İlgide kayıtlı özelge talep formunuzla, %93 engelli raporu bulunan oğlunuz adına Özel Tüketim Vergisi istisnası uygulanarak satın aldığınız aracınızın ayıplı çıkması nedeniyle satıcı firmaya aracın iade edilerek yenisinin alınması halinde, beş yıllık süre bitmeden ikinci defa Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesi (2) numaralı fıkrası ve Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesindeki istisnadan yararlanıp yararlanamayacağınız konusunda Defterdarlığımızdan görüş istenilmektedir.

            1- 4760 SAYILI ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNU UYGULAMASI

            4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun (7/2) maddesi ile Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tabi mallardan; 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm3'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm3'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, engellilik dereceleri %90 veya daha fazla olan malul ve engelliler ile bizzat kullanmak amacıyla sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malul ve engelliler tarafından beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisna edilmiştir.

            Aynı Kanunun (15/1) maddesinde ise "... 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, (II) sayılı listedeki kayıt ve tescile tâbi olan malların kayıt ve tescil edildikten sonra iade edilmesi hali hariç, malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya diğer nedenlerle matrahta değişiklik vuku bulduğu ya da yersiz veya fazla vergi hesaplandığı hallerde vergiye tâbi işlemleri yapmış olan mükellefler; bunlarla ilgili borçlandıkları ya da ödedikleri vergiler için değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve meydana geldiği dönem içinde düzeltme yapabilirler, bu vergiden mahsup edebilirler veya iade talebinde bulunabilirler. (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tâbi olan mallar için dönem şartı aranmaz. Şu kadar ki, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması, yersiz veya fazla ödenen verginin alıcıya iade edilmesi ve bu işlemlerin defter kayıtları, belgeler ile beyannamede gösterilmesi şarttır." hükmüne yer verilmiştir.

            Söz konusu hükmün uygulamasına ilişkin açıklamalara uyarınca, 14 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliği ile değiştirilen 1 Seri No.lu ÖTV Genel Tebliğinin ‘‘Kayıt ve Tescilden Sonra Düzeltme'' başlıklı (15.1.1.2.) bölümünde yer verilmiştir. Buna göre, Kanuna ekli (II) sayılı listedeki araçlardan kayıt ve tescile tabi olanların kayıt ve tescil edildikten sonra iade edilmesi halinde, Kanunun (15/1) maddesis kapsamında gerekli düzeltme işlemlerinin yapılabilmesi için bu iadenin aracın 4077 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında ayıplı mal olması ve bahse konu Genel Tebliğde öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde yapılmış olması gerekmektedir.

            Ayrıca, ÖTV Kanununun (2/1-b) maddesine göre, 4077 sayılı Kanun hükümleri kapsamında iade edilmek suretiyle ÖTV'si düzeltilen kayıt ve tescil edilmiş araçların, kullanılmak üzere motorlu araç ticareti yapanlardan iktisabı, motorlu araç ticareti yapanlar tarafından kullanılmaya başlanması, aktife alınması veya adlarına kayıt ve tescil ettirilmesi ilk iktisap sayıldığından genel hükümler çerçevesinde vergilendirilmektedir.

            Bu açıklamalar çerçevesinde, ÖTV Kanununun (7/2) maddesinde düzenlenen istisna uygulaması, aynı maddede belirtilen durumlar haricinde, esas itibariyle, her beş yıllık sürede bir araç için geçerli olup, bu kapsamda iktisap edilen araçların ilk iktisap tarihi üzerinden beş yıl geçmedikçe yeni iktisap edilecek araçlar için bu istisnadan yararlanılamamaktadır. Ancak, söz konusu istisna kapsamında iktisap edilen aracın, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca "ayıplı mal" olarak iade edilmesi halinde, iade edilen aracın ilk iktisap tarihinden itibaren 5 yıllık süre bitmeden ikinci defa söz konusu istisnadan yararlanılarak araç iktisap edilmesi mümkün bulunmaktadır.

            2- 197 SAYILI MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ KANUNU UYGULAMASI

            197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinde "Motorlu Taşıtlar Vergisinin mükellefi; trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığınca tutulan sivil hava vasıtaları siciline adlarına motorlu taşıt kayıt ve tescil edilmiş olan gerçek ve tüzel kişilerdir" hükmü yer almaktadır.

            Anılan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde, engellilik dereceleri % 90 ve daha fazla olan malûl ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer malûl ve engellilerin, bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtların motorlu taşıtlar vergisinden istisna olduğu belirtilmiştir.

            10/1/2004 tarihli ve 25342 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 21 Seri No.lu Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliği'nin "II-İSTİSNALAR" başlıklı bölümünde,

            "1-Engellilik Dereceleri % 90 ve Daha Fazla Olan Malûl ve Engellilere Ait Taşıtlarda İstisna Uygulaması:

            Engellilik dereceleri % 90 ve daha fazla olan malûl ve engellilerin bu durumlarını tam teşekküllü Devlet hastanesinden alınmış olan sağlık kurulu raporu ile ilgili vergi dairelerine belgelendirmeleri halinde, söz konusu malûl ve engellilerin kendi adlarına kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtları, motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulmayacaktır. Bu istisnadan yararlanmak için, söz konusu malûl ve engellilere ait taşıtın özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş olması şartı aranmayacaktır

            ......

            3-Malûl ve Engelliler İstisnası İle İlgili Bildirim:

            Malûl ve engelliler istisnasından yararlanacak olan malûl ve engelliler tarafından, "Malûl ve Engelliler Adına Kayıt ve Tescilli Taşıtlarda Motorlu Taşıtlar Vergisi İstisnası Bildirim Formu" düzenlenerek (Bildirim Formu'nun internettekihttp://www.gib.gov.tr/ adresinde bulunan örneğinin düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır.) istisnadan yararlanmak için gerekli olan diğer belgeler ile birlikte ilgili vergi dairesine verilecektir. "

            açıklamaları yer almaktadır.

            Öyle ki, malul ve engelli adına kayıt ve tescilli taşıtların motorlu taşıtlar vergisinden istisna tutulmasındaki amaç, malul ve engelli olanların sosyal hayata katılımlarını artırmak, günlük yaşantılarını kolaylaştırmak olup, sadece malul ve engellilerin kendilerinin ulaşım ihtiyaçlarını karşılamada kullanılacak taşıtlar için söz konusu istisna hükmü uygulanmaktadır.

            Buna göre, malul ve engelli adına kayıt ve tescilli aracın ayıplı çıkması nedeniyle satıcı firmaya iade edilmesine müteakip tescil kaydının silinmesi üzerine, malul ve engelli adına kayıt ve tescil edilecek yeni taşıt için "malul ve Engelliler Adına Kayıt ve Tescilli Taşıtlarda Motorlu Taşıtlar Vergisi İstisnası Bildirim Formu" ile ilgili vergi dairesi müdürlüğüne müracaat edilmesi halinde, söz konusu taşıtın motorlu taşıtlar vergisinden istisna edilmesi gerekmektedir.

            Bilgi edinilmesini  rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.