FRS 9 Finansal Araçlar Standardı
TFRS 9 Finansal Araçlara İlişkin Türkiye Finansal Raporlama Standardı Hakkında Tebliğ Resmi Gazete’de Yayımlanmak Üzere Başbakanlığa Gönderilmiştir.
DUYURU
Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB), finansal araçların raporlamasının geliştirilmesi ve kolaylaştırılması amacıyla 2005 yılında başlattığı proje ile TMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme Standardının yerini alacak olan IFRS 9 Finansal Araçlar’ı oluşturmaya başlamıştır.
İlgili tarafların ihtiyacını daha hızlı karşılamak amacıyla bu projenin 3 aşamada gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir. Bu çerçevede, IASB, projenin finansal varlık ve yükümlülüklerin finansal tablolara alınmasını ve ölçümünü ele alan ilk aşamasını, IFRS 9’un 2009 ve 2010 yıllarında yayımladığı sürümleriyle tamamlamıştır. Bunun ardından projenin, Korunma Muhasebesi ve Değer Düşüklüğü konularını ele alan son aşamalarının da tamamlanmasıyla IASB tarafından IFRS 9’un 2013 ve 2014 sürümleri yayımlanmıştır.
IASB’nin 2009 ve 2010 yıllarında yayımladığı sürümleri ülkemizde sırasıyla 2010 ve 2011 yıllarında yayımlanarak mevzuatımıza kazandırılmıştır. Ayrıca IASB’nin nihai hale getirdiği IFRS 9’un Temmuz 2014 sürümünün mevzuatımıza kazandırılması çalışmaları Kurumumuz tarafından tamamlanmış olup TFRS 9’un nihai sürümüne ilişkin tebliğ Resmi Gazete’de yayımlanmak üzere Başbakanlık’a gönderilmiştir.
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumundan:
FINANSAL ARAÇLAR STANDARDINA İLİŞKİN TÜRKİYE FINANSAL
RAPORLAMA STANDARDI (TFRS 9)
HAKKINDA TEBLİĞ
(SIRA NO: 55)
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; ekte yer alan Finansal Araçlar Standardı (TFRS 9)’nın yürürlüğe konulmasıdır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğin kapsamı EK 1’de yer alan TFRS 9 metninde belirlenmiştir.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 26/9/2011 tarihli ve 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Kurul: Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulunu,
b) TFRS: Türkiye Finansal Raporlama Standartlarını,
c) TMS: Türkiye Muhasebe Standartlarını,
ç) Yorum: Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile ilgili olarak uygulamaya yön vermek veya standartlara açıklık kazandırmak üzere Kurul tarafından kamuoyuna duyurulan metni,
ifade eder.
Yürürlük
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanı yürütür.
EK
Türkiye Finansal Raporlama Standardı 9 Finansal Araçlar
Bölüm 1 Amaç
1.1 Bu Standardın amacı, finansal tablo kullanıcılarına işletmenin gelecekteki nakit akışlarının tutarını, zamanlamasını ve belirsizliğini değerlendirmeleri için ihtiyaca uygun ve faydalı bilgiyi sunacak şekilde finansal varlıklara ve finansal yükümlülüklere ilişkin finansal raporlama ilkelerini belirlemektir.
Bölüm 2 Kapsam
2.1 Bu Standart tüm işletmeler tarafından, aşağıdakiler hariç her türlü finansal araca uygulanır:
(a) TFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar, TMS 27 Bireysel Finansal Tablolar veya TMS 28 İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar’a göre muhasebeleştirilen bağlı ortaklıklardaki, iştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki paylar. Ancak, bazı durumlarda TFRS 10, TMS 27 veya TMS 28; bağlı ortaklıktaki, iştirakteki veya iş ortaklığındaki payların bu Standardın hükümlerinden bazılarının veya tamamının uygulanarak muhasebeleştirilmesini zorunlu tutar veya buna izin verir. Bu Standart ayrıca, TMS 32 Finansal Araçlar: Sunum’da yer alan işletmenin kendi özkaynak aracı tanımını karşılamadığı sürece, bağlı ortaklık, iştirak veya iş ortaklığındaki payları konu alan türev ürünlere de uygulanır.
(b) TMS 17 Kiralama İşlemleri’nin uygulandığı kiralama işlemlerindeki hak ve mükellefiyetler.
