VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO:487)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ(SIRA NO: …….)

MADDE 1- 17/12/2017tarihli ve 30273 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi UsulKanunu Genel Tebliği (Sıra No: 487)’nin “Yetki” başlıklı 1 inci maddesinin (4) numaralı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(4) Yukarıda yer verilen hükümlerle Hazine ve Maliye Bakanlığına verilen yetkilere istinaden, yaygın olarak kullanılan belgeler arasında yer alan “sevk irsaliyesi”, “müstahsil makbuzu”, “serbest meslek makbuzu” ve bu Tebliğin 6’ıncı maddesinde belirtilen diğer belgelerin elektronik ortamda elektronik belge olarak düzenlenebilmesi, alıcısına elektronik veya kağıt ortamında iletilmesi ile muhafaza ve ibraz edilebilmesine ilişkin usul ve esaslar bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.

MADDE 2- Tebliğin “Tanımlar ve Kısaltmalar” başlıklı 2 nci maddesine (1) numaralıfıkrasına aşağıdaki tanımlar eklenmiştir.

“Elektronik Banka Dekontu (e-Dekont): Bu Tebliğde yer alan şartlara uygun olarak elektronik belge biçiminde oluşturulmuş banka dekontunu,

e-Dekont Uygulaması: Başkanlık tarafından belirlenen standartlara uygun olarakbankadekontunun elektronik ortamda oluşturulması, muhafazası, ibrazı ve raporlamasını kapsayan uygulamayı,”

MADDE 3- Tebliğin “Elektronik İrsaliye (e-İrsaliye)” başlıklı 3 üncü maddesinin (6)numaralı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“ (6) Uygulamaya Dahil Olma: e-İrsaliye Uygulaması bu maddenin (9) numaralı fıkrasında belirtilen mükellefler dışındaki mükellefler için zorunlu bir uygulama olmayıp, uygulamaya dahil olmak isteyen mükelleflerin;

a)        397 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında getirilen e-Fatura Uygulamasına dahil olması,

b)        Bu Tebliğde açıklanan usul ve esaslara uygun olarak, e-İrsaliye düzenleyebilme ve iletebilme konusunda gerekli hazırlıklarını tamamlamış olması ve

c)         Bu maddenin (2) numaralı fıkrasında belirtilen uygulamadan yararlanma yöntemleri ve başvuru esaslarına uygun şekilde e-İrsaliye Uygulamasına dahil olmak için gerekli başvuruyu yapması gerekmektedir.”

MADDE 4-Tebliğin 3 üncü maddesinin(5) numaralı fıkrası aşağıdaki şekildedeğiştirilmiştir.

“(5) Elektronik İrsaliyenin Düzenlenmesi ve İletilmesi: e-İrsaliyenin www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan e-İrsaliye Uygulamasına ilişkin teknik kılavuzlarda yer alan format ve standartlara göre elektronik ortamda, elektronik sertifika ile imzalanarak düzenlenmesi, alıcısına iletilmesi (alıcının e-İrsaliye Uygulamasına kayıtlı olmadığı durumda alıcının talebine göre elektronik ortamda iletim veya kağıt çıktısının teslimi suretiyle iletilmesi), muhafaza ve ibraz edilmesi esastır.

e-İrsaliyenin, bu Tebliğde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenmesi, gönderme veya alma işlemlerinin de Başkanlık tarafından oluşturulan e-İrsaliye Uygulaması aracılığı ile (e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı olmayan alıcılara düzenlenen e-İrsaliyenin elektronik halinin iletiminde e-İrsaliye Uygulaması dışında kalan harici elektronik yollarla) gerçekleştirilmesi zorunludur.

e-İrsaliyenin malın fiili sevkinden önce düzenlenmesi (alıcısının henüz belli olmadığı ve malın fiili sevki sırasında “muhtelif müşteriler” adına kağıt ortamda matbaa baskılı sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve malın asıl muhatabına teslimi sırasında e-İrsaliyenin düzenlenmesi hali hariç olmak üzere) ve Başkanlık sistemlerine başarılı olarak iletilmesi malın fiili sevki için yeterli olup, bununla birlikte düzenlenen e-İrsaliyenin Başkanlık sistemleri üzerinden (e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı olmayan alıcılara düzenlenen e-İrsaliyenin elektronik halinin e-İrsaliye Uygulaması dışında kalan harici elektronik yollarla iletilmesi suretiyle) alıcısına başarılı bir şekilde iletilmesi (alıcının e-İrsaliye Uygulamasına kayıtlı olmadığı durumda alıcının talebine göre elektronik ortamda iletim veya kağıt çıktısının teslimi suretiyle de iletilmesi mümkündür) gerekmektedir.

