Torba Yasada Kısmi Bölünme İşlemleriyle İlgili Önemli Bir Ayrıntı Var! |
17 Ekim 2022 | |
TBMM'ye sunulan 48 maddelik torba yasa teklifinde belkide en dikkat çekici düzenleme sermaye azaltımında vergilendirmeyi içeren 22’nci madde. Vergi idaresinin muhtelif özelgelerle uygulamasına yön verdiği sermaye azaltımı işlemleri, bu madde ile vergi kanunları yönünden yasal dayanağa sahip olacaktır. Tasarıdaki madde hükmü incelendiğinde, sermayeye eklenen özsermaye kalemlerinin sermayeye eklendiği tarihten itibaren beş tam yıl geçtikten sonra sermaye azaltımına konu edilmesi durumunda, toplam sermayeye oranında vergilendirme işlemlerine tabi tutulacağına yönelik düzenleme dışında esasen yeni bir düzenleme içermemekte. Vergi idaresinin sermaye azaltımı ile ilgili bu zamana kadar vermiş olduğu özelgelerin madde metnine taşınması söz konusu. Sermaye azaltımının orantılanma yoluyla vergilendirme işlemlerine konu edilmesi ise yıllardır mükellefler ve temsilcileri tarafından dile getirilmekte. Haklı olan bu talebin madde metninde yer alması müspet bir durum olmakla birlikte vergi idaresinin peçeleme işlemlerini engellemek için getirdiği 5 yıllık süre şartının uzunluğu düzenlemenin müspet tarafını zedelemekte. Şirketler açısından çok önemli bir düzenleme olan söz konusu 22 nci maddeye ilişkin esasen çok konuşulması gereken husus var. Ancak ben burada düzenlemede çok önemli olarak değerlendirdiğim ve bana göre düzeltilmesi gereken bir eksiklikten bahsedeceğim. Bilindiği üzere şirket yeniden yapılandırmalarında sıkça başvurulan kısmi bölünme işlemlerinde devralan şirket hisselerinin bölünen şirket ortaklarına verildiği durumda sermaye azaltımına gidilmekte.. Böyle bir durumda daha önce özelgelerde yer alan, torba yasanın bu şekilde mecliste kabul edilmesi ile yasalaşacak vergi idaresi görüşü çerçevesinde sermaye azaltımı işleminin vergilendirilmesi gerekmekte. Kısmi bölünme işleminin bu şekilde vergilendirilmesi, mükelleflerin bölünme işlemlerine yönelik mesafeli durmasına neden olmuştur. Bunun üzerine vergi idaresi bir ara formül bularak sermaye azaltımına konu olan vergilendirilecek öz sermaye kalemlerini, devralan şirkette yapılacak sermaye artışında sermayenin bir unsuru olarak yer alması ve ayrı şekilde görülmesi şartıyla işletmeden çekilmiş saymamakta ve vergiye tabi tutmamaktaydı. İçeriği ayrıca tartışmaya konu bu özelge ile kısmi bölünme işlemlerindeki vergilendirme sorunu çözülmüştü. Taki torba yasadaki 22’nci maddeye kadar… Çünkü sermaye azaltımının vergi kanunları açısından yasal bir alt yapıya kavuşması, bizi bu işlemlerde artık anılan yasa hükmünün dikkate alınacağı sonucuna götürmektedir. Böyle bir düzenleme yürürlüğe girdikten sonra, kısmi bölünme işlemlerinde söz konusu vergi idaresi görüşünün uygulanması mümkün değildir. Kanunda vergilendirileceği hüküm altına alınan sermaye azaltımı işlemini özelgedeki görüş doğrultusunda vergilendirmemeyi seçenlerin ileride cezalı tarhiyatlarla karşı karşıya kalması muhtemeldir. SERMAYE AZALTIMINDA BİR BAŞKA RİSK Necmettin GÜNDÜZ
Vergi Başmüfettişi |