5510 sayılı Kanun uygulaması bakımından iş kazası;

a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,

b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,

c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,

d) Bu Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,

e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında
meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratan olay olarak tanımlamıştır.

Yukarıda geçen Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki kadın sigortalı ibaresi, hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan kadın sigortalıları ifade etmektedir.

Sigortalıların iş kazasına bağlı olarak sigorta yardımlarından yararlanabilmeleri için, olayın Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından iş kazası olarak kabul edilmesi gerekir.

Bir olayın iş kazası sayılabilmesi için;

- Yukarıdan sayılan hallerde bir kaza olayının olması,

- Sigortalının bedenen veya ruhen uğradığı bir zarar bulunması,

- Kaza olayı ile sigortalının uğradığı zarar arasında sebep sonuç ilişkisi bulunması

şartlarının birlikte bulunması gerekmektedir.

Ancak hukuk literatüründe bir olayın kaza olarak nitelendirilebilmesi için bu üç koşula bir koşul daha eklenmesi gerektiğini ileri sürüldüğü de olmuştur. Bu dördüncü şart “dışarıdan etki eden bir etkenin varlığı” koşulunun gerçekleşmiş olmasıdır. Bu görüşün bir sonucu olarak dışarıdan bir etki olmaksızın meydana gelen kalp krizi, beyin kanaması, felç vb. olayların, ilk üç şartın meydana gelmesi halinde dahi, iş kazası olarak kabul edemeyeceği ileri sürülmüştür. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun kısa vadeli sigorta kolları uygulamaları konulu 13.06.2011 tarih ve 2011/50 sayılı Genelgesi ile “1.1.2. İş Kazası Sayılma Hal ve Durumları” başlıklı bölümünde de “Dışarıdan bir etki veya herhangi bir olayla ilgili olmaksızın işyerinde geçirdiği bir kalp krizi veya başka bir hastalık nedeniyle vefat eden sigortalının ölümünün iş kazası olarak kabulüne imkân bulunmamaktadır.” hükmü bulunmaktaydı. Bu hüküm Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’nın 09.09.2014 tarih ve 12754550 sayılı Oluru ile yürürlükten kaldırılmıştır. Söz konusu değişiklikten sonra kalp krizi, beyin kanaması, felç vb. olaylar da iş kazası olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Hatta Genelge hükmünün yürürlükten kaldırıldığı tarihten daha önceki bir tarihte meydana gelen olaylar da iş kazası olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Örneğin 12.07.1999 tarihinde işyerinde kalp krizi geçirerek vefat eden sigortalının iş kazası geçirdiği kabul edilmekte ve hak sahiplerine sosyal güvenlik yardımları yapılmaktadır. Faruk Yüksel/Yaklaşım/Şubat 2017/Sayı:290

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.