarlarda kaleyi zapt etmek ekran işkencesine dönüşürdü. Şükür sekiz çekirdek turbo işlemcili yeni kuşaklar bu eziyeti yaşamıyor.

Bilgisayarlarınızın ekran kartları sürekli gelişiyorsa, çekirdek sayısı artıyorsa, siz excel’de daha hızlı toplama çıkartma yapın diye değil, biz keyfimiz bölünmeden düşman ordusunu alt edelim diye gelişiyor. Yoksa niye üç yılda bir yeni bilgisayara 1000 dolar verelim?

Ülkemizde teknoloji hep ite kaka ilerliyorsa, bu durum biraz da oyun sektörü gelişmediğinden, teşvik edilmediğinden kaynaklanıyor.

Biz çocuk oyun delisi oldu üniversiteyi kazanamayacak diye üzülüyoruz; ama ODTÜ’de Dijital Oyun Mühendisliği Bölümü olsaydı, bu hırsla kesin kazanır, iki seneye de kalmaz kendi oyun şirketini kurup bizi de kurtarır diye umutlanırdık. Onur Elele

http://www.vergidegundem.com/tr_TR/blog?blogid=2407255

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti./Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.