Malın fiili sevki sırasında araç içinde ya e-İrsaliyenin bir örnek kağıt çıktısının bulundurulması ya da elektronik olarak görüntülenmesinin sağlanması zorunlu olup, söz konusu kağıt çıktı üzerinde ıslak imza ya da kaşe bulunması, e-İrsaliye uygulamasına kayıtlı olmayan alıcının e-İrsaliyenin kağıt çıktısını talep etmesi hali haricinde, zorunlu değildir. Alıcının e-İrsaliye Uygulamasına kayıtlı olmadığı ve bu alıcıların da e-İrsaliyenin kağıt çıktısını talep ettiği durumlar dışında, araçta bulundurulan söz konusu kağıt çıktının, alıcıya verilmesi de zorunlu değildir. E-İrsaliye uygulamasına kayıtlı olmayan alıcıların e-İrsaliyenin kağıt çıktısını talep etmeleri halinde bu kağıt çıktıların alıcısı tarafından genel hükümler çerçevesinde kağıt ortamda muhafaza ve ibraz edilme zorunluluğu bulunmaktadır.

Sevki yapılacak mala ilişkin olarak e-İrsaliyenin düzenlenmesinden önce faturanın düzenlenmiş olması halinde, e-İrsaliye üzerinde düzenlenmiş faturanın tarih ve belge numarasına da yer verilmesi zorunludur.

Düzenlenecek e-İrsaliyelerde, Başkanlık sistemlerinden elektronik ortamda sorgulanması, doğrulanması ve görüntülenmesine imkan vermek üzere; karekoda veya barkoda belge üzerinde yer verilmesi zorunludur.

Mükellefler e-İrsaliye düzenlerken, bu Tebliğde belirtilmeyen hususlarda süreler başta olmak üzere Vergi Usul Kanunu ve ilgili diğer kanun ve düzenlemelerde yer alan usul ve esaslara uymak zorundadır.

e-İrsaliye Uygulamasından yararlanan mükellefler, e-İrsaliye Uygulamasına kayıtlı olmayanlara da sevk irsaliyesini, kağıt ortamda matbu sevk irsaliyesi olarak

düzenleyebilecekleri gibi elektronik ortamda e-İrsaliye belgesi olarak ta düzenleyebilecek olup söz konusu e-İrsaliyeyi alıcılarının talebine göre elektronik veya kağıt ortamda teslim edebileceklerdir.”

MADDE 5-Tebliğin 3 üncü maddesine aşağıdaki (9) numaralı fıkra eklenmiştir.

“(9) e-İrsaliye Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu: 1/1/2019 tarihinden itibaren aşağıda belirtilen mükellef gruplarının belirtilen mal sevkiyatı işlemlerine ait sevk irsaliyesi belgelerinin e-İrsaliye Uygulaması kapsamında “e-İrsaliye” olarak düzenlenmesi zorunludur.

a)   6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)'ndan lisans (bayilik lisansı dahil) alan mükelleflerin lisans konusunu oluşturan mal sevkiyatı işlemleri,

b)   6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithalini gerçekleştirenler ile nihai tüketici dışında kalan mükelleflere satışını gerçekleştiren mükelleflerin (III) sayılı listeye konu malların sevkiyatı işlemleri,

c)   3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında düzenlenen işletme ruhsatı / sertifikası sahipleri ve işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ile yaptıkları sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişi mükelleflerin ruhsat veya sertifikalarına konu malların sevkiyatı işlemleri,

