5510 sayılı Kanun’da iş kazasının süresi içerisinde bildirilmemesi haline herhangi bir idari para cezası uygulanmamakta, sadece bildirim tarihine kadar geçen süre için sigortalıya ödenecek geçici iş göremezlik ödeneği SGK tarafından işverenden tahsil edilmektedir.

6331 sayılı Kanun’da ise SGK’ya yapılacak bildirim sorumluluklarını yerine getirmeyen işverenlerle sağlık hizmeti sunucularına idari para cezası uygulanacağı öngörülmektedir. 6331 sayılı Kanun’un 26. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre; iş kazası bildirme sorumluluğunu yerine getirmeyen işverenlerle sağlık hizmet sunucularına 2.000 TL tutarındaki idari para cezası 5326 sayılı Kabahatler Kanunu(5)’nda öngörülen yeniden değerleme oranı kadar arttırılarak uygulanmaktadır.

2015 yılı için 2.466 TL olarak hesaplanan bu idari para cezası tutarı;

Ondan az çalışanı bulunan işyerlerinden;

• Az tehlikeli sınıfta yer alanlar için aynı miktarda,
• Tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde yirmi beş oranında artırılarak,
• Çok tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde elli oranında artırılarak,

On ila kırk dokuz çalışanı bulunan işyerlerinden;

•  Az tehlikeli sınıfta yer alanlar için aynı miktarda,
• Tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde elli oranında artırılarak,
• Çok tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde yüz oranında artırılarak,

Elli ve daha fazla çalışanı bulunan işyerlerinden;

• Az tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde elli oranında artırılarak,
• Tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde yüz oranında artırılarak,
• Çok tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde iki yüz oranında artırılarak

uygulanmaktadır.

İdari para cezasının miktarının tespitinde; işverenler için işyerinde çalışan sayısı ve işyerinin tehlike sınıfı esas alınmakta, iş kazası bildirimi yapmakla sorumlu olan sağlık hizmeti sunucuları için çalışan sayısı ve işyerinin tehlike sınıfı dikkate alınmamaktadır.

İş kazası bildirimini süresi içinde yapmayan işverenlere uygulanacak idari para cezasına esas olan çalışan sayısı ile işyerinin tehlike sınıfının tespitinde;

• İş kazasının olduğu tarihi içine alan döneme ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi Kurumumuza verilmiş ise ay içinde işe giren ve işten çıkan sigortalılar ile birlikte sıfır gün sıfır kazanç bildirilen sigortalılar da dahil edilerek bulunacak sigortalısı sayısı,
• İş kazasının olduğu tarihi içine alan döneme ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi Kurumumuza verilmemiş ise bir önceki aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinde bilgileri yer alan ve takip eden aya devreden sigortalı sayısı,
• İş kazasının olduğu tarihi içine alan döneme ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinde iş kazasına uğrayan sigortalının bilgilerinin yer almaması halinde, aylık prim ve hizmet belgesinde bilgileri yer alan sigortalı sayısına kaza geçiren sigortalı sayısı kadar ilave edilerek bulunacak sayı,
• İş kazasının olduğu işyerinde sigortalı kayıt dışı olarak çalışıyor ise, olayın intikal ettirildiği Kurum’un denetimle görevli birimlerince tespiti yapılan ay içindeki çalışan sayısı ve tehlike sınıfına,
• Asıl işverene bağlı çalışan bir sigortalının iş kazası geçirmesi durumunda, alt işverenlerde çalışan sigortalılar da dâhil edilerek bulunacak sayı ve asıl işverenin tehlike sınıfına,
• Alt işverene bağlı çalışan bir sigortalının iş kazası geçirmesi durumunda, asıl işveren çalışan sayısı toplam çalışan sayısına dâhil edilmeksizin alt işverenin çalıştırdığı işçi sayısı ve tehlike sınıfına göre belirlenen iş kolu kodu dikkate alınacaktır.

6645 sayılı Kanun(6)’un 4. maddesiyle 6331 sayılı Kanun’un 26. maddesinde yapılan ve 23.04.2015 tarihi itibariyle yürürlüğe giren değişiklikle, iş kazası bildirim sorumluluğunu yerine getirmeyenlere uygulanacak idari para cezalarının doğrudan SGK tarafından verileceği, idari para cezalarının tebliğ, itiraz ve tahsilinde 5510 sayılı Kanun’un 102. maddesi hükümlerinin uygulanacağı öngörülmektedir. Bu nedenle, uygulanacak idari para cezalarının tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde SGK’ya yatırılması veya aynı süre içinde SGK’ya itiraz edilmesi gerekmektedir. Özer Demirdizen Yaklaşım/Ocak 2016/Sayı: 277

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti /Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.