Ancak:
(i) Kiraya veren tarafından finansal tablolara alınan kira alacakları, bu Standardın finansal tablo dışı bırakma ve değer düşüklüğüne ilişkin hükümlerine tabidir,
(ii) Kiralayan tarafından finansal tablolara alınan finansal kiralama borçları, bu Standardın finansal tablo dışı bırakma hükümlerine tabidir,
(iii) Kiralama işlemlerindeki saklı türev ürünler, bu Standardın saklı türev ürünlerle ilgili hükümlerine tabidir.
(c) TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar’a göre, çalışanlara sağlanan fayda planlarındaki işveren hak ve mükellefiyetleri.
(d) İşletme tarafından ihraç edilen ve TMS 32’de yer alan özkaynak aracı tanımını karşılayan (opsiyonlar ve varantlar dâhil) veya TMS 32’nin 16A – 16B veya 16C – 16D paragraflarına göre özkaynak aracı olarak sınıflandırılması gereken finansal araçlar. Diğer taraftan, bu finansal araçlar (a) bendinde yer alan istisna kapsamında olmadığı sürece, söz konusu finansal araçların hamili bu Standardı uygular.
(e) (i) TFRS 4 Sigorta Sözleşmeleri’nde tanımlanan bir sigorta sözleşmesinden kaynaklanan hak ve mükellefiyetler (ihraççının finansal teminat sözleşmesi tanımını karşılayan bir sigorta sözleşmesinden kaynaklanan hak ve mükellefiyetleri hariç) veya (ii) isteğe bağlı katılım özelliği içermesi nedeniyle TFRS 4 kapsamına giren bir sözleşmeden kaynaklanan hak ve mükellefiyetler. Ancak bu Standart, TFRS 4 kapsamındaki bir sözleşmedeki saklı bir türev ürüne, bu türev ürün TFRS 4 kapsamında bir sözleşme olmadığı sürece uygulanır. Ayrıca, finansal teminat sözleşmesi ihraççısının bu tür sözleşmeleri sigorta sözleşmesi olarak dikkate aldığını daha önce açık bir biçimde beyan etmesi ve sigorta sözleşmeleri için geçerli olan bir muhasebeleştirme yöntemini kullanmış olması durumunda, ihraççı bu tür finansal teminat sözleşmelerine bu Standardı ya da TFRS 4’ü uygulamayı tercih edebilir (bakınız: B2.5 – B2.6 paragrafları). İhraççı, söz konusu tercihi her bir sözleşme için ayrı ayrı yapabilir, ancak herhangi bir sözleşme için yaptığı tercihten geri dönemez.
(f) Edinen işletme ile paylarını satan hissedar arasında, edinilen bir işletmeyi almak veya satmak üzere yapılan ve gelecekteki bir edinme tarihinde TFRS 3 İşletme Birleşmeleri kapsamında bir işletme birleşmesi sonucunu doğuracak herhangi bir forward sözleşmesi. Forward sözleşmesinin vadesi, gerekli onayların alınması ve işlemin tamamlanması için normal şartlarda gerekli olan makul süreyi aşmamalıdır.
(g) 2.3 paragrafında tanımlananlar dışındaki kredi taahhütleri. Ancak, kredi taahhüdünde bulunan taraf, bu Standardın kapsamına girmeyen kredi taahhütlerine bu Standardın değer düşüklüğü hükümlerini uygular. Ayrıca, bütün kredi taahhütleri bu Standardın finansal tablo dışı bırakma hükümlerine tabidir.
(h) TFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler’in uygulandığı hisse bazlı ödeme işlemleri kapsamındaki finansal araçlar, sözleşmeler ve yükümlülükler (bu Standardın 2.4 – 2.7 paragrafları kapsamında olan ve bu Standardın uygulandığı sözleşmeler hariç).
(i) TMS 37 Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar uyarınca karşılık olarak finansal tablolara alınan veya daha önceki bir dönemde kendisi için TMS 37’ye göre karşılık ayrılan bir yükümlülüğün yerine getirilmesi amacıyla işletme tarafından yapılması gereken harcamaların karşılanmasına yönelik haklar.
(j) TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat kapsamında olan finansal araç niteliği taşıyan haklar ve mükellefiyetler (bu Standarda göre muhasebeleştirilmesi öngörülen haklar ve mükellefiyetler hariç).
Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.