3065 sayılı Kanun’un 17/ı maddesinin (5228 sayılı Kanun’un 15. maddesiyle değişen bent. Yürürlük: 01.08.2004) Serbest bölgelerde verilen hizmetler (6761 sayılı Kanun’un 5. maddesiyle eklenen ibare; Yürürlük: 24.11.2016) ile serbest bölgelere veya bu bölgelerden yapılan ihraç amaçlı yük taşıma işleri vergiden müstesna tutulmuştur.

A- SERBEST BÖLGELERDE İFA EDİLEN HİZMETLER

KDV Genel Uygulama Tebliği’nin II/F-4.9. bölümünde;

“3065 sayılı Kanun’un (17/4-ı) maddesine göre, serbest bölgelerde verilen hizmetler KDV’den müstesnadır. Ancak yurtiçinden serbest bölgeye verilen hizmetler ile serbest bölgeden yurt içine yönelik olarak verilen hizmetler KDV’ye tabidir. İstisnanın kapsamına yalnızca serbest bölgede ifa edilen hizmetler girmektedir.

Konuyla ilgili örneklere aşağıda yer verilmiştir.

Örnek-1: Serbest bölgede faaliyet gösteren (A) firmasına serbest bölgeye gelinerek makine bakım-onarım hizmeti verilmesi 3065 sayılı Kanun’un (17/4-ı) maddesi kapsamında KDV’den istisna iken, (A) şirketinin serbest bölge dışından araç kiralaması KDV’ye tabi bulunmaktadır.

Örnek-2: İthalat ve ihracat konusu malların (B) firmasınca serbest bölgelerden limanlara, limanlardan serbest bölgelere karayolu ile taşınması işleminin 3065 sayılı Kanun’un genel hükümleri çerçevesinde KDV’ye tabi tutulması gerekmektedir.

Örnek-3: Hazır betonun imal edilerek transmikserle dökülmesi işi, KDV uygulamasında inşaat taahhüt işleri kapsamında “hizmet” olarak değerlendirilmektedir. Bu hizmetin yurtiçinden serbest bölgedeki inşaatlar için verilmesi de mal teslimi olarak kabul edilemeyeceğinden KDV’ye tabi olacaktır.

KDVK’n ın 17/4-ı bendi hükmün uyarınca serbest bölgelerde verilen hizmetler, kim tarafından yapılırsa yapılsın KDV’den istisnadır.”

Öte yandan 60 No.lu KDV Sirkülerinde,

“.........

Bu çerçevede, serbest bölge içinde gerçekleşen hizmet ifaları KDV’den müstesnadır. Hizmet ifa edenin serbest bölgede faaliyette bulunma ruhsatının olup olmaması bu istisnanın uygulanmasına engel teşkil etmemektedir.

Buna göre,

- Türkiye’de veya yurt dışındaki firmaların bilfiil serbest bölge içinde sundukları temizlik, bakım, onarım, montaj gibi hizmetler KDV’den müstesnadır.

- Bir serbest bölgeden diğer bir serbest bölgeye verilen hizmetler KDV’den müstesnadır.

- Serbest bölgeden yurtdışına giden mallar için serbest bölgede verilen gümrük müşavirliği hizmetleri KDV’den müstesnadır.

- Serbest bölgeden Türkiye’ye, Türkiye’den serbest bölgeye gönderilen mallara ilişkin Türkiye’deki firmalarca serbest bölgede faaliyet gösteren firmalara verilen gümrük müşavirliği hizmetleri KDV’ye tabidir.

- Yurt içinden serbest bölgeye verilen telekomünikasyon hizmetleri KDV’ye tabidir. Serbest bölge içerisinde faaliyet gösteren işletmeler tarafından bu bölge içerisindeki işletmelere verilen hizmetler ise KDV’den müstesnadır.

- Türkiye’de faaliyette bulunan mükellefin, rapor, görüş, yazı, onay hazırlanması amacıyla serbest bölgeye gidip inceleme, kontrol, denetleme vb. yapması söz konusu hizmetle ilgili ön hazırlık ve veri toplama mahiyetindedir. Bu hizmet, serbest bölgede ifa edilen bir hizmet olmadığından genel hükümler çerçevesinde KDV’ye tabi olacaktır.”

açıklaması yer almaktadır.

