Soma, Ermenek ve Karadon’ da yaşanan işkazaları sonrasında, madencilerin çalışma ve yaşam koşullarının iyileştirilmesi için Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan yer altı maden işyerlerinde çalışan sigortalılar hakkında çalışma süresi, fazla çalışma ücreti, asgari ücret ve yıllık izin süreleri ile ilgili düzenlemeler yapılmıştı. Yapılan değişiklikler sonucunda işverenlerin maliyet artışları meydana gelmiş olup 6661 sayılı Kanun’un 6. maddesi ile maliyet artışlarının karşılanmasına ilişkin destek verilebileceği düzenlenmişti.

"Linyit” ve "Taşkömürü” çıkaran ve özel hukuk tüzel kişilerinin ruhsat sahibi olarak işlettikleri yer altı maden işletmelerinde meydana gelen maliyet artışlarının karşılanması amacıyla 2016/8673 sayılı Bakanlar Kurulu, 08.04.2016 tarih ve 29678 sayılı Resmi Gazete ’de yayınlanmıştır.

Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar hakkında çalışma süresi, fazla çalışma ücreti, asgari ücret ve yıllık izin süreleri ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemeler aşağıdaki tabloda detayları ile gösterilmiştir.

4857 sayılı İş Kanunu/m.41

Fazla Çalışma    6552/10.09.2014    Bu kanunun 42’nci ve 43’üncü maddelerinde sayılan hâller dışında yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz.

Yer altında maden işlerinde çalışan işçilere, bu kanunun 42’nci ve 43’üncü maddelerinde sayılan hâllerde haftalık otuz yedi buçuk saati aşan her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yüzden az olmamak üzere arttırılması suretiyle ödenir.

4857 sayılı İş Kanunu/m.53

Yıllık İzin    6552/10.09.2014    Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır

4857 sayılı İş Kanunu/m.63

Haftalık Çalışma Süresi    6645/ 04.04.2015    Yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günde en çok yedi buçuk, haftada en çok otuz yedi buçuk saattir.

3213 sayılı Maden Kanunu/ Ek Madde 9

Asgari Ücret    6552/10.09.2014    Bu kanunun 2’nci maddesinde sayılan 4. Grup madenlerden “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde, yer altında çalışan işçilere ödenecek ücret miktarı 4857 sayılı Kanun’un 39’uncu maddesi uyarınca belirlenen asgari ücretin iki katından az olamaz.

****************************

Bakanlar Kurulu Kararı’na istinaden destek kapsamı 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41, 53 ve 63. maddeleri ile 3213 sayılı Kanun’un ek 9. maddesiyle sınırlı olmak kaydıyla meydana gelen maliyet artışları olacaktır.

26.06.2016 tarihli, 29754 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan Yeraltı Kömür İşletmelerinde İşçi Maliyetlerine Uygulanacak Desteğe İlişkin Tebliğ yayınlanmıştır. Bu tebliğ ile “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkaran ve özel hukuk tüzel kişilerinin ruhsat sahibi olarak işlettikleri yeraltı maden işletmelerinde meydana gelen maliyet artışlarının karşılanması amacıyla söz konusu işletmelere destek verilmesine ilişkin usul ve esaslar açıklanmıştır.

Ruhsat sahiplerinin destekten yararlanabilmesi için;

a) Maden Kanunu’nun 2’nci maddesinde sayılan IV. Grup madenlerden “Linyit” ve “Taşkömürü” ruhsat sahasında yeraltı işletme yöntemi ile üretim yapıyor olması,

b) Özel hukuk tüzel kişisi olması,

c) Ruhsat sahasında üretim faaliyetinin ruhsat sahibi şirketçe yapılması,

gerekir.

Aşağıdaki durumlarda destek ödemesi yapılmayacaktır: 

- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında, işin durdurulmasına karar verilen işyerlerinde, işin durdurulması kararının uygulanması ile bu kararın kaldırılmasına ilişkin İş Mahkemeleri veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından alınmış kararların uygulanması arasında geçen sürede,

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında işletme güvenliği açısından (Kanunun 31 inci maddesi ve 29 uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkrası gereğince) üretim faaliyetleri durdurulan işletmelerde, üretim faaliyetlerinin durdurulması ile üretim faaliyetlerine müsaade edildiği tarihe kadar geçen sürede destek ödemesi yapılmaz. Ayrıca işletme güvenliği açısından tehlikeli durumlar bulunması nedeniyle üretim faaliyetleri durdurulan dönemde yapılan hazırlık faaliyetleri için,

- Çalışanların ücreti ödenmeden,

- Yeraltı işletme yöntemi ile faaliyette bulunulan linyit ve taşkömürü işletme izinli ruhsat sahalarında; Maden Kanunu’nun 31’inci maddesine istinaden teknik/daimi nezaretçi ataması olmayan dönemdeki günlerde,

- SGK kayıtlarında olup madenlerde zorunlu ferdi kaza sigortası olmayan yeraltı çalışanları için,

- Aynı ruhsat sahasında, aynı işyeri sicil numarası ile birbirinden bağımsız birden fazla yeraltı kömür ocağı işletmesi bulunması durumunda, ocaklardan herhangi birisinde üretim faaliyetleri/işin durdurulması halinde, o ruhsat sahibine destek ödemesi yapılmaz. 

Ancak aynı ruhsat sahasında farklı işyeri sicil numarasına sahip birbirinden bağımsız faaliyeti durdurulmayan işletmeler için destek ödemesi yapılabilir.

Esasen, kazandıkları her kuruşun karşılığında alınteri, emek ve gözyaşı olan madencilerimiz için çok önemli ve doğru bir düzenleme yapılmıştır.İbrahim Işıklı

http://www.dunya.com/maden-isyerlerine-destek-devletten-164706yy.htm

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti /Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.