d)     4/4/2001 tarihli 4634 sayılı Şeker Kanununun 2 nci maddesinin (e) bendinde tanımına yer verilen şekerin (Beyaz şeker (standart, rafine küp ve kristal şeker), yarı beyaz şeker, rafine şeker, ham şeker ve kahverengi şeker olarak sınıflandırılan, pancar veya kamıştan üretilen kristallendirilmiş sakaroz ile nişasta kökenli izoglukoz, likid ya da kurutulmuş halde glukoz şurubu, sakaroz veya invert şeker veya her ikisinin karışımının suda çözünmesinden meydana gelen şeker çözeltisi ve invert şeker şurubu ile inülin şurubu) imalini gerçekleştiren mükelleflerin şeker sevkiyatı işlemleri,

e)      e-Fatura uygulamasına kayıtlı bulunan mükelleflerden demir ve çelik (GTİP:72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP:73) imali, ithal ve ihracı faaliyetinde bulunan mükelleflerin söz konusu mallara ilişkin sevkiyat işlemleri,

f)      Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca gübre üretim ve tüketiminin kayıt altına alınmasına yönelik oluşturulan Gübre Takip Sistemi’ne kayıtlı kullanıcıların gübre sevkiyatı işlemleri,

g)        e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2017 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 25 Milyon TL ve üzeri olan mükelleflerin (İlgili hesap dönemine ilişkin gelir/kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği hesap dönemini takip eden hesap dönemi başından itibaren) nihai tüketici dışında kalan vergi mükelleflerine yönelik olarak gerçekleştirdiği tüm mal sevkiyatı işlemleri.

Belirtilen mükellef grupları, e-İrsaliye Uygulamasına (e-İrsaliye uygulamasına dahil olma koşulları arasında e-Fatura uygulamasına da dahil olunma zorunluluğu bulunduğu için aynı zamanda e-Fatura uygulamasına ) ilişkin başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını yukarıda belirtilen tarihlere kadar tamamlayarak e-İrsaliye uygulamasına geçmek ve bu tarihlerden itibaren belirtilen kapsamda düzenleyecekleri sevk irsaliyelerini e-İrsaliye olarak düzenlemeleri zorunludur. Zorunluluk getirildiği halde e-İrsaliye uygulamasına süresi içinde geçmeyen veya sevk irsaliyelerini 25/5/2018 tarih ve 30431 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan

494 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlen zorunlu haller dışında e-İrsaliye olarak düzenlemeyen mükellefler hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanununda öngörülen hükümler uygulanır.”

MADDE 6-Tebliğin “Elektronik serbest meslek makbuzu (e-serbest meslek makbuzu)başlıklı 5 inci maddesinin “Uygulamaya dahil olma” başlıklı (6) numaralı fıkrasında yer alan açıklama aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“e-Serbest Meslek Makbuzu uygulaması bu Tebliğin 5 inci maddesinin “Serbest meslek makbuzu uygulamasına geçiş zorunluluğu” başlıklı (9) numaralı fıkrasında belirtilen serbest meslek erbapları dışında kalan serbest meslek erbapları için zorunlu bir uygulama olmayıp, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca serbest meslek makbuzu belgesini düzenlemek zorunda olan mükellefler (noterler hariç), istemeleri halinde 1/1/2018 tarihinden itibaren uygulamaya dahil olabileceklerdir.”

MADDE 7-Tebliğin5 incimaddesine aşağıdaki (9) numaralı fıkra eklenmiştir.

“(9) e-Serbest Meslek Makbuzu Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu: Serbest meslek erbabı olup, hukuk, muhasebe, denetim, tıp, mimar, mühendislik vb. alanlarında, vekil, danışman, müşavir, denetçi, bilirkişi, arabulucu, aracı, tabip, mimar, mühendis vb. adlar altında serbest meslek faaliyetinde bulunanlardan;

a)  31/3/2019 tarih itibariyle faaliyetine devam etmekte olanlar 1/7/2019 tarihine,

b)   1/4/2019 tarihinden (bu tarih dahil) itibaren faaliyetine başlayacak olanlar ise işe başladıkları ayı izleyen 3 üncü ayın sonuna,

kadar, e-Serbest Meslek Makbuzu uygulamasına dahil olmaları ve bu tarihlerden itibaren serbest meslek makbuzu belgelerini e-Serbest Meslek Makbuzu olarak düzenlemeleri zorunludur.

e-Serbest Meslek Makbuzu Uygulamasına ilişkin zorunluluklarının başladığı tarihlerden önce kendi isteği ile dahil olanların, zorunluluklarının başlayacağı tarihlere kadar e-Serbest Meslek Makbuzu düzenlemeleri mümkün olduğu gibi kağıt ortamda serbest meslek makbuzu düzenlemeleri de mümkündür. Ancak aynı işlem için e-Serbest Meslek Makbuzu veya kağıt ortamdaki serbest meslek makbuzu belgelerinden sadece birinin düzenlenmesi gerekmektedir.”