Konuya ilişkin Özelgeler aşağıda kaydedilmiştir;

1- Serbest Bölgede Yapılan İnşaat İşleri

Bursa VDB’nin, 19.02.2009 tarih ve GİB. 4.16.16.02-300-08-337 sayılı Özelgesi’ nde;

“Buna göre, serbest bölgede inşa ettiğiniz fabrika binasının yapımında taşeron firmalarca şirketinize bu bölgede verilen (makine ve hafriyat çalışması, silindir ve vinç çalışması, çıkan hafriyatın saha içindeki başka bir yere nakli, betonun kırılması, kesilmesi, boya badana işçiliği gibi) hizmetlerin KDV’den istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır.

Öte yandan, KDVK’ nın 17/4-ı maddesinde belirtilen istisna, kısmi istisna mahiyetinde olduğundan, bu işlemlerin bünyesine giren vergilerin indirim konusu yapılmayıp gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınması gerekir.”

MB’nin, 28.07.2009 tarih ve 5511-071767 sayılı Özelgesi’nde;

“Yumurtalık serbest bölgesi içinde fabrika binası inşaatının yapımını üstlenen şirketiniz ile serbest bölge içindeki fabrika binası inşaatını (şirketinize karşı) fiilen yapan firmanın işlemleri Kanun’un 17/4-ı maddesi uyarınca KDV’den istisna edilmiştir.”

Serbest bölgede verilen inşaat-taahhüt hizmetleri ile bu hizmetin ifasında kullanılacak makinaların serbest bölgeye gönderilmesi ile kullanılmayan malların tekrar yurda getirilmesi işlemlerinde KDV uygulaması konusunda GİB’nin, 03.01.2011 tarih ve GİB.4.34.17.01-KDV.17-1 sayılı Özelgesi’nde,

“Buna göre, firmanız tarafından:

- Serbest bölgede yapılacak inşaatta kullanılacak malların teslimleri, ihracat istisnası hükümleri kapsamında,

- Şubeniz tarafından serbest bölge sınırları içerisinde verilen inşaat-taahhüt hizmeti ise KDVK’nın 17/4-ı maddesi kapsamında KDV’den istisna olacaktır.

Ayrıca, firmanızca serbest bölgeye teslim edilen mallara ilişkin olarak yüklenilen ancak indirim yoluyla giderilemeyen KDV’nin iadesi Kanun’un 32. maddesine göre talep edilebilecektir.

Öte yandan, serbest bölgede bulunan şubenize gönderilen inşaat malzemelerinin kullanılmayan kısımlarının Türkiye’deki merkezinize getirilmesi durumunda, söz konusu malların ithalat olarak kabul edilerek ait olduğu oranda KDV’ye tabi olması gerekmektedir.” denilmektedir.

2- Serbest Bölgedeki Firmalara Verilen Mali Müşavirlik Hizmetleri

Serbest bölgedeki firmalara verilen muhasebe ve Mali Müşavirlik hizmetlerinin KDV’den istisna olup olmadığı konusunda İstanbul VDB’nin, 2009/132 No.lu KDV Uygulama Tamimi’ nde;

“Dolayısıyla, Türkiye’de ya da yurt dışında mukim firmaların ya da serbest bölgede faaliyette bulunan firmaların serbest bölge içinde ifa ettikleri hizmetler Kanun’un 17/4-ı maddesi gereğince KDV’den müstesnadır.

Ancak, serbest bölge dışından serbest bölgeye, serbest bölgeden serbest bölge dışına ancak yurt içine yönelik alarak verilen hizmetler Kanun’un 1 ve 6. maddeleri gereğince, genel esaslar çerçevesinde KDV’ye tabidir.

Bakanlık Makamından alınan 13.11.2007 tarih ve 100965 sayılı Yazı’da; …

Bu nedenle, serbest bölge dışından serbest bölgeye yönelik olarak verilen hizmet niteliğinde olan ve esas itibariyle rapor, görüş, iş takibi, yazı, onay vb. şekillerde sunulan müşavirlik, danışmanlık, denetim vb. hizmetlerin serbest bölge dışında, fakat Türkiye içinde hazırlanıp sunulmasının mümkün olması nedeniyle bahse konu istisna kapsamında değerlendirilmeleri mümkün bulunmamaktadır.

