İş kazası yönünden ülke sicilimiz maalesef bozuk. İş kazasında Avrupa'da birinci, Dünyada ikinci sıradayız. İş kazasının yol açtığı ekonomik kayıplar bir yana verilen can kayıpları ülkemizin kanayan yarası. Yetkililerce iş kazalarını önlemek, kanayan yarayı durdurmak için çeşitli yasal düzenlemeler yapılmasının yanı sıra, zaman zaman işverene çeşitli teşvik ve destekler sağlanmakta. Nitekim bu bağlamda son olarak, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 04.04.2015 tarih ve 6645 sayılı Kanun ile yeni bir teşvik getirildi. 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'na eklenen Ek 4. maddeyle getirilen teşvik, çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinden, 10'dan fazla (11 ve daha fazla) çalışanı bulunan işyerlerini kapsıyor.

Getirilen teşvik ne?

Teşvikten belli şartları sağlayan işyerleri yararlanacak. Teşvik şartlarını sağlayan işveren, üç yıl süresince işsizlik sigortası primini "yüzde 2" yerine "yüzde 1" oranında ödeyecek. Yani iş kazasını önleyen işverenler, işsizlik sigortası primini yüzde 50 oranında daha az ödeyecekler.

Teşvik nasıl uygulanacak?

Teşvikten yararlanabilmesi için işyerinin; 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında "çok tehlikeli" sınıfta yer alması,
10'dan fazla (11 ve daha fazla) çalışanı bulunması,
İşyerinde üç yıl içinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmemiş olması gerekiyor.

İşyerlerinde çalışanların işsizlik sigortası işveren payı, teşvik olarak bir sonraki takvim yılından geçerli olmak üzere ve üç yıl süreyle "yüzde 1" olarak alınacak.

İşçi sayısı nasıl hesaplanacak?

Teşvikten yararlanmak için işçi sayısı hesaplanırken; Türkiye genelinde birden fazla kayıtlı çok tehlikeli sınıfta yer alan işyeri bulunan işverenin, çalıştırdığı toplam çalışan sayısı dikkate alınacak. Örneğin; çok tehlikeli işyerleri olmak koşulu ile İstanbul'da 5 işçi, Adıyaman'da 3 işçi ve Malatya'da 4 işçi çalıştıran bir işverenin teşvikten yararlanıp yararlanamayacağının tespitinde üç işyerinde çalışan sayısı toplanarak hesap yapılacak. Bu işverenin üç işyerinde 12 çalışanı (ondan fazla) olduğundan teşvikten yararlanabilecek. Dolayısıyla bu düzenleme teşvikten yararlanacak işveren sayısını artıracaktır.

Teşvik hangi hallerde kesilecek?

Teşvikten yararlanarak yüzde 2 yerine yüzde 1 oranında işsizlik sigortası ödeyen işyerinde, ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmesi halinde, takip eden aydan itibaren bu teşvik uygulamasına son verilecek. İşverenler öngörülen şartları tekrar sağlamaları ve talepleri halinde bu teşvikten yeniden yararlanacaklar. Teşvikten yararlanan işverenlerden; iş kazalarını bildirmeyenler, iş kazasının meydana geldiği tarihten itibaren yararlandıkları primleri yasal faizi ile birlikte geri ödeyecekler ve bu teşvikten beş yıl süre ile yararlanmaları yasaklanacak. Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin; şahıs şirketi olması halinde, şirket ortaklarının tamamı hakkında; sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yansından fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında yasaklama kararı verilecek. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu şahıs şirketi hakkında da sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilecek. Teşviklerin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca önümüzdeki günlerde belirlenecek.

Devlet hep cezalandırıcı olmamalı

Getirilen teşvik; iş sağlığı ve güvenliği önlemleri alma noktasında, çok tehlikeli işyerlerinde işverenlerin motivasyonunu artıracaktır. Devlet hep kurallar koyup, kurallara uymayanları cezalandıran olmamalı. Aynı zamanda kurallara uyanlarda ödüllendirmelidir. Bu yönüyle de teşvik iş dünyasında olumlu karşılandı. Umarız benzer teşviklerin artırılması yönünde bir politika izlenir de iş kazası sicilimizi düzeltir, can kayıplarının önüne geçeriz. Kaynak; Hürriyet Gazetesi

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti./Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.