MADDE 8 – Tebliğe “Elektronik Ortamda Düzenlenebilecek Diğer Belgeler” başlıklıaşağıdaki yeni 6/A maddesi, mevcut 6 ncı maddeden sonra gelmek üzere eklenmiştir.

“Elektronik Ortamda Düzenlenebilecek Diğer Belgeler

MADDE 6 /A–(1) Elektronik Banka Dekontu (e-Dekont) Uygulaması: 243 ve 246 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri uyarınca bankalar tarafından kağıt ortamda düzenlenen dekont belgesinin, 1/1/2019 tarihinden itibaren e-Dekont uygulamasına dahil olan bankalar tarafından elektronik belge olarak elektronik ortamda düzenlenmesi, muhatabına talebi doğrultusunda elektronik veya kağıt ortamda iletilebilmesi, elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilebilmesi mümkün bulunmaktadır.

(2)     Bu Tebliğde düzenlenen e-Dekont, yeni bir belge türü olmayıp, kağıt ortamdaki dekont belgesi ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.

(3)  e-Dekont uygulaması zorunlu bir uygulama olmayıp, dekont belgesini düzenleyen bankalar, istemeleri halinde 1/1/2019 tarihinden itibaren uygulamaya dahil olabileceklerdir.

(4)   Bankalar, e-Dekont uygulamasından “Kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yoluyla” ya da “Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla” olmak üzere iki yöntemden birini seçerek yararlanabileceklerdir.

Uygulamaya “Kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yoluyla” dahil olmak isteyen bankaların, Başkanlığın “www.efatura.gov.tr” internet adresinde yayımlanan “Elektronik Dekont Başvuru Kılavuzu”na uygun olarak gerekli başvuru işlemlerini yerine getirmeleri gerekmektedir. Uygulamaya “Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla” dahil olmak isteyen bankalar ise doğrudan Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerden herhangi birine başvuracak olup, bu mükelleflerin ayrıca Başkanlığa başvuruda bulunmalarına gerek bulunmamaktadır.

(5)         e-Dekont uygulamasından kendi bilgi işlem sistemlerini Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yöntemiyle yararlanmak için Başkanlığa yapılan başvurular; Başkanlık tarafından mükellefe ait sistemin yapısı, işleyişi ile bu sistemde elektronik olarak düzenlenen e-Dekont örneklerinin, bu Tebliğde ve www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan teknik kılavuzlarda belirlenen usul ve esaslara uygun olup olmadığı açısından değerlendirilecektir. Başkanlık gerek görmesi halinde ilave teknik bilgi ve belge talebinde bulunabilecektir. Başkanlıkça yapılacak değerlendirme sonrasında başvuruları uygun bulunan ve test süreçlerini başarılı bir şekilde tamamlayan bankalara e-Dekont uygulamasından kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yöntemiyle yararlanmasına ilişkin olarak izin verilecektir. Değerlendirme aşamasında eksiklikleri tespit edilen bankalara, söz konusu eksiklikleri gidermeleri için en çok bir yıl süre verilir. Bu süre içerisinde eksikliklerini gidermeyen mükelleflerin başvuruları reddedilir. Başvuruları reddedilen bankalar reddi izleyen bir yıl içerisinde yapacakları başvurular kabul edilmeyecektir. Bu durum, Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla e-Dekont uygulamasından yararlanmalarına engel teşkil etmez.