…” denilmektedir.

Buna göre, Türkiye’de mukim firmalar tarafından verilen ve serbest bölge dışından serbest bölgeye yönelik olarak verilen hizmet niteliğinde olan muhasebe ve mali müşavirlik, hizmeti genel esaslar çerçevesinde KDV’ye tabi olacaktır.

Serbest bölge müdürlüğünden alınan “Giriş İzin Belgesi” ne istinaden serbest bölgede faaliyet gösteren firmalara verilen muhasebe ve mali müşavirlik hizmetlerinin KDV’den istisna olup olmadığı hususunda GİB’nin, 13.07.2011 tarih ve GİB.4.38.15.01-KDV-20-902-62 sayılı Özelgesi’nde,

“Esas itibariyle rapor, görüş, yazı, onay gibi çeşitli şekillerde sunulan müşavirlik, danışmanlık, denetim vb. hizmetlerin serbest bölge dışında, fakat Türkiye içinde hazırlanıp sunulmasının mümkün olması nedeniyle bahse konu istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Ayrıca, rapor, görüş, yazı, onay hazırlanması amacıyla serbest bölgeye gidilip firma hesaplarında inceleme, kontrol, denetleme vb. yapılması, söz konusu hizmetlerle ilgili ön hazırlık ve veri toplama mahiyetinde çalışmalar olup, hizmetin serbest bölgede ifa edildiği anlamına gelmemektedir.

Bu açıklamalara göre, serbest bölgede faaliyet gösteren firmalara, bölge müdürlüğünden temin edilecek “Giriş İzin Belgesi” ne dayanılarak verilen muhasebe ve müşavirlik hizmetlerinin genel hükümler çerçevesinde KDV’ye tabi tutulması gerekir.”

3- Plakalı Araçların Serbest Bölgede Kullanılması

MB’nin, 19.08.2009 tarih ve 5579-38-287/079026 sayılı Özelgesi’nde;

“adı geçen Şirkete teslimi yapılacak aracın trafik tescilinin yurt içinde yapılma zorunluluğunun bulunması, bu nedenle gerek serbest bölge dışında gerekse serbest bölge içinde kullanılabilecek olan aracın KDV Kanunu’nun yukarıda belirtilen ihracat istisnası hükümleri kapsamında serbest bölgeye teslim edilmesi mümkün değildir.”

4- Bilgisayar Yazılım Programlarının Serbest Bölgedeki Firmalara Satışı İle Bu Programlarla İlgili Serbest Bölgelerde Verilen Hizmetlerde KDV

GİB’nin, 15.06.2011 tarih ve GİB.4.35.17.01-35-02-247 sayılı Özelgesi’nde,

“Şirketinizce üretilerek serbest bölgede faaliyette bulunan firmalara pazarlanan “paket programların” yukarıdaki hükümler çerçevesinde değerlendirilmesine imkan bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, KDV Kanunu’nun 17/4-ı maddesi ile serbest bölgelerde verilen hizmetler KDV’den istisna edilmiş olup, Şirketiniz tarafından paket programlarla ilgili serbest bölgede ifa edilen eğitim ve destek hizmetleri bu hüküm gereğince KDV’den istisnadır.” şeklinde idari görüş bildirilmiştir.

İzmir VDB’nin, 23.01.2012 tarih ve GİB.4.35.17.01-35-02-65 sayılı Özelgesi’nde;

“Bu itibarla, şirketinizce Ege Serbest Bölgesinde faaliyet gösteren firmalara yapılan bilgisayar yazılımı satışı işlemine, Kanun’un 11 ve 17/4-ı maddelerinde yer alan istisna hükümlerinin uygulanması mümkün bulunmadığından, söz konusu satış işlemi genel esaslar çerçevesinde KDV’ye tabi tutulacaktır.”

5- Serbest Bölgelerde Verilen Kurye Hizmetinde KDV İstisnası

GİB’nin, 05.05.2011 tarih ve 4.35.17.01-35-02-131 sayılı Özelgesi’nde,

“yurt içinde mukim firmanız tarafından yurt içinden serbest bölgeye veya serbest bölgeden yurt içine verilen kurye hizmetleri KDV’ye tabi olacaktır.” denilmektedir.

