Genç Girişimci Kazanç İstisnası Uygulamasında “Kendi İşinde Bilfiil Çalışılması” Koşulu
10 Aralık 2019

Hazine ve Maliye Bakanlığı Özelgesi

Tarih: 10.12.2019

Sayı : 49327596-120.01[GVK.ÖZ.2019.22]-E.267833

GVK Md. Mük. 20

GENÇ GİRİŞİMCİ KAZANÇ İSTİSNASI UYGULAMASINDA “KENDİ İŞİNDE BİLFİİL ÇALIŞILMASI” KOŞULU

Mükellefiyet konusu faaliyetin mahiyeti itibarıyla sevk ve idaresinin bir başka işverene bağlı olarak çalışmaya rağmen mükellef tarafından sağlanmasına uygun olması ve bu durumun gerekmesi halinde ispat edilebilir olması koşuluna bağlı olarak ücretli olarak başka bir işverene bağlı şekilde çalışıyor olmanın, genç girişimcilerde kazanç istisnası uygulamasında “Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi” şartının ihlal edilmesi anlamına gelmeyeceği ve diğer koşulların da birlikte sağlanması durumunda, söz konusu istisnadan yararlanmanın mümkün olduğu hk.

Özelge talep formunuzda, … Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi olduğunuz, 06.04.2017 tarihinden itibaren adınıza ilk defa ticari kazanç yönünden vergi mükellefiyeti tesis edildiği, doğum tarihinizin 01.04.1991 olması nedeniyle genç girişimciler için kazanç istisnasından yararlanmak istediğiniz ancak başka bir iş yerinde ücretli olarak çalışmaya başladığınız, ücretli çalıştığınız yerde mükellefiyet konusu işin sevk ve idaresinin tarafınızca rahatlıkla yapıldığı belirtilerek, genç girişimciler için kazanç istisnası hakkında yayımlanan 292 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nin 2. maddesinde, “Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi” şartının bulunmasından dolayı, söz konusu istisnadan yararlanıp yararlanamayacağınız ve 2017 yılında ödediğiniz gelir vergisini iade alma veya tahakkuk edecek yeni vergilerden mahsup etme imkanınızın olup olmadığı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20. maddesinde;

“Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk Lirasına kadar olan kısmı, aşağıdaki şartlarla gelir vergisinden müstesnadır.

1. İşe başlamanın kanuni süresi içinde bildirilmiş olması,

2. Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi (Çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırmak ya da seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil çalışmamak bu şartı bozmaz.),

İstisna kapsamındaki faaliyetlerden kazanç elde edilmemesi veya istisna haddinin altında kazanç elde edilmesi hallerinde dahi yıllık beyanname verilir.

Bu istisnanın, bu Kanun’un 94. maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”

hükümleri yer almaktadır.

Konuya ilişkin olarak yayımlanan 292 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nin “İstisnadan Faydalanacaklar ve Faydalanma Şartları” başlıklı 3. maddesinde ise;

“b) Mükellefin kendi işinde bilfiil çalışması ya da işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi.

1) İstisnadan yararlanılabilmesi için mükellefin kendi işinde bilfiil çalışması veya kendi işinde bilfiil çalışmadığı durumlarda ise işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi gerekmektedir.

2) Bir şahsın kendi işinde bilfiil çalışması, işinde ve bu işin gerektirdiği konularda fikri ve bedeni bir mesai sarf etmesidir.

3) İşte bilfiil çalışılmasa dahi iş sahibi tarafından işin sevk ve idaresinin kendi elinde tutulması, işin yürütülmesiyle ilgili kararların alınması, planlanması veya denetiminin yapılması gibi durumlarda da istisna şartı ihlal edilmiş olmaz.

4) Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi şartını sağlayan mükelleflerin, faaliyetin yürütülebilmesi için çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırması istisna şartını bozmaz.

5) Seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici sürelerde fiilen işin başında bulunulmaması halinde de söz konusu şart ihlal edilmiş olmaz.”

açıklamalarına yer verilmiştir.

Mükellefiyet bilgilerinizin kontrolü neticesinde, … Vergi Dairesi Müdürlüğüne bağlı olarak 06.04.2017 tarihinden itibaren “Kaldırma ve Taşıma Ekipmanlarının Toptan Ticareti (Forkliftler, Araç Liftleri, Asansörler, Yürüyen Merdivenler, Konveyörler, Vinçler, vb.)” faaliyet koduyla mükellefiyetinizin bulunduğu ve muhtasar beyannameler ile herhangi bir çalışan bildiriminizin bulunmadığı anlaşılmıştır.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, mükellefiyet konusu faaliyetinizin mahiyeti itibarıyla sevk ve idaresinin bir başka işverene bağlı olarak çalışmanıza rağmen sizin tarafınızdan sağlanmasına uygun olması ve bu durumun gerekmesi halinde ispat edilebilir olması koşuluna bağlı olarak ücretli olarak başka bir işverene bağlı şekilde çalışmanız genç girişimcilerde kazanç istisnası uygulamasında “Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi” şartının ihlal edilmesi anlamına gelmeyeceğinden, diğer koşulların da birlikte sağlanması durumunda, söz konusu istisnadan yararlanmanız mümkün bulunmaktadır.

Diğer taraftan; koşulların sağlanması durumunda, bu teşvikten işe başlanılan takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi yararlanılması mümkün bulunduğundan, 2017 takvim yılı yıllık gelir vergisi beyannamesinin düzeltilmesi suretiyle mükellefiyetin başladığı takvim yılından itibaren söz konusu istisnadan yararlanılabileceği tabiidir.