İlgide kayıtlı özelge talep formunda; Şirketinizin KDV den muaf ve bankalar statüsünde döviz ticareti ile iştigal ettiği, döviz alım/satımlarında döviz alım/satım bordrosu düzenlediği,  2011 yılı toplam cirosunun 2.317.000.000 TL  tutarında olduğu ve şirketiniz adına kayıtlı araçlar için muhtelif benzin istasyonlarından yıl boyu  toplam 2.000 TL tutarında akaryakıt alındığı, ayrıca 1.800 TL tutarında marketlerden gıda, 218 TL tutarında kargo gideri ile 10.000 TL tutarında telefon ve haberleşme gideri yapıldığı belirtilerek,  421 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine göre elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçip geçmeyeceğiniz ile döviz bordrosu yerine fatura kullanma mecburiyetinin doğup doğmadığı hususlarında tereddüt oluştuğundan Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.

            213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 242 nci maddesinin ikinci fıkrası ile Bakanlığımıza verilen yetkiye istinaden yayımlanan 416 Sıra No.lu Genel Tebliği ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu 232 nci maddesi kapsamında fatura düzenlemek zorunda olan mükelleflere elektronik fatura uygulamasından yararlanma hakkı tanınmıştır.         

            Konuya ilişkin olarak yayımlanan 421 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile bazı mükellef gruplarına elektronik defter tutma ve elektronik fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu getirilmiştir.

            Ayrıca, 08/02/2013 tarihinde yayımlanan 58 No.lu Vergi Usul Kanunu Sirkülerinde, elektronik defter tutma ve elektronik fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu getirilen mükelleflere ilişkin açıklama yapılmış olup, "2. 421 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 3.1.1. bölümünün 'a' ve 'b' maddelerinde yapılan düzenlemelere ilişkin açıklamalar" başlıklı bölümünde de ;

            "Tebliğin yayımlandığı tarih itibariyle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanların ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenlerin zorunluluk kapsamına girdiği "a" ve "b" maddelerinde açık şekilde ifade edilmiştir.

            Tebliğin yayımlandığı tarih itibariyle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olan ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükellef listesi www.gib.gov.tr ve www.efatura.gov.tr internet adreslerinde yayımlanmaktadır.

            Söz konusu listelerde yer alan mükelleflerden 2011 yılında mal alan ve Tebliğde belirtilen brüt satış hasılatına sahip olan mükellefler zorunluluk kapsamındadır.

            5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olan mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, satın aldıkları malın türüne, fiyatına, miktarına veya herhangi bir özelliğine bakılmaksızın, 2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 25 Milyon TL veya daha yüksek ise elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Lisans sahibi mükelleflerden alış yapanların, madeni yağ sektöründe veya başka bir sektörde faaliyet göstermesi zorunluluk karşısındaki durumlarını etkilememektedir.

            4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, satın aldıkları malın türüne, fiyatına, miktarına veya herhangi bir özelliğine bakılmaksızın 2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları 10 Milyon TL veya daha yüksek ise elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Bu kapsamda alış yapanların tütün, alkol, kolalı gazozlar sektörlerinde veya başka sektörlerde faaliyet göstermesi zorunluluk karşısındaki durumlarını etkilememektedir.

            Madeni yağ lisansına sahip olan ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal eden mükelleflerden sadece mal alışları bulunan mükellefler Genel Tebliğ kapsamında elektronik fatura ve elektronik defter uygulamalarına dahil olacaklardır. Hizmet alımları kapsam dahilinde değildir.

            Mükellefler brüt satış hasılatlarının hesaplanmasında, sadece madeni yağ, tütün, alkol veya kolalı gazoz satışları değil gelir tablosunda yer alan bütün satışları gösteren brüt satış hasılatına göre zorunluluk kapsamına alınacaktır.

            Özel hesap dönemine sahip mükellefler brüt satış hasılatlarının hesaplanmasında 2011 takvim yılında sona eren özel hesap dönemi brüt satış hasılatını dikkate alacaklardır." açıklamalarına yer verilmiştir.     

