İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, söz konusu form ekinde ibraz edilen ... Devlet Hastanesi tarafından düzenlenmiş olan ... tarihli Sağlık Kurulu Raporunda "Sağ el parmaklarında hareket sınırlılığı yapan fonksiyonel durumdaki ankiloz, MCP eklemde PİP, DIP eklemlerde 45 derece sonra kısıtlılık" teşhisine yer verildiğinden bahisle, araç iktisap etmeniz durumunda Özel Tüketim Vergisi Kanunundaki malul ve engellilere ilişkin istisna hükümlerinden yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.

            Bilindiği üzere, 6518 sayılı Kanunla değişik 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin (2) numaralı bendiyle, Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tâbi mallardan;

            a) 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malûl ve engelliler tarafından,

            b) 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan (motor silindir hacmi 2.800 cm3'ü aşanlar, bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilenler, sürücü dâhil 8 kişiye kadar oturma yeri olan binek otomobilleri, yarış arabaları, arazi taşıtları hariç), yük taşımasında kullanılıp azami ağırlığı 3,5 tonu aşmayan ve yolcu taşıma kapasitesi istiap haddinin %50'sinin altında olanlar ile sürücü dâhil 9 kişilik oturma yeri olanların, engellilik durumlarının araçları bizzat kullanamayacak ve sürekli olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanmalarını gerektirecek nitelikte olduğunu ilgili mevzuat çerçevesinde alınan engelli sağlık kurulu raporuyla tevsik eden ve engellilik derecesi % 90 veya daha fazla olup tekerlekli sandalye veya sedye ile binilmesine ve seyahat edilmesine uygun tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından,

            c) 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, bizzat kullanma amacıyla engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından,

            d) Bu bendin (a), (b) ve (c) alt bentleri kapsamındaki araçların aynı alt bentlerde belirtilen malûl ve engelliler tarafından ilk iktisabından sonra deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hâle gelmesi nedeniyle hurdaya çıkarılmasında, bu alt bentler kapsamındaki araçları hurdaya çıkaran malûl ve engelliler tarafından,

            beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisna edilmiştir.

            Konu ile ilgili olarak, 1 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğinin (7.2.1) bölümü ile 5 ve 12 Sıra No.lu Özel Tüketim Vergisi Sirkülerlerinde gerekli açıklamalar yapılmıştır.

            Bu düzenleme ve açıklamalara göre, Kanunun (7/2-c) maddesinde belirtilen araçların engellilik oranı %90'ın altında olan malul ve engelliler tarafından ilk iktisabında söz konusu ÖTV istisnasından faydalanılabilmesi için;

             - Alıcının maluliyeti veya engelliliği ile özel tertibat yaptırılan araçları kullanabileceğine dair "Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik" hükümleri kapsamında yetkili bir sağlık kuruluşundan alınmış engelli sağlık kurulu raporunun bulunması,

            - Aracın hareket ettirici aksamında engelliliğe uygun olarak özel tertibat yaptırıldığına dair teknik belge,

            - "H" sınıfı sürücü belgesine sahip olma,

             şartları aranmaktadır.

            Ayrıca, hareket ettirici aksam olarak "debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolu" kabul edilmekte olup, bu aksamda sabitlenmiş bir şekilde özel tertibat yapılmış olması ve yapılan özel tertibatın kişinin sakatlığıyla uyumlu olması yasal bir zorunluluktur. Engellilik oranı % 90'ın altında olanların gaz, fren, debriyaj pedalları ile vites kolunda sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırmaksızın kullanabilecek olduğu araçlar ile aracı hareket ettirici özel tertibat sayılmayan (direksiyona topuz takılması, engelin bulunduğu taraftaki silecek kolu, sinyal, cam silecek kumandası, dörtlü flaşör, ön-arka cam su fıskiyesi, korna ve kontak gibi düzeneklerin diğer tarafa alınması veya direksiyon simidine monte edilmesi vb.) tadilat yapılmak suretiyle kullanılabilecek olan araçların ilk iktisabında söz konusu istisnadan yararlanılması mümkün değildir.

            Dolayısıyla, diğer şartların yanı sıra, engellilik oranı (tüm vücut fonksiyon kaybı oranı) %90'ın altında olan malul ve engellilerin bahse konu istisna uygulaması kapsamında araç alımları için öncelikle malul ve engellilik durumlarının aracın hareket ettirici aksamında (debriyaj, fren veya gaz pedalı ile vites kolu) sabitlenmiş hareket ettirici tertibat yaptırılmasını gerektirecek nitelikte olması gerekmektedir.

            Öte yandan, söz konusu istisna uygulamasında otomatik vitesli araçlar, esas itibariyle, başka bir tadilat olmaksızın özel tertibatlı araç olarak değerlendirilmemekle birlikte, sol alt ekstremitede (ayak veya bacakta) engeli olanlar için otomatik vites, münhasıran bu durumda olanlarla sınırlı olarak, hareket ettirici özel tertibat olarak kabul edilmektedir.

            Buna göre, sağ elinizde olduğu anlaşılan engelliliğiniz nedeniyle aracın vites kolunda (otomatik vites dahil) engelliliğinize uygun sabitlenmiş bir şekilde özel tertibat yapılmadan araç kullanamayacak durumda olmanız ve mezkur tertibatı yaptırmanız halinde, diğer şartların da sağlanması kaydıyla, söz konusu istisnadan yararlanmanız mümkün bulunmaktadır.

            Bunun yanı sıra, mezkur uygulamadan yararlanılabilmesi için, engellilik durumunun tevsikinde aranan sağlık kurulu raporunun "Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik" hükümleri veya raporun alındığı tarihte yürürlükte bulunan engellilere sağlık kurulu raporu verilmesine dair ilgili Yönetmelik/mevzuat çerçevesinde yetkili bir sağlık kuruluşundan alınmış engelli sağlık kurulu raporu olması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.