KIYASLAMA TABLOSU

İHBAR TAZMİNATI

KIDEM TAZMİNATI

Tanım

İşverenin veya işçinin, iş sözleşmesini feshederken kanunda öngörülen bildirim

sürelerine uymaması durumunda karşı tarafa ödenen tazminattır.

İşçinin işyerinde çalıştığı süre boyunca kazandığı hakların karşılığı olarak işten ayrılma durumunda işveren tarafından ödenen tazminattır.

Dayanak Mevzuat

4857 sayılı İş Kanunu madde 17

1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükte kalan 14. maddesi

Hak Kazanma Şartı

- İş sözleşmesinin belirsiz süreli olması.

- Taraflardan birinin kanunda belirlenen bildirim sürelerine uymaması.

- Sözleşmenin haksız feshi.

-  İşçinin aynı işyerinde en az 1 yıl çalışmış olması.

-   İş sözleşmesinin haklı bir nedenle feshedilmesi veya kıdem tazminatına

hak kazandıran bir nedenle sona ermesi.

Ödenme Sebebi

Fesih bildirim sürelerine

uyulmaması nedeniyle doğan mağduriyetin giderilmesi.

İşçinin, işyerindeki hizmet süresi boyunca birikmiş haklarının işten ayrılırken ödenmesi.

Hesaplama Yöntemi

İşçinin kıdemine göre kanunda belirtilen ihbar sürelerine karşılık gelen giydirilmiş son brüt ücreti

esas alınarak hesaplanır.

İşçinin her tam yıl çalışması için 30 günlük giydirilmiş brüt ücreti esas alınır. (Brüt ücret; yemek, yol, prim gibi düzenli ödemeleri kapsar.)

Hesaplama Süresi

- 0-6 ay çalışma: 2 hafta

-  6 ay-1.5 yıl çalışma: 4 hafta

-  1.5 yıl-3 yıl çalışma: 6 hafta

-  3 yıl ve üzeri çalışma: 8 hafta

Her tam yıl için 30 günlük brüt ücret. Bir yıldan artan süre için orantılı olarak hesaplama yapılır.

Kimden Talep Edilir

İhbar sürelerine uymayan taraf (işveren veya işçi).

İşveren tarafından ödenir.

Vergi ve Kesintiler

- Gelir vergisine tabidir.

- Damga vergisine tabidir.

- SGK primine tabi değildir.

- Sadece damga vergisine tabidir.

- Gelir vergisi ve SGK primine tabi değildir.

Zamanında Ödenmezse

İşçi veya işveren tarafından arabulucu/dava yoluyla tahsil edilir ve yasal faiz uygulanır. (faiz başlangıcı ihtarname ile temerrüde düşürüldüğü tarihtir).

Yasal sürede ödenmediği takdirde işçi dava açabilir ve en yüksek mevzuat faizi uygulanır (faiz başlangıcı fesih tarihidir)

Haklı Fesih Durumu

- İşçi haklı nedenle işten

ayrıldığında ihbar tazminatı talep edemez.

- İşveren haklı nedenle işçi çıkarırsa ihbar tazminatı ödemez.

- İşçi haklı nedenle işten ayrılırsa kıdem tazminatı alır.

- İşveren haklı nedenle işçi çıkarırsa kıdem tazminatı ödemez.

Dava Zaman Aşımı Süresi

5 yıl

5 yıl

İspat Yükümlülüğü

İhbar sürelerine uyulmadığını iddia eden taraf bu durumu ispat etmekle yükümlüdür.

İşçinin kıdem tazminatına hak

kazandığını iddia ettiği durumlarda, bu iddiayı ispat yükümlülüğü işçidedir.

Ödenme Süresi

Fesih bildiriminin yapıldığı tarihte ödenmesi gerekir.

İş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren makul sürede ödenmelidir.

Yargı Yoluyla Tahsil

İş Mahkemelerinde dava açılabilir.

İş Mahkemelerinde dava açılabilir.

Tavan

Uygulaması

Tavan sınırı bulunmaz; ihbar tazminatı işçinin maaşına göre

hesaplanır.

Her yıl için belirlenen kıdem tazminatı tavanı (2025 itibarıyla brüt 46.655,43 TL) aşılmamak kaydıyla hesaplama

yapılır.

Bildirim Sürelerinin İşveren ve İşçi

Açısından Farkı

- İşverenin bildirim sürelerine uymaması halinde işçiye ihbar tazminatı ödemesi gerekir.-

İşçinin bildirim süresine

uymaması halinde işveren, ihbar tazminatını işçiden talep edebilir.

- Kıdem tazminatı yalnızca işveren tarafından ödenir, işçi tarafından işverene herhangi bir ödeme yapılmaz.

