Çok şey yazıldı, çok şey söylendi… Ve nihayet kiralık işçi uygulaması dün Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. İşte kiralık işçi uygulamasıyla ilgili kafanızdaki tüm soruların cevabı…

Kiralık işçilik (yasada geçen tabirle “özel istihdam bürosu aracılığıyla geçici iş ilişkisi”) hakkında aylardır gazetelerde olumlu ya da olumsuz birçok şey yazıldı. Ve nihayet dün Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi.

Getirilen uygulama ile aslında ülkemizde zaten çalışma hayatında uygulanan bir sistem yasayla kurallara ve kurumlara bağlanmaya çalışıldı diyebiliriz. Yoksa birden bire bu yasayla istikrarlı iş ilişkilerinden istikrarsız iş ilişkilerine geçilmiyor. Ama bundan böyle emeğin daha değersizleştiğini ve korumasız hale geldiğini söylemek mümkün.

Peki kiralık işçi düzenlemesi nasıl işleyecek? İşçilerin ve işverenlerin dikkat etmesi gereken noktalar neler? İşte akla takılan tüm sorular ve bunların cevapları… 

1-Kiralık işçi nereden temin edilecek?

Kiralık işçiler kanunda belirtilen şartlarla kurulmuş olan Özel İstihdam Bürolarına başvurularak temin edilecek. Bunun için özel istihdam bürosunun İş-Kur’a yaklaşık 330 Bin TL teminat göstermesi ve Devlete borcunun olmaması gerekiyor.

2- Hangi işler ve durumlarda, hangi sürelerde kiralık işçi çalıştırılabilecek?

Kanunda hangi iş ve durumlarda kiralık işçi çalıştırılacağı belirtilmiş. Bu durumlara göre çalışma süreleri de farklı olacak. Kiralık işçi çalıştırılacak durumları ve sürelerini tablo ile şöyle özetleyebiliriz:

3- İşveren sürekli olarak kiralık işçi çalıştırabilir mi?

Geçici işçi çalıştıran işveren, mevsimlik tarım işleri ve ev hizmetleri hariç, belirtilen sürenin sonunda aynı iş için altı ay geçmedikçe yeniden kiralık işçi çalıştıramayacak.

4- Kiralık işçi çalıştırmanın yasak olduğu yerler var mı?

 Toplu işçi çıkarılan işyerlerinde sekiz ay süresince,

 Kamu kurum ve kuruluşlarında,

 Yer altında maden çıkarılan işyerlerinde,

 Grev/lokavt sırasında kiralık işçi çalıştıramayacak.

5- Çalıştırılacak kiralık işçi sayısının bir sınırı var mı?

İşyerinde çalıştırılacak kiralık işçi sayısında bir sınır yok. Yani tüm işçiler kiralık olabilir. Bunun sadece bir istisnası var: İşletmenin ortalama mal ve hizmet üretim kapasitesinin öngörülemeyen şekilde artması hâlinde kiralık işçi sayısı, işyerinde çalıştırılan işçi sayısının dörtte birini geçemeyecek. Ancak, on ve daha az işçi çalıştırılan işyerlerinde beş işçiye kadar geçici iş ilişkisi kurulabilecek. 

6- Kiralık işçi ücretini kimden alacak?

Kiralık işçi ücretini bağlı olduğu özel istihdam bürosundan alacak. Kiralık işçi, işverenden özel istihdam bürosunun hizmet bedeline mahsup edilmek üzere avans veya borç alamayacak.

7- Kiralık işçi daimi işçi olabilir mi?
Sözleşmede belirtilen sürenin dolmasına rağmen geçici iş ilişkisinin devam etmesi hâlinde, sözleşme belirsiz süreli iş sözleşmesine dönüşür. Yani daimi işçi durumuna geçilir. 

8- Kiralık işçi kıdem tazminatı alabilecek mi?

Kiralık işçinin çalışma süresi bir yılın altında kalıp süreklilik göstermeyeceği için kıdem tazminatı alamayacak. Ayrıca ihbar tazminatı da ödenmeyecek.

9- Kiralık işçi sendikaya üye olabilecek mi?

Kiralık işçinin sürekli bir çalışması olmadığından sendika üyeliği de olmayacak. Sadece işveren tarafından kiralık işçinin bilgileri varsa işyeri sendika temsilcisine bildirilecek.

10- Kiralık işçinin sosyal güvenliği nasıl olacak?

Kiralık işçinin SGK primlerini özel istihdam büroları yatıracak. Sadece çalışılan dönemler için prim yatacağı için emeklilikte prim ödeme gün sayısını doldurmada büyük sıkıntı yaşanacak ve işçiler mağdur olacak. Mehmet Bulut

http://www.meydangazetesi.com.tr/kiralik-isci-rent-a-worker-yururlukte-makale,3422.html

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti /Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.