Başkası üzerinden sağlık güvencesi olmayan kişilerden; 4857 sayılı Kanunun 13 üncü ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar, ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışıp, çalıştığı saat karşılığında ücret alanlar ile 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına tabi olanlardan (ev hizmetlerinde çalışanlar) ay içerisinde 20 gün ve daha az çalışanlar ay içindeki eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini 1 Ekim 2016 tarihinden itibaren 30 güne tamamlamaları gerekmektedir.
Bilindiği üzere; 07.09.2016 Tarihli ve 29824 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6745 sayılı Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 60 ve 63. Maddeleri ile 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda değişiklikler yapılmıştı.
Bu defa; SGK tarafından yayımlanan 2016/29 sayılı Genelge ile 6745 sayılı Torba kanunun 60 ve 63. Maddeleri ile 5501 sayılı kanunda yapılan değişiklikler 2012/2 sayılı genelgede tekrar düzenlenmiş ve genelgenin ilgili bölümünde uygulamaya ilişkin detaylar açıklanmıştır.
2016/29 sayılı genelge ile 2012/2 sayılı genelgenin 10. bölümünde yapılan değişiklikler aşağıda özetlenmiştir.
1- Kısmi Süreli Çalışanlardan Prim Günü 20 ve Daha Az Olanların Eksik Günlerine İlişkin GSS Primini 30 Güne Tamamlamaları
6745 sayılı Torba Kanun 1 Ekim 2016 tarihinde yürürlüğe girmeden önce Sosyal güvenlikteki düzenlemede, 4857 sayılı Kanunun 13 ve 14. maddelerine göre kısmi süreli çalışanlar ve çağrı üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde 30 günden az çalışanlar 4/a (SSK) kapsamında çalıştıklarında, bakmakla yükümlü olunan kişi statüsünden çıkmakta ve ay içinde ki eksik günlere ilişkin GSS primlerini 30 güne tamamlama zorunluluğu bulunmaktaydı.
Yapılan düzenleme ile 4857 sayılı Kanunun 13 ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar, ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışıp, çalıştığı saat karşılığında ücret alanlar ile Ek 9 uncu maddenin birinci fıkrasına tabi olanlardan ay içerisinde yalnızca 20 gün ve daha az çalışanların “bakmakla yükümlü olunan kişi” olmamaları, başka bir ifadeyle başkası üzerinde sağlık güvencelerinin bulunmaması halinde, ay içindeki eksik günlere ilişkin GSS primleri kendileri tarafından ödenmeye devam edilecek, ancak ay içindeki çalışması 21 gün ve daha fazla olanlar eksik günlerine ait GSS primlerini 30 güne tamamlama zorunlulukları olmayacaktır.
4/a (SSK’)’lı olup ay içinde 30 günden az çalışması olanların GSS kapsamına alınmasında 1/1/2012-30/9/2016 tarihleri arasında 6745 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki hükmü,1/10/2016 tarihinden itibaren ise 6745 sayılı Kanunla değiştirilen hükmü gereğince işlem yapılacaktır.
2- 1/1/2012-30/9/2016 Tarihleri Arasında Eksik Günlerine Ait GSS Primlerini Tamamlama Zorunluluğu Olanlar
5510 sayılı kanun 88.maddesinin 4. fıkrası 6745 sayılı Kanun ile değiştirilmeden önce hüküm gereğince, 1/1/2012-30/9/2016 tarihleri arasında 4857 sayılı Kanunun 13 üncü ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalılar hakkında sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi olup olmadığına bakılmaksızın aylık prim ve hizmet belgesinde eksik gün nedeni “06- Kısmi istihdam” ve “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” ise eksik günlerine ilişkin GSS tescili yapılacaktır.
Öte yandan, 1/4/2015 tarihinden itibaren Kanunun ek 9.maddesi ( Ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı) yürürlüğe girdiğinden 1/4/2015 ile 30/9/2016 tarihleri arasında ev hizmetleri kapsamında 10 gün ve 29 gün arasında sigortalılığı bulunanlar da sigortalının bakmakla yükümlü kişi olup olmadığına bakılmaksızın 30 günden az sürelerini gelir testi sonucuna göre 30 güne tamamlayacaklardır.