Haklı veya Geçerli Sebeplerle Fesih Hali Arasındaki Fark

İşveren tarafından belirsiz süreli iş akdinin geçerli sebeple feshedilmesi halinde ihbar süresi kullandırılır ya da ihbar tazminatı ödenir.

- Haklı fesihte ihbar tazminatı söz konusu olmaz.

- Haklı fesihlerde kıdem tazminatı alınabilir.- Geçerli fesihlerde kıdem

tazminatına hak kazanma şartları aranır.

İşe İade Davası ile İlişkisi

- İşe iade davası sonucunda işçinin işe başlatılmaması halinde ihbar tazminatı işveren tarafından ödenir. İhbar tazminatı işe

başlatılmama tarihindeki ücrete göre hesaplanacaktır.

-İşçinin boşta geçirdiği süreler de ihbar öneline esas süreye

eklenerek tekrar hesap yapılır.

- İşe iade davası kıdem tazminatına doğrudan etki etmez; ancak fesih geçersiz sayılırsa kıdem süresi

uzayabilir.

-Kıdem tazminatı işe başlatılmama tarihindeki ücrete göre hesaplanacaktır.

-Kıdem tazminatına esas çalışma

süresine işinin boşta geçirdiği süreler de eklenir.

Fesih Bildirimi

Yapılmayan Durumlar

- Belirli süreli iş sözleşmelerinde ihbar tazminatı uygulanmaz.

- Deneme süresi içinde yapılan

fesihlerde de ihbar tazminatı talep edilemez.

-Belirli süreli iş sözleşmesinin esaslı bir neden olmaksızın zincirleme şekilde yapılması

halinde iş sözleşmesi en başından itibaren belirsiz süreli iş

sözleşmesi sayılarak ihbar

tazminatına hak kazanılabilir.

- Belirli süreli iş sözleşmelerinin süresi dolduğunda kıdem tazminatı doğmaz, ancak süresinden önce feshedilirse hak kazanılabilir.

-Belirli süreli iş sözleşmesinin esaslı bir neden olmaksızın zincirleme şekilde yapılması halinde iş sözleşmesi en

başından itibaren belirsiz süreli iş

sözleşmesi sayılarak kıdem tazminatına hak kazanılabilir.

Kısmi Süreli (Part-Time) Çalışma Durumu

- Kısmi süreli çalışan işçiler de İhbar tazminatına hak kazanabilir.

Sözleşmede geçen haftalık çalışma süresi dikkate alınarak

hesaplama yapılır.

- Kısmi süreli çalışan işçiler kıdem tazminatına hak kazanır; tazminat,

haftalık çalışma süresine oranlanarak hesaplanır.

Askerlik ve Evlilik

- Bu durumlar ihbar tazminatı hakkı doğurmaz.

- Erkek işçiler askerlik nedeniyle, kadın işçiler evlilik tarihinden itibaren bir yıl

Durumu

içinde işten ayrılırsa kıdem tazminatına hak kazanır.

Yaşlılık ve Malullük Durumu

- Yaşlılık veya malullük

nedeniyle iş sözleşmesi sona erdirildiğinde ihbar tazminatı ödenmez.

- Yaşlılık veya malullük aylığı

bağlanması nedeniyle işten ayrılan işçi kıdem tazminatına hak kazanır.

Sendikal Nedenlerle Fesih

- İşçinin sendikal faaliyeti nedeniyle iş sözleşmesinin feshedildiği anlaşılırsa ve

sendikal tazminat ödenmesine hükmedilse bile ihbar tazminatına hak kazanılır.

- Sendikal nedenle yapılan fesih durumunda işçi sendikal tazminatla

birlikte kıdem tazminatına hak kazanır.

Özel Durumlar

- İşçinin ölümü halinde ihbar tazminatı ödenmez.

- İşçinin ölümü halinde kıdem tazminatı, yasal mirasçılarına ödenir.

Geçici İş İlişkisinde

-İşçinin geçici olarak çalıştığı iş yerinden ihbar tazminatı hakkı olmayacaktır.

-İşçinin geçici olarak çalıştığı iş yerinden kıdem tazminatı hakkı olmayacaktır.

Fesih Bildiriminde İhtilaf

- Taraflar arasında fesih

bildiriminin yapıldığına dair uyuşmazlık varsa, ispat

yükümlülüğü bildirimi yapan tarafa aittir.

- Kıdem tazminatı talebinde hizmet

süresinin ispatı işçiye, ödeme açısından da işverene aittir.

İşe Ara Verme Durumu

- İhbar tazminatında aralıksız çalışma şartı aranmaz.

- Kıdem tazminatı için hizmet süresinin aynı işyerinde kesintisiz olması gerekir (bazı durumlarda ara verme süreleri

birleştirilebilir).

Ücretli İzin

-İhbar süresi içinde yıllık ücretli izin kullandırılmaması esastır.

-