6- Serbest Bölgelere Verilen Teknik Destek Hizmetlerinde İstisna

Serbest bölgelere yapılan telefon santrali, telefon makinesi, telsiz telefon, audio/ video konferans satışlarında ve bu ürünler için serbest bölge içinde ve dışında verilen servis, işçilik ve tamir hizmetlerinin KDV’ye tabi olup olmadığı konusunda Ankara VDB’nin, 15.04.2011 tarih ve KDV-2010-14011-18-233 sayılı Özelgesi’nde,

“Buna göre, firmanız tarafından:

- Serbest bölgeye yapılan mal teslimleri, ihracat istisnası kapsamında,

- Söz konusu mallara ilişkin olarak serbest bölge sınırları içerisinde verilen servis, işçilik ve tamir hizmetleri ise KDV Kanunu’nun 17/4-ı maddesi kapsamında KDV’den istisna olacaktır.

Ancak, firmanızca serbest bölgeye teslim edilen mallara ilişkin olarak serbest bölge sınırları dışında verilen işçilik ve tamir gibi hizmetler genel hükümler çerçevesinde KDV’ye tabi olacaktır.” denilmektedir.

7- Firmanın Serbest Bölgede Bulunan Şubesi Tarafından Yurt Dışına Verilen Ar-Ge Mühendislik Hizmetleri

İstanbul VDB’nin, 03.09.2013 tarih ve 39044742-130-1422 sayılı Özelgesi’nde,

60 No.lu KDV Sirkülerinin “3.1.1 Hizmet İhracı” başlıklı bölümünde, “...

Buna göre, yurt dışındaki müşteriler için serbest bölgede bulunan şubeniz tarafından ifa edilen Ar-Ge mühendislik hizmetinin, yurt dışındaki firmaların yurt dışındaki faaliyetlerine yönelik olması ve yukarıda sayılan şartları taşıması halinde hizmet ihracı kapsamında değerlendirilerek KDV’den istisna edilmesi mümkün bulunmakta olup, istisna kapsamına giren söz konusu işlem nedeniyle yüklenilen vergilerin indirim konusu yapılması ve indirim konusu yapılamayan kısmının ise iadesinin talep edilebilmesi mümkündür.

Ancak, söz konusu hizmetin yurt dışındaki firmaların Türkiye de yürüteceği faaliyetlerine yönelik olması durumunda bu hizmetlerin genel esaslar çerçevesinde KDV’ye tabi tutulacağı tabiidir.” denilmektedir.

8- Serbest Bölgedeki Firmalara Verilen Gümrük Müşavirliği Hizmeti

İzmir VDB’nin, bir Özelgesi’nde(2), İzmir Menemen Deri Serbest Bölgesinde faaliyet gösteren bir şirkete yurt dışından yapmış olduğu ithalat ve ihracat işlemlerinden dolayı verilen gümrük müşavirliği hizmetinin KDV karşısındaki durumu konusunda;

“Serbest Bölge Müdürlüğünden “Giriş İzin Belgesi” temin etmek suretiyle serbest bölgede faaliyet gösteren mükelleflere yine serbest bölge sınırları içinde, gümrük müşavirliği hizmeti vermeniz durumunda, şirketinizce yerine getirilen gümrük müşavirliği hizmeti için KDV hesaplanmaması gerekmektedir.

Öte yandan, serbest bölgeler gümrük hattı dışında olmakla birlikte Türkiye siyasi sınırları içinde yer alan yabancı ülke niteliği taşımayan yerler olduğundan, gümrük Müşavirliği hizmetini serbest bölgede faaliyette bulunan mükelleflere yurt içinden yapmanız veya serbest bölgede yerine getirmekle birlikte “Giriş İzin Belgesi” alınmamış olması halinde ise, gümrük müşavirliği hizmetinizden dolayı KDV hesaplanacağı tabiidir.” denilmektedir.