            Ayrıca e-Defter uygulamasına başvuru ve uygulamaya geçiş sürelerini belirlemeye yönelik yayınlanan 67 No.lu Vergi Usul Kanunu Sirkülerine göre; özel hesap dönemine tabi mükelleflerin 30/11/2014 tarihine kadar e-defter uygulamasına başvurmaları ve Aralık ayı itibariyle e-deftere geçiş yapmaları, normal hesap dönemine tabi mükelleflerin ise en geç Aralık/2014 ayı içinde e-defter uygulamasına başvurmaları ve 01/01/2015 itibariyle e-deftere geçiş yapmalarının zorunlu olduğu belirtilmiştir.

            Öte yandan, Vergi Usul Kanununun Mükerrer 257 nci maddesinin verdiği yetkiye istinaden 379 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karara İlişkin 2006-32/32 No.lu Tebliğ ile kendilerine kıymetli maden alım/satım yapma yetkisi verilen yetkili müesseselere, 1/3/2008 tarihinden geçerli olmak üzere, kıymetli maden alımında "Kıymetli Maden Alım Belgesi", satımında da "Kıymetli Maden Satım Belgesi" düzenleme zorunluluğu getirilmiş ve bu belgelerin Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmesi gereken belgeler kapsamına alınması uygun görülmüştür.

            385 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile de, mükelleflerin faaliyetlerini aksatmadan yürütmelerini sağlamak ve uygulamayı kolaylaştırmak amacıyla, 01/09/2008 tarihinden itibaren isteyen mükellefler tarafından döviz ve kıymetli maden alımında "Döviz ve Kıymetli Maden Alım Belgesi", satımında da "Döviz ve Kıymetli Maden Satım Belgesi" adı altında tek belge olarak düzenlenmesi imkanı getirilmiş, mükelleflerin faaliyetleriyle ilgili olarak 1/9/2008 tarihinden itibaren “Döviz ve Kıymetli Maden Alım/Satım Belgesi” düzenlemelerinin yanı sıra, bundan böyle döviz alım/satım belgesi ve kıymetli maden alım/satım belgesini ayrı ayrı da düzenleyebilecekleri belirtilmiştir.

            Yukarıdaki hüküm ve açıklamalara göre, 421 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile fatura düzenleme zorunluluğu bulunan mükelleflerin belirlenen tarihten itibaren kağıt fatura yerine e-fatura uygulaması üzerinden e-fatura düzenlemeleri ve almaları zorunlu hale gelmiştir. Zorunluluk "fatura" belgesini kapsamakta olup yetkili müesseselerce döviz alış ve satışlarında düzenlenecek Döviz ve Kıymetli Maden Alım/Satım belgelerini kapsamamaktadır. Yetkili müesseselerce gerçekleştirilen  döviz ve kıymetli maden alımında / satımında 379 ve 385 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde açıklanan usul ve esaslar çerçevesinde "Kıymetli Maden Alım/Satım Belgesi" veya "Döviz ve Kıymetli Maden Alım/Satım Belgesi" düzenlenmesi gerektiğinden bu işlemleriniz için elektronik fatura  düzenleme zorunluluğunuz bulunmamaktadır.

            Ancak, yetkili müesseseler döviz ticaretinin yanında fatura alıcısı olarak da ekonomide önemli bir pay sahibidir. 421 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 3.1.1 inci bölümünün a ve b maddelerinde belirtilen mükelleflerden 2011 yılında alış yapan ve 2011 yılı brüt satış hasılatları belirlenen tutarları aşan  kıymetli maden ve döviz alım satımında bulunan yetkili müesseseler de koşulları sağlayan diğer mükellefler gibi 421 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğindeki açıklamalar doğrultusunda elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına dahil olma zorunlulukları bulunmaktadır.   

            Elektronik defter uygulamasına dahil olma mecburiyetiniz açısından, düzenlenen veya alınan belgelerin e-fatura veya döviz ve kıymetli maden alım satım belgesi olmasının ve ayrıca alım satıma konu mal veya hizmetlerin türünün bir önemi bulunmamakta olup,  madeni yağ lisansı olanlar ile ÖTV III sayılı liste kapsamında mükellefiyeti bulunan mükellefler ve bunlardan mal alan ve 2011 yılı cirosu belirtilen tutarı aşan mükellefler açısından 67 No.lu Vergi Usul Kanunu Sirkülerinde belirtilen sürelerde e-defter uygulamasına geçmeleri zorunluluğu bulunmaktadır.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.