(6)    397 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında Başkanlıktan özel entegratörlük izni alan mükellefler, bu Tebliğ kapsamında e-Dekont düzenlemek isteyen bankalara, e-Dekont ve e-Dekont Raporu oluşturma, mali mühürle onaylama ve zaman damgası kullanarak e-Dekont Raporunu Başkanlığa elektronik ortamda iletme hizmeti verebilirler. e-Dekont uygulamasından özel entegratör sistemi üzerinden faydalanan bankalar, e-Dekont ve e-Dekont Raporlarında özel entegratörün mali mührünün ve zaman damgasını

kullanılmasını talep edebilirler. Özel entegratörlerin e-Dekont hizmeti verebilmesi için Başkanlıktan ayrıca e-Dekont özel entegratörlüğü izni alması gerekmektedir. Bu izni alabilmek için gerekli koşullar www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan kılavuzlarda yer almaktadır.

Başkanlıktan e-Dekont özel entegratörlüğü izni alanlar, hizmet verdikleri mükelleflere ait e-Dekont veya e-Dekont Raporu bilgilerini, e-Dekont ve Raporu oluşturma, imzalama, Başkanlığa raporlama amacı dışında kullanamaz ve işleme taraf olanların yazılı izni olmaksızın üçüncü kişilerle paylaşamazlar. Özel entegratörler bu faaliyetleri kapsamında elde ettiği ticari sır niteliğindeki e-Dekont ve e-Dekont Raporu bilgilerinin güvenliğinden ve gizliliğinden sorumludurlar. Bu amaca aykırı olarak işleme taraf olmayan üçüncü kişilerle e-Dekont veya e-Dekont Raporu bilgilerini paylaştığı tespit olunan özel entegratörlerin, diğer kanunların öngördüğü cezai sorumlulukları dışında ayrıca Başkanlık tarafından tüm özel entegratörlük izinleri iptal edilebilir.

(7)  İlgili mevzuatlarında engel bulunmaması veya ilgili resmi kurumlarından (Merkez Bankası, BDDK vb.) izin alınmış olması koşuluyla döviz alım belgesi, döviz satım belgesi, vergi tahsil alındısı ile bankalarca dekont işlevi gören diğer her türlü belgenin de elektronik ortamda bu maddede belirtilen şekilde e-Dekont olarak elektronik ortamda düzenlenmesi, muhafazası, ibrazı ve muhataplarının talebi doğrultusunda elektronik veya kağıt ortamda teslim edilmesi mümkündür.

(8) Elektronik ortamda düzenlenen ve elektronik sertifika ile imzalanan e-Dekont belgesinin, muhatabının talebi çerçevesinde ıslak imzalı kağıt çıktısı verilerek ya da elektronik ortamda iletilerek (e-posta, sms, ftp, web uygulaması vb. diğer iletim yöntemleri dahil) teslim edilmesi gerekmektedir. e-Dekont çıktısının banka görevlisince kaşe tatbiki veya ıslak imza ile imzalanarak verilmesi mümkün bulunduğu gibi bunun yerine banka yetkilisinin imzasının notere tasdik ettirilip, e-Dekont üzerine hazır imzalı olarak elektronik ortamda tatbik edilerek düzenlenmesi (preprinted imza vb) ve muhatabına teslim edilmesi de mümkündür. Tebliğ kapsamında Başkanlıktan e-Dekont izni alan mükelleflerin, elektronik ortamda oluşturdukları dekontları elektronik ortamda muhafaza ve ibraz etmeleri gerekmektedir. Kendisine e-Dekont düzenlenen mükellefler ise teslim şekline uygun olarak ya kağıt çıktısını ya da elektronik ortamdaki halini muhafaza ve ibraz etmeleri gerekmektedir.

(9)      Elektronik ortamda düzenlenecek e-Dekontların Başkanlık sistemlerinden elektronik ortamda sorgulanması ve doğrulanmasına imkan vermek üzere; karekoda veya barkoda belge üzerinde yer verilmesi zorunludur.

(10)    e-Dekont ve Raporunun oluşturulması ve gönderilmesinde uyulması gereken format, standart ve Raporlama süresi www.efatura.gov.tr internet adresinde yayınlanan teknik kılavuzlarda açıklanmıştır.

(11)     e-Dekont belgesinde 243 ve 246 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde ve banka dekontu ile ilgili ayrıca düzenleme yapma yetkisi bulunan diğer resmi