9- Serbest Bölgeye Yapılan Hizmet İhracı

Antalya VDB’nin, 11.11.2011 tarih ve KDV-2010-144-356 sayılı Özelgesi’nde,

 “Buna göre, Türkiye’de mukim firmanız tarafından Türkiye’den serbest bölgeye yönelik olarak verilen makine-ekipman kiralama hizmeti genel esaslar çerçevesinde KDV’ye tabi bulunmaktadır.” şeklinde görüş verilmiştir.

İstanbul VDB’nin, 17.11.2011 tarih ve 4.34.17.01-KDV.17.4-2035 sayılı Özelgesi’nde,

“Bu hüküm ve açıklamalara göre, firmanıza serbest bölgeye gelerek makine bakım-onarım hizmeti verilmesi KDV Kanunu’nun 17/4-ı maddesi kapsamında KDV’den istisna olacak, ancak serbest bölge dışında Türkiye içinde bir yerden serbest bölgeye yapılan hizmetler ise (fason hizmet hariç) istisna kapsamına girmeyeceğinden KDV’ye tabi tutulacaktır. Dolayısıyla, şirketinizin serbest bölge dışından araç kiralaması KDV’ye tabi bulunmaktadır. Diğer taraftan, serbest bölge dışında Türkiye içinden bir yerden serbest bölgedeki firmanıza mal gönderilmesi, KDV Kanunu’nun 11/1-a ve 12/1. maddeleri kapsamında KDV’den istisna olacaktır.” şeklinde görüş verilmiştir.

Antalya VDB’nın, 30.01.2012 tarih ve BGİB.4.07.16.02-KDV. ÖZG.2011.52-53 sayılı Özelgesi’nde aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır.

“Buna göre, iş yeri hekimliği hizmeti, cihaz, makine ve motorların montaj ve servis hizmetleri, taşıyıcı ve vinç hizmetleri, temizlik ve ilaçlama hizmetlerinin serbest bölge içerisinde verilmesi halinde söz konusu hizmetler Kanun’un 17/4-ı maddesine istinaden KDV’den istisna olacaktır. Ancak, iş güvenliği danışmanlığı, proje danışmanlığı, çevre danışmanlığı, müşavirlik vb. gibi hizmetlerin serbest bölge dışında işyeri Türkiye’de bulunan firmalar tarafından verilmesi halinde bu hizmetler genel esaslara göre KDV’ye tabi olacaktır.”

10- İcra Müdürlükleri Tarafından Serbest Bölgede Faaliyet Gösteren Firmalara Yapılan Gayrimenkul Teslimlerinin KDV Karşısındaki Durumu

İstanbul VDB’nin, 09.04.2014 tarih ve 39044742-KDV.17-844 sayılı Özelgesi’nde,

“Buna göre, ... İcra Dairesi tarafından gerçekleştirilecek satışa konu gayrimenkulün taşınmaz ticareti faaliyetinde bulunmayan bir kurumun aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunmuş olması kaydıyla, bu satış işleminde KDV Kanunu’nun (17/4-r) maddesi uyarınca KDV istisnası uygulanması mümkün bulunmaktadır.”

11- Serbest Bölgedeki Firmanın Aktifinde Kayıtlı Otomobilin Satışı

Serbest bölgede faaliyette bulunan firmanın aktifinde kayıtlı bulanan binek otomobilin yurt içindeki (serbest bölge dışında) yabancı uyruklu şirket ortağına satışı işleminin KDV’ye tabi olup olmadığı, tabi olması halinde ne şekilde beyan edileceği ve satış işleminden sonra ortağınız tarafından arabanın gümrük işlemlerinin yapılarak yurt dışına çıkarılıp çıkarılamayacağı hususlarında Bursa VDB’nin, 26.12.2014 tarih ve 45404237-130[I-13-48]-338 sayılı Özelgesi’nde,

“Konu hakkında Ekonomi Bakanlığı’ndan alınan 28.08.2014 tarih ve 56782 sayılı Yazı ve eklerinin incelenmesi neticesinde, söz konusu aracın ilk iktisabına ilişkin olarak vergisel yükümlülüklerin yerine getirildiği ve aracın trafik siciline tescil edildiği anlaşılmıştır.

