Serbest bölgelerin 3065 sayılı KDV Kanunu’ndaki yeri 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’na paralel bir şekilde düzenlenmiştir.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu’nda serbest bölgelere yönelik yer alan hükümler istisnalar şeklinde olup bunlar tam ve kısmı istisnalar şeklinde düzenlenmiştir.

Serbest bölgeler açısında KDV Kanunu’nda ihracat istisnası ve serbest bölgelerdeki müşteriler için yapılan fason hizmetler istisnası yer almaktadır.

A- İHRACAT İSTİSNASI

Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden serbest bölgelere mal gönderilmesi ihracat sayılmaktadır. Bu işlemlere KDV Kanunu’nun ihracata ilişkin genel hükümler uygulanmaktadır.

İhracat tesliminin şartları;

1- İhracat Konusu Mal Yurt Dışındaki Bir Müşteriye Yapılmalıdır

3065 sayılı KDV Kanunu’nun 5766 sayılı Kanun’un 12/e maddesi ile değiştirilen 12/1. maddesi hükmü uyarınca, bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için aranan teslimin yurt dışındaki bir müşterinin yapılması ve teslimin T.C. Gümrük Bölgesinden çıkarak yabancı bir ülkeye vasıl olması şartları, serbest bölgeler için de aynen geçerlidir.

2- Teslim Serbest Bölgelere Yapılmalıdır

KDV Kanunu’nun 12. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi hükmü uyarınca teslim konusu mal T.C. Gümrük Bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye veya bir serbest bölgeye vasıl olması ihracat sayılmaktadır.

3065 sayılı Kanun’un bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için aradığı şartlardan, kanuni ve iş merkezi serbest bölgede bulunan alıcılar, yurt dışındaki müşteri sayılmakta, teslim konusu malların T.C. Gümrük Bölgesinden çıkarak serbest bölgelere girmesi ile de bir dış ülkeye vasıl olması şartı gerçekleşmiş olmaktadır.

B- SERBEST BÖLGELERDEKİ MÜŞTERİLERE YAPILAN FASON HİZMETLER

5766 sayılı Kanun’un 12/e maddesi ile KDV Kanunu’nun 11 ve 12. maddelerinde değişiklik yapılarak, serbest bölgedeki müşteriler için yapılacak fason hizmetleri ihracat istisnası kapsamına alınmıştır.

KDV Kanunu’nun 11/1-a maddesinde, serbest bölgelerdeki müşteriler için yapılan fason hizmetler KDV’den müstesnadır.

Aynı Kanun’un 12/3. maddesinde ise, fason hizmetlerin serbest bölgelerdeki müşterilere yapılmış sayılması için;

- Serbest bölgelerde faaliyet gösteren müşteriler için fason hizmet yapılması,

- Fason hizmetten serbest bölgede faydalanılması

gerektiği hükme bağlanmıştır.

Mülga 110 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ile KDV Genel Uygulama Tebliği’nin II-A-4. Bölümünde serbest bölgedeki müşteriler için yapılacak fason hizmetleri ihracat istisnası uygulamasının usul ve esasları açıklanmıştır.

1- Fason Hizmetin Tanımı

İstisna uygulamasında fason hizmet, bir malın mülkiyet ve tasarruf hakkının devralınmaksızın ücreti karşılığı belirli işlemlere tabi tutularak/işlemlerden geçirilerek tasarruf veya mülkiyet hakkı sahibine iade edilmesini ifade edecektir.

Buna göre, serbest bölgeden gönderilen ana madde ve malzemelerin, yurt içinde bulunan işletmelerde çeşitli işlemlere tabi tutulduktan sonra yeniden serbest bölgeye gönderilmesi suretiyle verilen fason hizmetler istisna kapsamında değerlendirilecektir.

2- İstisnanın Kapsamı

Fason hizmet ihracı için yukarda aranan şartlara ilaveten, ana madde ve malzemelerin serbest bölgeden gönderilmesi ve fason hizmete konu malın yeniden serbest bölgeye gönderilmiş olması gerekir.

Bu istisna uygulamasında fason hizmet, bir malın mülkiyet ve tasarruf hakkının devralınmaksızın ücreti karşılığı belirli işlemlere tabi tutularak/işlemlerden geçirilerek tasarruf veya mülkiyet hakkı sahibine iade edilmesini ifade eder.

Buna göre, serbest bölgeden gönderilen ana madde ve malzemelerin, yurtiçinde bulunan işletmelerde çeşitli işlemlere tabi tutulduktan sonra yeniden serbest bölgeye gönderilmesi suretiyle verilen fason hizmetler istisna kapsamında değerlendirilir.

Fason hizmetler dışında, Türkiye’den bu bölgelerde faaliyet gösterenlere yapılan hizmetler 3065 sayılı Kanun’un 1. maddesi çerçevesinde KDV’ye tabidir.

3- İade

KDV Genel Uygulama Tebliği’nde konuya ilişkin ayrıntılı bilgilere yer verilmiş olmakla birlikte ihracatta KDV iadesine ilişkin usul ve esaslar uygulanmaktadır. Nuri Değer/Yaklaşım / Şubat 2017 / Sayı: 290

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.