3- 1/10/2016 Tarihinden İtibaren Eksik Günlerine Ait GSS Primlerini Tamamlama Zorunluluğu Olanlar
1/10/2016 tarihinden itibaren, “06- Kısmi istihdam”, “7- Puantaj” veya “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” şeklinde eksik gün seçeneği ile bildirilen, ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan kişilerden prim ödeme gün sayısı ay içerisinde 20 gün ve daha az olanların başkası üzerinden sağlık güvencelerinin olmaması halinde eksik günlerine ait GSS primlerinin toplam 30 güne tamamlanması zorunlu olup, prim gün sayısı21 gün ve daha fazla olan sigortalıların ise eksik günlerine ait GSS primlerini 30 güne tamamlama zorunlulukları bulunmamaktadır.
Ancak, 6745 sayılı kanun yürürlüğe girmeden önce “06- Kısmi istihdam” veya “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” eksik gün seçeneği ile bildirilen çalışanların geriye kalan eksik gün GSS primlerini ödemek zorunda olup, “7- Puantaj” eksik gün seçeneği ile bildirilen çalışanlar ise geriye kalan eksik gün GSS primlerini 1 Ekim 2016 tarihine kadar olan dönem için 30 güne tamamlamak zorunda değildir.
4- Sigortalının ‘’Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişi’’ Sayılanlar Kısmi Süreli Çalışsalar Dahi Eksik Günlerine İlişkin GSS primlerini 30 güne tamamlamak zorunda değildirler
Kısmi süreli olarak çalışanlardan, aynı zamanda; eş ve 18 yaşını, lise ve dengi öğrenimde ise 20 yaşını, yükseköğrenimde ise 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocuklar ile yaşına bakılmaksızın malül çocuklar ve geçimi genel sağlık sigortalısı tarafından sağlanan ana ve baba şeklinde bakmakla yükümlü olunan kişi olmaları (başkası üzerinden sağlık güvencelerinin olması) halinde, bu kişiler kısmi süreli çalışsalar dahi ay içindeki eksik günlere ilişkin GSS primini 30 güne tamamlama zorunlulukları olmayacaktır.
Ayrıca, 6745 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik 1 Ekim 2016 tarihinde yürürlüğe girdiğinden 2016 yılı Ekim ayı ve sonrasında; 20 gün ve daha az çalışanlardan eksik gün nedeni “06- Kısmi istihdam”, “07- Puantaj”, “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” olanlardan ve ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olanlardan bakmakla yükümlü olunan kişi sayılmayanlar ay içinde zorunlu sigortalılıktan kalan süreleri için kısmi GSS tescili yapılacaktır. Kısmi GSS tescili resen SGK tarafından yapılacak olup, eksik günlere dair GSS primlerinin ödenmesi zorunludur.
5- Eksik Günlerine Ait GSS Primlerini Tamamlama Zorunluluğu Bulunmayanlar
4/a (SSK)’ lı olup;
a) 1/1/2012-30/9/2016 tarihleri arasında;
- Birden fazla işyerinde çalışıp toplam çalışma süresini 30 güne tamamlayanlar,
- SGDP’ li çalışanlar,
- 30 günden eksik günlerini isteğe bağlı sigortalı olarak tamamlayanlar,
- Kanunun 5.maddesi gereği bazı sigorta kullarının uygulanacağı sigortalılar,
- Devlet’te çalışan Sözleşmeli ve geçici personeller,
- Bankalar, sigorta şirketleri, ticaret ve sanayi odaları ve borsalarda çalışanlar,
b) 1/10/2016 tarihinden itibaren;
Ay içinde birden fazla işyerinde çalışıp toplam çalışma süresi 21 ve daha fazla gün olanlar ile yukarıda sayılan diğer şartları taşıyanlar eksik kalan sürelerinde genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü kişi olup olmadığı şartı aranmadan kalan süreleri için GSS primi ödeme zorunlulukları bulunmamaktadır.
6- Gelir Testi İşlemleri
Kısmi süreli çalışanların ve GSS prim ödeme yükümlülüğü bulunanların gelir testi işlemleri 2012/2 sayılı Genelgede açıklandığı şekilde yapılacaktır. PWC
Söz konusu Genelgeye aşağıdaki bağlantı aracılığıyla ulaşabilirsiniz.
Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.