Buna göre, serbest bölgede faaliyette bulunan şirketiniz adına kayıtlı kullanılmış binek otomobilin yurt içindeki şirket ortağınıza teslimi; ithalat hükmünde olup, Kanun’un 16/1-b maddesinde yer alan istisnadan yararlanması mümkün bulunmadığından %1 oranında KDV’ye tabi olacaktır.

Söz konusu ithalat işlemi üzerinden hesaplanan KDV’nin ithalatı gerçekleştiren yurtiçindeki ortağınız tarafından beyan edilerek ödeneceği tabiidir.

Diğer taraftan, satış işleminden sonra söz konusu binek aracın yurt dışına çıkarılıp çıkarılamayacağı hususu mükellefiyetinizle ilgili bir durum olmadığından özelge talebi kapsamında değerlendirilmemiştir.” denilmektedir.

12- Serbest Bölgede Bulunan Şirketin Yurtdışındaki Grup Firmasından Alınan Krediye Ait Faizin KDV Tevkifatı          

Serbest Bölgede bulunan şirketin yurt dışı grup firmasından almış olduğu krediye karşılık yapılan faiz ödemeleri üzerinden sorumlu sıfatıyla KDV tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hususunda Tekirdağ VDB’nin 17.07.2014 tarih ve 75497510-130[9-2014-77]-41 sayılı Özelgesi’nde,

“KDV Genel Uygulama Tebliği’nin “I/C-2.1.2.1. İkametgâhı, İşyeri, Kanuni Merkezi ve İş Merkezi Türkiye’de Bulunmayanlar Tarafından Yapılan İşlemler” başlıklı bölümünde;.......

Öte yandan, 60 No.lu KDV Sirkülerinin “3.6.2. Serbest Bölgelerde İfa Edilen Hizmetler” başlıklı bölümünde, ..........................

Buna göre, yurt dışı grup firmasından aldığınız kredi ile ilgili işlemler, KDV Kanunu’nun 1/1. maddesine göre finansman hizmeti olarak değerlendirilmekte ve bu işlemler nedeniyle hesaplanacak faiz tutarları KDV’ye tabi bulunmakta olup, Kanun’un 9. maddesi gereğince şirketiniz tarafından faiz tutarları üzerinden hesaplanan KDV’nin de Şirketinizce sorumlu sıfatıyla 2 No.lu KDV beyannamesi ile beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir.”

13- Serbest Bölgeden Yapılacak İhracat İçin Yüklenilen Verginin İndirimi

Serbest bölgede faaliyet gösteren firmaların serbest bölgeden yurt dışına yapacağı ihracatlar için yüklenilen KDV’nin indirimi veya iadesi mümkün değildir.

İstanbul VDB’nin, 15.03.2007 tarih ve 4.34.17.01.29.1888 sayılı Özelgesi’nde;

“Buna göre; serbest bölgede faaliyet gösteren firmaların serbest bölgede yapılan teslim ve hizmetler KDV’den istisna olacak ve KDV mükellefiyeti tesis ettirilmeyecek olup, istisna edilmiş işlemleriniz ile ilgili yüklenilen (telefon, data hatları, personel servisi, personele yemek servisi vs.) vergilerin Kanun’un 30/a maddesi uyarınca indirimi mümkün olmayıp işin mahiyetine göre gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınması gerekmektedir.

Diğer taraftan, Kanunun 17/4-ı maddesi kapsamında vergiden istisna edilen işlemleri ifa eden firmanızın, bağlı bulunduğu vergi dairesine yazılı başvuruda bulunarak, belirteceğiniz işlem türü için vergiye tâbi tutulmanızı talep etmeniz mümkün bulunmaktadır.

Ancak, Türkiye’den serbest bölgeye mevcut ihracat yönetmelikleri hükümlerine göre yapılan mal teslimleri ihracat istisnası kapsamında KDV’den istisna olup, serbest bölgeden yurt dışına yapılan ihracatlar KDV’nin konusuna girmediğinden bu teslimlerle ilgili yüklenilen vergilerin Kanun’un 30/a maddesi uyarınca indirim veya iadesi mümkün bulunmamaktadır.” denilmektedir.

B- İTHALAT İSTİSNASI

KDV Kanunu’nun 16/1-c maddesi gereğince serbest bölge hükümlerinin uygulandığı mallar ile 17/4-ı maddesi uyarınca serbest bölgelerde verilen hizmetler KDV’den müstesnadır. Bu hükümlere göre, serbest bölgeler de gerçekleştirilen teslim ve hizmetlerde KDV uygulanmayacaktır. Ancak; aynı Kanun’un 30/a ve 32. maddelerine göre, bu istisna kapsamına giren işlemler için yüklenilen vergilerin indirimi ya da mükellefe iadesi mümkün bulunmamaktadır. Bu hükümler uyarınca, münhasıran serbest bölgede faaliyet gösteren ve dolayısıyla işlemleri KDV’den istisna olan işletmelerin KDV açısından mükellefiyet kaydının tesis edilmesine gerek bulunmamaktadır.

C- SERBEST BÖLGELERE YAPILAN İHRAÇ AMAÇLI YÜK TAŞIMA İŞLERİ

KDV Kanunu’nun 17. maddesinin (ı) bendine 6761 sayılı Kanun’un 5. maddesiyle eklenen ve 24.11.2016 tarihinden itibaren yürürlüğe giren ibareile serbest bölgelere veya bu bölgelerden yapılan ihraç amaçlı yük taşıma işleri KDV’den istisna edilmiştir.

Konuya ilişkin olarak Gelir İdaresi Başkanlığı’nca henüz bir açıklama yapılmamıştır. Ancak kısmı istisna kapsamında yapılan bu düzenlemenin sınırlı bir istisna olduğu ve sadece ihracat amaçlı taşımaları kapsadığını belirtmemiz gerekmektedir.

Ancak Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılacak açıklamada serbest bölgelere yapılan yük taşımalarının ihraç amaçlı olup olmadığını belirlemek için yapılması gereken işlemler belirtilmelidir.

Uluslararası taşımacılık istisnasında, taşıma işine başlama veya bitim noktalarında birinin T.C. Gümrük Bölgesinin dışında başka bir ülkede olması gerekir. 3218 sayılı Yasa kapsamında faaliyette bulunan serbest bölgeler vergileme yönünden Türkiye Gümrük Bölgesi dışında sayılmakla birlikte taşımacılık istisnasının uygulamasında bu bölgeler milli sınırlar içinde kaldığında yurt dışı sayılmamaktadır.

Serbest bölgeden yurtdışına veya yurtdışından serbest bölgeye yapılan taşımalar 3065 sayılı Kanun’un 14. maddesi gereğince KDV’den istisnadır. Ancak, serbest bölgeden ülke içindeki herhangi bir noktaya veya ülke içinden serbest bölgeye yapılan taşımacılık söz konusu istisna kapsamına girmemektedir. Yurt içindeki noktanın; diğer bir serbest bölge, gümrüklü saha, gümrük antreposu, gümrüksüz satış mağazaları gibi yerler olması taşıma işinin vergiye tabi olmasını engellemez.

Ancak taşıma işleminin serbest bölge içinde (serbest bölge içinde başlayıp serbest bölge içinde bitmesi) gerçekleşmesi durumunda KDV’den istisna olacağı tabiidir.

Maliye Bakanlığı’nın, 23.02.2007 tarih ve 15775 sayılı Özelgesi’nde,

“Serbest bölgeye gönderilmek/götürülmek üzere Haydarpaşa Limanına gelen eşyanın Şirketiniz tarafından Tuzla Serbest Bölgesine taşınması işlemi, genel hükümler çerçevesinde KDV’ne tabi olacaktır.”

İzmir VDB’nin, 06.01.2012 tarih ve GİB.4.35.17.01-35-02-21 sayılı Özelgesi’nde,

“serbest bölgeden ihraç edilmek üzere İzmir Limanı veya başka bir limana gönderilen eşyanın veya serbest bölgeye gönderilmek üzere limana gelen malların serbest bölgeye taşınmasının genel hükümler çerçevesinde KDV’ye tabi tutulması gerekmektedir.” şeklinde görüş verilmiştir. Nuri Değer/Yaklaşım / Şubat 2017 / Sayı: 290

(2)İzmir VDB’nin, 26.05.2006 tarih ve KDV .02-471/ 1484 sayılı Özelgesi.

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.